Ten Esschen / Heerlen, 3 april 2004
Aanbiedingsbrief
Aan de gemeenteraden van Parkstad Limburg
Via: de vertegenwoordigers van de gemeenteraden in het algemeen bestuur van Parkstad Limburg
Onderwerp: aanpak huiselijk geweld
Beste mensen,
In de vergadering van het algemeen bestuur van Parkstad Limburg van 22 maart 2004 is het onderwerp Huiselijk geweld aan de orde geweest. Daarbij lag het voorstel om voor het aanpakken van huiselijk geweld het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld voor 2004 een (eenmalige) subsidie van E 66.250 te verlenen. Het voorstel aan het algemeen bestuur van Parkstad Limburg is hierbij ter kennisgeving bijgevoegd. Hierin wordt ook een goede beschrijving gegeven van de problemen met huiselijk geweld en de noodzaak deze aan te pakken.
Het algemeen bestuur van Parkstad Limburg achtte het onderwerp op zich bijzonder belangrijk en ook noodzakelijk dat hier op een adequate wijze werk van wordt gemaakt. Echter, het is geen onderwerp dat gerekend mag worden tot de taakopdrachten van de gemeenschappelijke regeling Parkstad Limburg. Daarmee werd de verantwoordelijkheid terugverwezen naar de afzonderlijke gemeenten.
Om invulling te kunnen geven aan de aanpak van huiselijk geweld is de subsidie van E 66.250 onontbeerlijk. Daarbij dient naar mijn mening 2004 te worden beschouwd als een overgangsjaar waarin ook gezocht kan worden naar een structurele aanpak.
Bijgaand treft u voor uw gemeenteraad een conceptmotie aan die invulling geeft aan het nemen van het deel van deze verantwoordelijkheid voor uw gemeente.
Ik verzoek u om deze motie aan uw gemeenteraad voor te leggen, zodat er in 2004 nog invulling kan worden gegeven aan de aanpak van huiselijk geweld. Ik kan tot mijn spijt niet voor iedere gemeente aangeven hoe de bijdrage dient te worden gedekt, maar de post "incidenteel onvoorzien" lijkt hiervoor geschikt.
Ik verwacht dat ik u hiermee vooralsnog voldoende van dienst ben geweest. Daarbij hoop ik dat dit initiatief ook op uw medewerking en steun mag rekenen.
Voor de goede orde deel ik u nog mede dat ik de gemeenteraad van Heerlen rechtstreeks heb benaderd omdat deze al aanstaande dinsdag 6 april vergadert en hier dus al een besluit over kan nemen.
Met vriendelijke groet,
Harrie Winteraeken
Motie
De gemeenteraad van ******, in vergadering bijeen op ***** 2004,
aan de orde: subsidieverlening Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld
heeft kennis genomen van:
het voorstel aan het algemeen bestuur van Parkstad Limburg om het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld voor het jaar 2004 een subsidie te verlenen van E 66.250,
de opvatting van het algemeen bestuur van Parkstad Limburg dat de aanpak van huiselijk geweld weliswaar belangrijk is, maar dat deze aanpak niet behoort tot de taakopdrachten van de gemeenschappelijke regeling Parkstad Limburg,
is van mening dat:
huiselijk geweld de meest voorkomende geweldsvorm is in onze samenleving,
het probleem huiselijk geweld dermate ernstig is dat het een zorgvuldige aanpak verdient,
binnen het integrale veiligheidsbeleid en het gezondheidsbeleid het primair de gemeente is waarvan verwacht mag worden dat deze de regierol in het organiseren van samenwerkingsafspraken op zich neemt,
in onze omgeving er al een netwerk actief is dat zich bezig houdt met het ontwikkelen van een aanpak huiselijk geweld: het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld Regio Parkstad Limburg,
alle gemeenten in Parkstad Limburg naar verhouding een bijdrage aan deze aanpak huiselijk geweld zouden moeten leveren,
besluit:
