NLR

Free Flight boven de Noordzee

Deze week heeft het NLR de eerste Free Flight testvlucht volbracht met het NLR Cessna Citation II laboratoriumvliegtuig. Na intensief Free Flight onderzoek in de GRACE flight simulator is het NLR er nu in geslaagd om het Free Flight concept in een vliegtuig te implementeren en uit te testen. Een 2½ uur durende vlucht boven de Noordzee heeft aangetoond dat Free Flight werkt.

Free Flight

'Free Flight' is een verzamelnaam voor een nieuwe manier van verkeersregeling in de luchtvaart om efficiënter, milieuvriendelijker en veiliger te vliegen en om de verwachte groei van de luchtvaart mogelijk te maken. In het Free Flight concept krijgen de vliegers de taak om niet met andere vliegtuigen in conflict te komen of te botsen, een taak die nu nog bij de verkeersleider op de grond ligt. Het vliegtuig krijgt hiervoor een Airborne Separation Assistance System (ASAS) en een digitale datalink tussen vliegtuigen. De vliegers kunnen dan de andere vliegtuigen op een scherm in de cockpit zien en krijgen een waarschuwing als ze te dichtbij komen.

Het Free Flight concept bestaat uit vier onderdelen:
1: een verkeersscherm in de cockpit voor verbeterde zichtbaarheid van het andere verkeer

2: zelfstandig invoegen achter andere vliegtuigen en deze vliegtuigen volgen

3: zelfstandig achter andere vliegtuigen langs vliegen of andere vliegtuigen passeren

4: zelfstandig alle conflicten met al het andere verkeer oplossen

Het systeem dat het NLR heeft ontwikkeld kan al deze varianten van Free Flight uitvoeren. De eerste drie varianten nemen aan dat een verkeersleider op de grond de vliegtuigen controleert en af en toe de taak van het oplossen van conflicten tussen twee vliegtuigen bij de vliegers neerlegt. Deze varianten wordt in Nederland voorzien vanaf 2010 voor het deel van het luchtruim dat nu gecontroleerd wordt door de LVNL (luchtruim beneden ongeveer 7 km). In de vierde variant zijn de vliegers volledig op zichzelf, en hun ASAS systeem, aangewezen. Deze variant wordt voorzien vanaf 2015 - 2020, voor het luchtruim boven 7 km. Dit luchtruim wordt in Nederland momenteel door Eurocontrol in Maastricht gecontroleerd. De rol van de huidige verkeersleiding in dit luchtruim zal dus veranderen van actief controleren van vliegtuigen, naar het regelen van het verkeersvolume in dit gebied. Verkeersleiding wordt verkeersmanagement.

Testvlucht

In het kader van het internationale Mediterranean Free Flight project waaraan het NLR deelneemt, is deze week een 2½ uur durende testvlucht uitgevoerd met het NLR Cessna Citation II laboratoriumvliegtuig boven de Noordzee. Tijdens deze vlucht is het ASAS systeem en de digitale datalink tussen vliegtuigen volledig en succesvol getest. Op Schiphol stond een tweede NLR vliegtuig met een digitale datalink om de verbinding met de Citation te testen. Omdat verder nog geen enkel vliegtuig met een dergelijke datalink is uitgerust, werd het overige verkeer rond de Citation aan boord van de Citation zelf gegenereerd. Dit 'virtuele' verkeer werd gebruikt om het ASAS systeem aan boord volledig te testen met alle varianten van Free Flight.

Het NLR Cessna Citation II laboratoriumvliegtuig is een soort 'computernetwerk met vleugels'. Voor de Free Flight testen is het uitgerust met een compleet computernetwerk dat niet zou misstaan op een middelgroot kantoor, inclusief printer, CD-brander en groot LCD scherm met touchpad.

Tijdens de vliegproef zijn alle gegevens van alle systemen opgenomen (naast video's en foto's). De volledige vlucht kan nagespeeld worden op de NLR flight simulator GRACE en het PC simulatie programma AIRSIM, waarbij inzicht verkregen wordt over de werking van het ASAS systeem en de digitale datalink tijdens de testvlucht.

Begin van meer

Als alle gegevens zijn geanalyseerd zal de NLR Cessna Citation II in het kader van het Mediterranean Free Flight project ingezet worden voor een uitgebreide vliegproefcampagne in Italië, later dit jaar. Hierbij zullen diverse vliegtuigen uit Italië en Spanje uitgerust zijn met eenzelfde digitale datalink en ASAS systeem. Dit zal de ultieme test worden voor het Free Flight concept, maar de testvlucht boven de Noordzee belooft veel goeds.

Contact, vragen of persmateriaal:

Ir. Rob C.J. Ruigrok
Teamleader Civil Flight Deck Operations
Training, Human Factors & Cockpit Operations Department

Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium NLR Anthony Fokkerweg 2
1059 CM Amsterdam
Tel.: 020-5113595
Fax: 020-5113210
E-mail: ruigrok@nlr.nl

Of:

Dr. ir. Jacco M. Hoekstra
Head of the Training, Human Factors & Cockpit Operations Department

Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium NLR Anthony Fokkerweg 2
1059 CM Amsterdam
Tel.: 020-5113775
Fax: 020-5113210
E-mail: hoekstra@nlr.nl

25 mrt 04 15:59