Socialistische Partij


Reisverslag SP-delegatie in Irak, april 2004

Zondag 11 april 2004

Vertrouwen in eigen kracht!

Chimien Rashid, voorzitster van de Koerdische Vrouwenorganisatie, weet heel goed wat zij wil. De afgelopen zeventien jaar heeft zij samen met honderden andere vrouwen van de KDP in elf van de achttien regio`s van Irak belangenorganisaties opgezet, die op hun beurt in veel dorpen en steden onderafdelingen hebben. Makkelijk is dat niet omdat mannen in Irak traditioneel de baas zijn en vrouwen er zelfs niet aan te pas komen als bezoekers op thee en koffie worden getrakteerd. Daar komt nog bij dat sommige religieuze leiders bij God of Allah zweren dat de vrouw geschapen is om kinderen te baren en de man te dienen.

Chimien en haar vrouwen hebben voor elkaar gekregen dat kinderarbeid en eerwraak nu bij wet verboden zijn. Daarnaast hebben ze opvangcentra voor mishandelde vrouwen, kinderen en bejaarden opgezet. De activisten van de Koerdische Vrouwenorganisatie zijn de laatsten om te roepen dat ze er al zijn. "In Mosul en omgeving worden we bedreigd door moslimfundamentalisten die rare praatjes rondstrooien dat we joodse spionnen zijn. Dat nodigt uit tot geweld tegen ons. We laten ons echter niet ontmoedigen en geven vrouwen adviezen over kinderopvoeding, stimuleren vrouwen om buiten de deur te gaan werken en ondersteunen hen bij rechtzaken. Een man kan in Irak tegenwoordig alleen met een tweede vrouw trouwen wanneer de eerste daar toestemming voor geeft. Om vrouwen die dat geen goed plan vinden te steunen, gaan we met hen mee naar de rechtbank. Dat sommige trouwlustige mannen daarvan uit hun dak gaan, stimuleert mij alleen maar sterker om met dit werk door te gaan," aldus een vrijwilligster uit Bagdad.

Niet alleen politiek actieve Koerdische vrouwen bruisen van energie. Ook van studenten, vakbondsleden en vertegenwoordigers van etnische en religieuze minderheden in Noord-Irak horen we enthousiaste verhalen. Terwijl er in Nederland buiten de SP wat afgesomberd wordt over de maakbaarheid van de maatschappij, hebben de Koerden groot vertrouwen in hun eigen kracht, in hun vermogen een democratische en welvarende samenleving op te bouwen.

"Geld hebben we niet nodig van jullie, want wij zijn gewend onze eigen broek op te houden. Wat we wel nodig hebben, is jullie politieke steun om onze tegenstanders binnen en buiten Irak de wind uit de zeilen te nemen. Dat zijn er nogal wat: niet alleen de moslimfundamentalisten en Saddam-aanhangers die het midden en het zuiden van Irak onveilig maken, maar ook de buurlanden die bepaald niet blij zijn met het feit dat Noord-Irak een bron van inspiratie aan het worden is niet alleen voor Irakezen maar vooral ook voor Koerden in Syrië, Turkije en Iran."

Khadir Jabari, een van de leiders van de KDP in Erbil, rekent op ons. Was Nederland niet het land dat aan duizenden Koerden politiek asiel verleende? Was Nederland niet het land waar zowel voor- als tegenstanders van de Irak-oorlog de val van dictator Saddam Hoessein en de bevrijding van het Iraakse volk steunden?

Dr. Mohammed Sadik, de rector van de Universiteit van Salahaddin die veertien maanden geleden na een verblijf van meer dan twintig jaar uit Groot-Brittannië naar Noord-Irak terugkeerde, bezigt een minder vleiende toonzetting. "Is het geen Godvergeten schandaal, vroeg ik aan een adviseur van Blair, dat jullie miljarden uittrekken voor een oorlog om ons te bevrijden, maar weigeren om een fractie van dat bedrag uit te trekken voor de heropbouw van ons land?"

Koerdistan als mogelijk voorbeeld voor de wederopbouw van Irak na vijfenveertig jaar dictatuur en twee vernietigende oorlogen. Veel Koerden geloven daar wel in. Zij zijn - eerlijk gezegd ook pas na veel onderlinge strijd - tot een werkbare samenleving gekomen waarin het - voor middenoostenbegrippen - redelijk goed toeven is. Of de rest van Irak hun voorbeeld wil overnemen, is op dit moment nog niet duidelijk. Daarvoor is er nog te veel onrust en oproer gaande, waarin niet duidelijk is wie wat wil en waarom. Maar de Koerden bewijzen dat er in Irak ook veel ten goede kan keren, als je de bevolking mee kunt krijgen.

Goed nieuws is er vandaag ook uit Najaf, waar onlangs nog allerlei ellende plaatsvond. Nu hebben pelgrims elkaar gefouilleerd tijdens een grote islamitische feestdag om ongelukken en aanslagen te voorkomen. Met succes. Het is er vandaag rustig gebleven zonder dat daar soldaten aan te pas kwamen. Geen nieuws, goed nieuws!

zie ook Index reisverslag

zie ook Dossier Irak