voor het jaar 2004 voor de aanpak huiselijk geweld door het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld een bijdrage te geven van E *****,
draagt het college van burgemeester en wethouders op om:
voor het jaar 2005 en volgende in goede afstemming met de overige gemeenten van Parkstad Limburg te komen tot een structurele regeling en financiering van de aanpak huiselijk geweld,
en gaat over tot de orde van de dag
Tabel: bijdragen per gemeente:
|Gemeente |percentage |bedrag in E | |Brunssum |12,11 |8.022,88 | |Heerlen |38,14 |25.267,75 | |Kerkrade |20,31 |13.455,38 | |Landgraaf |16,18 |10.719,25 | |Onderbanken |3,39 |2.245,88 | |Simpelveld |4,59 |3.040,88 | |Voerendaal |5,28 |3.498,00 | |totaal |100 |66.250,00 |
---- -- Vergadering Algemeen Bestuur Datum vergadering 22 maart 2004
Agendapunt Onderwerp:
Volgnummer Huiselijk Geweld
Aantal pagina's incl. voorblad
---
Bijlagen Sector Samenleving Ontwerpbesluit:
Behandeld door Het algemeen bestuur besluit dat M. Spronken / J. Merks C Parkstad Limburg voor het jaar 2004 eenmalig en zonder dat daar rechten voor 2005 en/of volgende jaren aan kunnen worden ontleend, de subsidiëring van het Doorkiesnummer Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld voor haar rekening neemt; 045-570136 / - 137 C de benodigde financiën, zijnde i 66.250,-, worden onttrokken aan de reserve Welzijn van Parkstad Limburg; E-mail C de t.b.v. het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld uit de reserve genomen mspr@regio-psl.nl middelen weer moeten worden aangevuld; merk@regio-psl.nl C uiterlijk in september 2004 voorstellen worden gedaan over de wijze waarop de uit de reserve onttrokken middelen weer worden aangevuld; C aan de gemeenten in Parkstad Limburg te verzoeken in te stemmen met het voorstel om de bekostiging van het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld in 2005 en volgende jaren:
C regionaal af te stemmen via Parkstad Limburg; Akkoord secretaris:
Besluit Dagelijks Bestuur: Datum: Parkstad Limburg is het samenwerkingsverband van de gemeenten Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Brunssum, Voerendaal, Simpelveld en Onderbanken
Toelichting:
Financiële overwegingen
Datum vergadering Voor het jaar 2004 vraagt het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld een subsidie ad i 5 maart 2004 66.250,-.
In het verleden is een incidentele bijdragen verleent aan het samenwerkingsverband. Deze Agendapunt bijdragen werden geput uit de middelen "Rijksbijdrage Vrouwenopvang". Deze middelen staan niet meer ter beschikking van Parkstad Limburg. Volgnummer Aangezien er zich een praktisch financieringsknelpunt voordeed, heeft Gemeente Heerlen als centrumgemeente voor Maatschappelijke Opvang zich tot de Regiegroep MO gewend Blad 2 van 4 met het verzoek mee te zoeken naar een oplossing
Het portefeuillehoudersoverleg Welzijn onderstreept het standpunt van de Regiegroep MO dat het acceptabel is om het subsidie 2004 eenmalig te putten uit de reserve Welzijn. Aangezien deze reserve in de komende jaren een van de bronnen van de financiering van maatschappelijke opvang is, zal deze eenmalige uitname dienen te worden gecompenseerd.
Over de wijze waarop deze compensatie kan plaatsvinden, worden later voorstellen gedaan. Voor dit moment is het belang van de continuïteit van het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld de grootste zorg.
Volgend op deze eenmalige wijze van financiering is de vraag aan de orde op welke wijze de kosten van het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld in de toekomst kunnen worden gefinancierd.
