European Commission

P/04/32

Brussel, 18 maart 2004

7186/04 (Presse 74)

Verklaring van het voorzitterschap namens de Europese Unie over de mediavrijheid en de democratische normen in Oekraïne

De Europese Unie heeft met grote ontsteltenis nota genomen van verscheidene recente gebeurtenissen die een negatief signaal hebben afgegeven wat betreft de democratische normen in de aanloop naar de presidentsverkiezingen in Oekraïne op 31 oktober.

De Europese Unie betreurt het dat diverse gebeurtenissen en maatregelen de onafhankelijke media hebben getroffen in een tijd waarin, in de aanloop naar de verkiezingen in oktober, informatievoorziening uit een verscheidenheid van bronnen en onafhankelijkheid en diversiteit van de media belangrijker zijn dan ooit voor de Oekraïense bevolking op het ogenblik dat zij haar democratische keuze maakt. Iedere inperking van de ruimte van de onafhankelijke media, ongeacht de redenen die daarvoor voor specifieke gevallen worden aangevoerd, tast de internationale geloofwaardigheid van Oekraïne aan en ondermijnt zijn verbintenis om voor vrije en eerlijke verkiezingen te zorgen.

Tot die recente gebeurtenissen behoren de beslissing van Radio Dovira om zijn contract met Radio Liberty te ontbinden, de problemen die het Vijfde Kanaal heeft ondervonden in verband met zijn vergunning en de sluiting van Radio Kontinent op 3 maart.

Ook heeft de Unie met bezorgdheid nota genomen van de geloofwaardige berichten over een aanzienlijke toename van de selectieve pesterijen door de belastingdienst van onafhankelijke journalisten en van ondernemingen die aan aanhangers van de oppositie toebehoren of waarvan zulks wordt verondersteld. De selectieve wijze waarop belastingonderzoeken en -recherches zijn gevoerd roept de vraag op wat het werkelijke doel daarvan was.

Vrijheid van de media en onpartijdigheid van overheidsdiensten zijn essentiële vereisten voor vrije en eerlijke verkiezingen. Een voorwaarde voor sterke banden tussen de EU en Oekraïne is dat de Oekraïense overheid concrete maatregelen neemt voor het hooghouden en bevorderen van Europese normen en waarden, waarvan vrije en eerlijke verkiezingen een centraal bestanddeel zijn. De rechtsstaat, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, de persvrijheid en de bescherming van journalisten zijn maatstaven voor de goede trouw van de overheid ter zake.

De Unie neemt voorts met ontsteltenis nota van berichten van verscheidene waarnemers dat de tussentijdse verkiezingen van 7 maart in kiesdistrict 61 (regio Donetsk) zijn ontsierd door onregelmatigheden, die zich zowel tijdens de verkiezingscampagne als op de verkiezingsdag hebben voorgedaan. De EU beschouwt dit als een verder ongelukkig signaal in de aanloop naar de presidentsverkiezingen in oktober, en roept de Oekraïense autoriteiten op, de noodzakelijke maatregelen te treffen om te waarborgen dat de presidentsverkiezingen op geheel democratische wijze worden gehouden.

De toetredende landen Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië, de kandidaat-lidstaten Bulgarije en Roemenië, de landen van het stabilisatie- en associatieproces en mogelijke kandidaat-lidstaten Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Servië en Montenegro en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië alsmede de EVA-landen IJsland, Liechtenstein en Noorwegen, die lid zijn van de Europese Economische Ruimte, sluiten zich bij deze verklaring aan.


________________________