---
Brieven aan de Kamer
---
Geannoteerde agenda voor de informele bijeenkomst van de
EU-defensieministers in Brussel 5 en 6 april 2004
25-3-2004 15:32:00
Op 5 en 6 april a.s. komen de EU-ministers van Defensie informeel
bijeen te Brussel. Onderwerp van overleg zijn achtereenvolgens
militaire capaciteiten, de Headline Goal 2010, EU "rapid response",
het Europees Defensie Agentschap en, in het kader van de EU-overname
van SFOR, de EU-Navo-betrekkingen en "lessons learned". Conform de
afspraak ontvangt u hierbij een geannoteerde agenda van de
bijeenkomst.
Militaire capaciteiten
Wat de militaire capaciteiten betreft hecht Nederland aan duidelijke
afspraken over het opheffen van de militaire tekortkomingen. Nederland
wijst daarom op de noodzaak om de huidige stand van zaken rondom de
capaciteitversterking helder vast te leggen in een openbaar document,
de Capability Improvement Chart. Het European Capability Action Plan
(ECAP) verdient in dat verband nadrukkelijk de aandacht. Nederland zal
zich opnieuw sterk maken voor de nodige aansturing van de
projectgroepen via de ECAP Roadmap. Tenslotte zal Nederland de
lidstaten opnieuw oproepen om optimaal gebruik te maken van de EU Navo
Capaciteiten Groep, die kan voorzien in de nodige afstemming tussen
het European Capability Action Plan (ECAP) en het Prague Capability
Commitment (PCC) van de Navo.
Headline Goal 2010
Tijdens het Ierse voorzitterschap dient conform de opdracht van de
Europese Raad een nieuwe capaciteitendoelstelling te worden
geformuleerd, de Headline Goal 2010. Dat is nodig om de Europese
militaire tekortkomingen ook na 2003 aan te pakken. Hierbij staat
kwaliteitsverbetering centraal. Nederland pleit in dat verband voor:
1) de verbetering van het reactievermogen van de EU, een conditio sine
qua non voor tijdige en effectieve crisisbeheersing, 2) meer Europese
militaire samenwerking, ter vergroting van de effectiviteit en de
efficiëntie van de Europese defensie-inspanningen, 3) transparantie
tussen de EU en de Navo, ter verzekering van coherentie en synergie,
4) de meetbaarheid van de kwaliteitsverbetering van de Europese
militaire capaciteiten, 5) een nulmeting, op basis waarvan de
resterende tekorten van de Headline Goal 2003 kunnen worden
weggewerkt, en 6) de voltooiing van het ECAP via een Capability
Commitment Conference tijdens het Nederlandse voorzitterschap. Langs
deze weg kan de bruikbaarheid van de Europese strijdkrachten worden
verbeterd.
EU Rapid Response
Binnen de ontwikkeling van de EU "Rapid Response" capaciteit staat het
initiatief van Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk inzake
de "EU Battle Groups" centraal. De Battle Groups kunnen vanaf hun
voorgenomen operationalisering in 2007 een belangrijke bijdrage
leveren aan de noodzakelijke versterking van het snelle
reactievermogen van de Unie en, aldus, aan de bevordering van
internationale veiligheid en stabiliteit. Nederland heeft het
initiatief dan ook verwelkomd en staat in beginsel positief tegenover
deelname. De mogelijkheden in dezen worden thans onderzocht. Met
betrekking tot de verdereuitwerking van het initiatief vraagt
Nederland in het bijzonder aandacht voor de coördinatie met de NATO
Response Force (NRF). De krijgsmachten van de meeste EU- en
Navo-lidstaten worden immers gereed gehouden voor inzet in zowel Navo-
als EU-geleide operaties. Verder dient het initiatief
militair-operationeel zorgvuldig te worden ingevuld, onder meer qua
ondersteuning (logistiek, transport, enz.).
Agentschap
Het "Agency Establishment Team" bereidt thans de oprichting voor van
het Europees Defensie Agentschap. Dit team bestaat uit
vertegenwoordigers van 11 lidstaten, waaronder Nederland. De
Nederlandse inzet ten aanzien van het Agentschap is ongewijzigd. Het
Agentschap dient een centrale rol te krijgen bij de versterking van de
Europese militaire capaciteiten. In dat kader dient het Agentschap de
harmonisering van militaire behoeftestellingen te bevorderen, alsmede
voorstellen te doen voor gezamenlijke verwerving van militaire
capaciteiten. Verder moet het Agentschap toezicht houden op de huidige
en toekomstige militaire bijdragen van landen aan de Headline Goal,
onder meer door kwaliteitscriteria te formuleren en nationale
bijdragen te evalueren. Wat betreft de overige taken van Agentschap
gaat het wat Nederland betreft om het bijdragen aan de totstandkoming
van een competitieve Europese defensiemarkt en aan de versterking van
de Europese defensie-technologische en industriële basis. Verder dient
het Agentschap een coördinerende en stimulerende rol op
Research&Technology gebied toebedeeld te krijgen; nieuwe programmas
zijn voorlopig niet aan de orde. Tevens kan het Agentschap stapsgewijs
en op termijn onderdak bieden aan de bestaande Europese
materieelsamenwerkingsverbanden LOI, OCCAR en WEAG, mits deze zo veel
mogelijk voor alle EU-leden openstaan en indien de betrokkenheid van
Noorwegen en Turkije in WEAG-verband verzekerd blijft. Andere
aandachtspunten betreffen de coördinatie met soortgelijke activiteiten
in NAVO-kader, de voldoende betrokkenheid van het Politiek en
Veiligheidscomité (PSC) en, wat eerste pijler aspecten betreft, van de
Commissie.
EU-Navo-betrekkingen/lessons learned
Bij de agendapunten EU-Navo-betrekkingen en "lessons learned" staat de
EU-overname van SFOR centraal. De voorbereidingen hiervoor zijn
inmiddels in gang gezet. Het streven is om de missie per 1 januari
2005 te laten overgaan naar de Unie. Nederland verwelkomt dan ook de
contacten die de EU en de Navo inmiddels hebben gelegd. Er zullen
tijdig afspraken moeten worden gemaakt over de taakverdeling en de
samenwerking tussen beide organisaties. De Navo blijft in Bosnië
aanwezig, in de eerste plaats om de herstructurering van de Bosnische
strijdkrachten te ondersteunen. Verder moet de ondersteuning van de
toekomstige EU-missie door de Navo via "Berlijn plus" (in het
bijzonder de gebruikmaking van de Navo-commandostructuur) worden
geregeld. Ook dringt Nederland aan de nodige aandacht te schenken aan
de feitelijke overdracht van taken en bevoegdheden. Dat moet
vlekkeloos verlopen. De "lessons learned" van de eerste militaire
EU-operatie Concordia ( in Macedonië) dienen daarom bij de overname
van SFOR te worden betrokken. Deze operatie, die afgelopen december is
overgegaan in de EU-politiemissie Proxima, werd namelijk ook
ondersteund door de Navo. Van bijzonder belang is verder de
verzekering van de nodige coördinatie tussen de civiele en militaire
EU-instrumenten in Bosnië. Nederland zet zich hiervoor in.
DE MINISTER VAN DEFENSIE
Nieuws
Ministerie van Defensie