Voorgesteld wordt de bekostiging van het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld in 2005 en volgende jaren regionaal af te stemmen en de deelnemende gemeenten te verzoeken hiervoor ruimte te creëren in de budgetten Openbare Orde en Veiligheid. Uitgaande van de gegevens voor 2004 zou deze gemeentelijke bijdrage mogelijk uit kunnen komen op de bedragen in onderstaande tabel. Gemeente percentage bedrag in i
---
Brunssum 12,11 8.022,88 Heerlen 38,14 25.267,75 Kerkrade 20,31 13.455,38 Landgraaf 16,18 10.719,25 Onderbanken 3,39 2.245,88 Simpelveld 4,59 3.040,88 Voerendaal 5,28 3.498,00 totaal 100 66.250,00 Parkstad Limburg is het samenwerkingsverband van de gemeenten Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Brunssum, Voerendaal, Simpelveld en Onderbanken
Achtergrondoverwegingen
Regionale aanpak
De activiteiten op het terrein van het voorkomen van huiselijk geweld vinden landelijk Datum vergadering plaats op het niveau van de arrondissementen. 5 maart 2004 In Zuid-Limburg is sprake van een drietal regionale samenwerkingsverbanden, aangestuurd door een stuurgroep op Zuid-Limburgs niveau. Het verdient daarom Agendapunt aanbeveling dit onderwerp op regionale schaal op te pakken. Het Meldpunt Huiselijk Geweld werkt op regionale schaal, zowel ten behoeve van cliënten Volgnummer als ook in relatie met andere partners.
Blad 3 van 4 Inhoudelijke overwegingen
Huiselijk geweld is de meest voorkomende geweldsvorm in onze samenleving. Bij geen enkele geweldsvorm vallen zo veel slachtoffers als bij huiselijk geweld. Jaarlijks sterven 70 vrouwen en 75 kinderen aan de gevolgen van huiselijk geweld. Meer dan kwart van de bevolking is (in een bepaalde periode of meerdere perioden van zijn of haar leven) wekelijks of dagelijks slachtoffer (geweest) van huiselijk geweld. Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer wordt gepleegd. Anders dan bij andere geweldsvormen, maken slachtoffer en pleger deel uit van elkaars leefomgeving. Altijd speelt er, behalve de slachtoffer/ pleger-relatie, nog een andere relatie mee; die van partner, die van ouder en kind, die van broer en zus, die van huisvriend. Huiselijk geweld komt voor in alle maatschappelijke milieus en binnen alle culturen. Huiselijk geweld heeft een grote impact. Het gaat niet alleen om de fysieke en psychische gevolgen voor het slachtoffer zelf, maar ook om de gevolgen voor de directe omgeving en voor de samenleving als geheel.
Als het geweld zich afspeelt tussen partners, zijn kinderen daarvan vaak getuige. Uit recent onderzoek blijkt dat kinderen die opgroeien in een sfeer van huiselijk geweld, zelfs als zij niet direct het slachtoffer zijn, aanmerkelijk vaker problemen hebben of probleemgedrag vertonen dan andere kinderen. Ze kunnen depressief worden, gaan slechter presteren op school of spijbelen. Maar ook vertonen zij eerder crimineel en gewelddadig gedrag dan andere kinderen en hebben een grotere kans als volwassene gewelddadig gedrag 'op te zoeken', als pleger of als slachtoffer. In het gezin wordt de basis gelegd voor waarden als respect en tolerantie, voor normen die verband houden met sociaal acceptabele manieren om emoties te hanteren. Voor een kind dat dit niet krijgt voorgeleefd, is het moeilijk zijn positieve competenties tot ontwikkeling te brengen. Het kabinet heeft in haar nota Privé geweld - Publieke zaak (april 2002) dan ook duidelijk stelling genomen: het is een taak van de overheid om de veiligheid van iedere burger te waarborgen, ook als het geweld in de privé sfeer betreft. Eén van de maatregelen om een effectiever optreden van politie en Openbaar Ministerie hierin te bewerkstelligen is de Aanwijzing Huiselijk Geweld (april 2003) met als doelstelling het bijdragen aan:
C het acuut stoppen van huiselijk geweld
C het voorkomen van recidive door middel van gerichte interventies C het herstellen van de geschonden norm
C het vergroten van de aangiftebereidheid van slachtoffers. In de aanwijzing worden richtlijnen gegeven omtrent de opsporing en vervolging van huiselijk geweld, die op lokaal niveau nader ingevuld moeten worden. Per arrondissement Parkstad Limburg is het samenwerkingsverband van de gemeenten Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Brunssum, Voerendaal, Simpelveld en Onderbanken
moet een officier van justitie daartoe aangewezen worden. In arrondissement Zuid-Limburg is dit inmiddels gebeurd.
