Gemeente Haarlem


17 maart 2004


Gemeente Haarlem, college van burgemeester en wethouders

Persuitnodiging


Minister De Graaf in het kader van Grote Steden Beleid op werkbezoek in Haarlem


Op maandag 22 maart brengt minister De Graaf een bezoek aan Haarlem. Het bezoek staat in het teken van het Grotestedenbeleid. Vertegenwoordigers van de media worden uitgenodigd het programma (excl. werklunch) bij te wonen.

Het programma ziet er in grote lijnen als volgt uit:
13.00 -14.00 Besloten werklunch met college van Haarlem

14.00 - 14.50 Presentatie structuurplan Haarlem in Haarlem Expo.
Thema: "Haarlem is krap, denk slim"
Korte inleiding Wethouder Rietdijk, gevolgd door een presentatie van de projectleider van het Structuurplan. In de discussie wordt nader ingegaan op de rol van het Expertteam Grote steden beleid dat voor Haarlem actief is in de Zomerzone.

14.50 Per bus naar de Amsterdamse Buurt.

15.00 -15.45 Bezoek aan de Amsterdamse Buurt waarin funderingsherstel in samenwerking met bewoners plaatsvindt. (ook in verband met palenpest)
Wandeling door de wijk met de projectleider in gezelschap van betrokken bewoners.
Per bus naar terrein van het voormalige Energiebedrijf Haarlem (Nieuwe Energie Terrein)

16.00-17.00 Stimuleren van (culturele) bedrijvigheid in samenwerking
met ondernemers
Inleiding door wethouder Berny Martini, wandeling over het terrein en vervolgens ronde tafel gesprek met initiatiefnemers en gebruikers en collegeleden in Meterhuis/ Nieuwe Energie Terrein.

17.00 Mogelijkheid tot het stellen van vragen door pers

17.15 Einde programma

Aanmelden:
Vertegenwoordigers van de media kunnen zich vooraf - bij voorkeur per e-mail- opgeven bij Ellen van der Vossen, Concerncommunicatie, e-mail vossene@haarlem.nl, telefoon 023-511 3076

BIJLAGE 1: Korte inhoudelijke toelichting op de programma onderdelen


Presentatie Structuurplan Haarlem


Het GSB beleid heeft de gemeente aangezet tot visievorming en gestructureerde (en transparantere) inzet van middelen. Een van de behoeften die onstond was een recent ruimtelijk visiedocument (i.c. structuurplan) om vervolginvesteringen gericht te kunnen inzetten. Het structuurplan Haarlem toont kansrijke plekken om fysieke en economische ingrepen te bundelen (wonen, werken, voorzieningen). Ook is het een middel voor het creeren van ruimtelijke samenhang in de sociaal-maatschappelijke structuur van de stad. De projectleider zal eea presenteren en mbv kaarten verduidelijken.


Project 1: Terugbouwen eigen woning (in verband met 'palenpest') in Amsterdamse Buurt


Eind jaren 90 werden in de Amsterdamse Buurt veel verzakkende woningen gesignaleerd. De oorzaak bleek in de fundering te liggen. De grenen palen waarop de huizenblokken werden gebouwd waren aangetast door bacteriën, in de volksmond is dit bekend geworden als 'de palenpest'. Dat was in meer Haarlemse wijken het geval, maar in de Amsterdamse Buurt staat een groot deel van de goedkope woningvoorraad van Haarlem, die we juist graag wilden behouden. Omdat er ook sprake was van slechte staat van de woningen zelf, van te kleine woningen en een verloederende woonomgeving werd het hoog tijd om de zaak aan te pakken.


Verpaupering

Aanvankelijk werd het probleem opgelost door de panden op te laten kopen door de woningbouwcorporaties, die ze sloopten en die de nieuw gebouwde woningen vervolgens verhuurden. Daardoor ontstond bij de bewoners een lijdzame houding en ook verzet: het probleem was van de overheid (die het misschien zelfs wel had veroorzaakt of verzonnen) en die het ook maar moest oplossen. De verpaupering nam toe en de buurt kwam in een neerwaartse spiraal terecht: het omgekeerde van wat de gemeente beoogde met de aanpak en van wat de bewoners wilden voor hun buurt.


