Ministerie Tewerkstelling en Arbeid Belgie

Beroepsziekten, arbeidsongevallen en herinschakeling

De tweedaagse ministerraad van 20 en 21 maart keurde het wetsontwerp over arbeidsongevallen en beroepsziekten goed van minister van Werk en Pensioenen Frank Vandenbroucke, minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken Rudy Demotte en staatssecretaris voor Arbeidsorganisatie en Welzijn op het werk Kathleen Van Brempt. Ook het voorstel tot de verbetering van herinschakeling van slachtoffers van arbeidsongevallen en beroepsziekten werd goedgekeurd.

Mensen met arbeidsgerelateerde ziekten in de nabije toekomst geholpen: rugproblemen van verpleegkundigen, bouwvakkers, dokwerkers,... worden aangepakt

Het Fonds voor de Beroepsziekten zal in de nabije toekomst méér mensen kunnen helpen. Tot op heden vielen mensen met ziektes die verband houden met hun job maar geen beroepsziekte zijn, uit de boot. Nu krijgt het Fonds de mogelijkheid om bijvoorbeeld mensen met rugproblemen, zoals verpleegkundigen, bouwvakkers, dokwerkers, enzovoort, te helpen. Dit staat in een wetsontwerp van Vandenbroucke, Demotte en Van Brempt dat de mensen met `arbeidsgerelateerde ziekten' helpt. Onder andere revalidatieprogramma's en financiering van herscholing worden voorzien. Het budget dat voorzien is voor de uitvoering van het wetsontwerp bedraagt 2 miljoen euro in 2005, 4 miljoen euro in 2006 en 6 miljoen euro in 2007. Het wetsontwerp zal nog voor de zomer in het parlement ingediend worden.

Het Fonds voor de Beroepsziekten kan vandaag enkel (financieel) tussenkomen voor ziekten die eenduidig te wijten zijn aan arbeidsrisico's. Ofwel gaat het dan om beroepsziekten die op een wettelijk vastgelegde lijst staan en waarvan de werknemer enkel het bestaan van de ziekte en de blootstelling moet aantonen om een tegemoetkoming te krijgen. Ofwel gaat het om beroepsziekten die in het open systeem worden vergoed, waarin de werknemer moet kunnen aantonen dat zijn ziekte rechtstreeks en oorzakelijk te wijten is aan de arbeidssituatie. Door dit strakke systeem vallen heel wat ziekten uit de boot. Er zijn namelijk heel wat ziekten waarvan het moeilijk te bepalen is of ze al dan niet veroorzaakt worden door het uitoefenen van een bepaald beroep. Het gaat dan vooral over ziekten die zeer frequent voorkomen in de hele bevolking, maar die mede beïnvloed kunnen worden door de job, zoals rugproblemen. Dit zijn de `arbeidsgerelateerde ziekten'. Mensen die zulke ziekte hebben, kunnen op dit moment niet geholpen worden door het Fonds voor de Beroepsziekten.

Door het nieuwe wetsontwerp zal het Fonds in de toekomst preventieve hulp bieden voor mensen met een arbeidsgerelateerde ziekte. Het kan gaan om revalidatieprogramma's, ergonomisch advies voor aanpassing van de arbeidsplaats, financiering van herscholing en een premie als het huidig beroep niet kan verder gezet worden en men bereid is een andere job te doen waar het risico niet bestaat. Op die manier wil het Fonds vermijden dat deze mensen uit de arbeidsmarkt worden gesloten.

De sociale partners, die het Fonds beheren, zullen binnen de budgettaire ruimte deze preventieve acties opzetten naar verschillende groepen van werknemers. In België hebben ongeveer 300.000 werknemers risico op rugproblemen door het heffen en tillen van lasten, zoals bijvoorbeeld bouwvakkers en dokwerkers. Ook werknemers die aan mechanische trillingen worden blootgesteld, zoals in steengroeven, en hierdoor rugproblemen krijgen, kunnen via het nieuwe systeem geholpen worden.

Dank zij een bepaling in de programmawet van december 2003, start in juli 2004 al een proefproject op voor verpleegkundigen in ziekenhuizen en rustoorden met ernstige rugproblemen (die minstens vier weken ziekteverlof vereisen). Verpleegkundigen zijn namelijk een kwetsbare beroepsgroep als het gaat over rugproblemen. Van de 80.000 verpleegkundigen en verzorgenden zijn er 10% minstens eenmaal per jaar afwezig omwille van rugklachten. Bij 3,15% duurt het ziekteverzuim minstens vier weken. Vandaag blijven die mensen in de ziekte-uitkering hangen, worden zij ontslagen, verlaten zij de job of hervatten ze het werk na herstel op dezelfde slechte manier waardoor ze vaak hervallen. Deze verpleegkundigen kunnen door het proefproject een gratis revalidatiebehandeling krijgen. Het Fonds zal ook op zijn kosten ergonomisch advies verstrekken aan de werkgever om rugproblemen zoveel mogelijk te vermijden. Op basis van de evaluatie van dit proefproject zal het Fonds projecten naar andere doelgroepen opstarten.

Het wetsontwerp voorziet ook aanpassingen van de regelgeving over arbeidsongevallen. Zo zal er veel soepeler worden omgesprongen met de financiering van prothesen, aangepaste wooninrichtingen of rolstoelen. In het verleden werd hiervoor een bepaald bedrag vastgelegd dat niet meer gewijzigd kon worden. Hierdoor werd geen rekening gehouden met een wijzigende situatie zoals verergering van de letsels, verbeteringen aan hulpmiddelen, ontwikkeling van nieuwe hulpmiddelen, enzovoort. In de toekomst zal hier wel rekening mee gehouden worden.

Terug werken na een arbeidsongeval of een beroepsziekte

Op de ministerraad werd ook een plan goedgekeurd om de herinschakeling van slachtoffers van arbeidsongevallen en beroepsziekten te verbeteren.

Volgende maatregelen worden genomen:

* de verbetering van de samenwerking tussen de arbeidsgeneesheren en de verzekeringsgeneesheren;

* een efficiënter gebruik van de bestaande structuren inzake oriëntatie, opleiding en begeleiding;

* financiële stimulansen voor de betrokken sociaal gerechtigden;
* de uitbreiding van herscholingsmogelijkheden;
* de versoepeling van de toegang tot een activiteit als vrijwilliger.

Deze maatregelen werden gebudgetteerd op 0,5 miljoen euro op jaarbasis back