Huiselijk geweld is evenwel niet alleen een veiligheidsprobleem. Steeds meer wordt duidelijk wat het betekent dat het bij huiselijk geweld gaat om geweld in veelal duurzame Datum vergadering relaties. Slachtoffers willen dat het geweld stopt, maar in veel gevallen willen zij niet de 5 maart 2004 relatie of het contact verbreken. Het aanpakken van geweld in huiselijke kring betekent niet alleen het doorbreken van geweldspatronen. Het betekent ook het onderkennen en Agendapunt vroegtijdig signaleren van dergelijk geweld alsmede het bieden van hulp aan slachtoffers, aan eventuele kinderen die getuige zijn en, zo mogelijk, aan de plegers. Daarmee is de Volgnummer aanpak van huiselijk geweld tevens een onderdeel van het volksgezondheidsbeleid. Een keten van preventie, hulp, opvang, behandeling en nazorg maakt de kans groter dat ingrijpen ook op de langere termijn effectief is. Een dergelijke keten stelt hoge eisen aan Blad 4 van 4 de onderlinge afstemming en samenwerking tussen lokale en regionale zorg- en welzijnsinstellingen. Het kabinet bepleit daarom een integrale aanpak onder regie van de gemeente.
Rol van gemeenten en de huidige situatie
Binnen het integrale veiligheidsbeleid en het gezondheidsbeleid zijn het primair de gemeenten die de regierol in het organiseren van samenwerkingsafspraken op zich dienen te nemen. In onze regio is echter al een netwerk dat zich bezig houdt met het ontwikkelen van een aanpak huiselijk geweld: het Samenwerkingsverband Huiselijk Geweld Regio Parkstad Limburg. Dit netwerk maakt op haar beurt weer deel uit van een boven-regionaal netwerk, dat de gehele regio Zuid-Limburg beslaat. Door dit samenwerkingsverband is onder meer reeds een Limburgs adviespunt Huiselijk Geweld tot stand gebracht , met als backoffice een groot aantal hulpverleningsinstellingen. Deze laatsten hebben een convenant afgesloten, waarin afspraken zijn vastgelegd ten aanzien van de hulpverlening. Ook zijn er diverse preventieprojecten en is er een pilot plegerhulpverlening.
Daarnaast vindt binnen het eerder genoemde JPH niet alleen registratie van huiselijk geweld plaats, maar worden ook de binnengekomen casussen besproken met Bureau Jeugdzorg en het Algemene Maatschappelijk werk en worden de meest urgente casussen door de hulpverlening opgepakt. Het is dus niet zo dat er binnen Parkstad Limburg nog geen werk verzet wordt om tot een aanpak van huiselijk geweld te komen, integendeel. Toch is er nog geen sprake van een sluitende aanpak en doen beide netwerken een dringend beroep op Gemeente Heerlen om regie te voeren en middelen ter beschikking te stellen.
P.S.
Separaat wordt geadviseerd het onderwerp Huiselijk Geweld over te hevelen van het portefeuillehoudersoverleg Welzijn naar het portefeuillehoudersoverleg Algemene Zaken. Voor nadere informatie:
www.huiselijkgeweld.nl
U vindt op deze site algemene informatie alsook informatie over het netwerk huiselijk geweld Zuid-Limburg
Parkstad Limburg is het samenwerkingsverband van de gemeenten Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Brunssum, Voerendaal, Simpelveld en Onderbanken
adres:
Esschenweg 65
6412 PW Ten Esschen - Heerlen
tel.nr. thuis: 045 522 87 20
tel.nr. werk: 046 420 57 66
e-mailadres thuis: hwinteraeken@heerlen.nl
---- --