Nieuwe strategie

Er werd een nieuwe strategie gekozen: de methode collectief particulier opdrachtgeverschap. De kern daarvan is dat de vele particuliere huiseigenaren in het gebied een centrale rol in de aanpak kregen en weer probleemeigenaar werden. Omdat de woningen per blok op een gemeenschappelijke fundering staan, moesten de eigenaren het ook per blok met elkaar eens worden over die aanpak. Dat ging niet zonder slag of stoot, want de persoonlijke omstandigheden en wensen van de eigenaren liepen nogal uiteen. En er moesten gezamenlijk ingrijpende beslissingen worden genomen.


Het project

Een groep van particuliere huizenbezitters maakt gezamenlijk een nieuwbouwplan voor hun te slopen woningen. Zij stellen (onder begeleiding van gemeente en bouwbureau) het programma van eisen op, hebben inspraak in de overlegstructuur, het proces en de organisatie van de bewonersvertegenwoordiging. De eigenaren kiezen de ontwikkelaar en de architect. Er wordt een keuze gemaakt uit verschillende typen woningen en materialen; specifieke individuele wensen worden zoveel mogelijk gehonoreerd. De gemeente zorgt voor projectleiding, voor maatwerk voor bewoners die niet mee kunnen/willen doen, en voor bemiddeling voor vervangende woonruimte tijdens de sloop/nieuwbouw. Omdat het gaat om mensen met beperkte financiële middelen, lukt deze aanpak alleen met subsidie van de gemeente uit ISV- en IPSV-middelen. Als er eigenaren zijn die het proces dreigen te frustreren, kan in het uiterste geval worden onteigend, maar dat is tot nu toe niet nodig geweest. Naast verbetering van de woningvoorraad in Haarlem is verhoging van zeggenschap van bewoners het doel. De lijdzame houding van 'de gemeente lost het wel voor ons op' is doorbroken.


Project 2: Cultureel bedrijvencentrum Nieuwe Energie Terrein (voormalige terrein EBH), stimuleren van (culturele) bedrijvigheid

Het culturele bedrijvencentrum 'Nieuwe Energie' staat op het terrein van het voormalige Energiebedrijf Haarlem (EBH). Uitgangspunten zijn: herstel van industrieel erfgoed en de herbestemming tot bedrijvencentrum voor culturele en daaraan ondersteunende bedrijvigheid. Nadat enkele private partijen het initiatief hadden genomen voor het cultureel gebruik van de oude gebouwen is het project opgestart. In een aantal stappen is de haalbaarheid onderzocht en is gekomen tot selectie van de projectontwikkelaar IMCA Vastgoed. IMCA neemt het complex in eigendom, ontwikkelt, voert het plan uit en behoudt het in eigendom/beheer.

Synergie
Het plan voorziet in het herstel van de bestaande gebouwen en de realisatie van nieuwbouw in een rand daaromheen. In de oudbouw worden de feitelijke cultuurfuncties geconcentreerd. In de nieuwe randbebouwing kunnen meer (aan cultuur gerelateerde) commerciële bedrijven worden gehuisvest. Deze nieuwbouw (ca. 18.000 m2 BVO) ondersteunt de exploitatie van het totaal en is tevens bedoeld ter versterking van het bedrijvenconcept. Synergie is hierbij het sleutelwoord.

Stimulans werkgelegenheid
Overwegingen die een rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling: extra stimulans voor de werkgelegenheid (meer arbeidsplaatsen dan de norm voorschrijft), het past goed binnen de visie van het Haarlemse Spaarneplan (kwaliteit aan het Spaarne), de ontwikkeling maakt deel uit van de 'vergrote binnenstad' en versterkt de positie van Haarlem als cultuurstad (de verwachting is dat er een grote spin off vanuit zal gaan). Binnen het bedrijvencentrum wordt speciaal ingezet voor media-grafische bedrijvigheid. Ook fotografie neemt daar een vooraanstaande plaats in.

Ellen van der Vossen, communicatieadviseur
023-5113076
vossene@haarlem.nl

---- --