Ministerie van Algemene Zaken


1red14204
16-4-2004, NOS, Met het oog op morgen, Radio 1, 23.07 uur

MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE

MINISTERRAAD, OVER HET NIEUWE PAKKET BEZUINIGINGEN EN DE

KRITIEK VAN VVD-FRACTIELEIDER VAN AARTSEN


BALKENENDE:
Ik denk dat minister Zalm het goed heeft gedaan. Hij heeft een uitstekende gespreksronde gehad met alle ministers om te kijken: wat zijn de mogelijkheden om de problematiek onder ogen te zien. Je hebt natuurlijk ook steeds in kleiner verband contact, de bekende vierhoek: de ministers van Economische Zaken, Sociale Zaken, Financiën en ikzelf als minister-president. Ik vind dat er een goede mix aan maatregelen is gekomen wat je doet in de sfeer van de uitgaven en wat je doet in de sfeer van lastenverzwaringen.


CARASSO:
Hij is volgens mij onuitputtelijk creatief?


BALKENENDE:
Het is zo dat je in een lopend jaar ­ dat is lastig ... je moet gedurende de rit zaken weer op orde krijgen. Dat vergt natuurlijk wel wat stuurmanskunst. Ik ben blij dat het zo gelopen is, met een goede voorzet minister Zalm en tegelijkertijd ook ­ en dat is ook het knappe ­ dat het is gebeurd in een sfeer van harmonie, begrip voor elkaars standpunten van alle bewindslieden. Er is gewoon als team goed geopereerd.


CARASSO:
Ze zijn niet op hun geld gaan zitten? Want ik kan me herinneren dat minister Kamp van Defensie anderhalve maand geleden zei: aan mijn geld komen ze niet.


BALKENENDE:
Het is natuurlijk zo dat elke bewindspersoon kijkt naar zijn eigen departement, naar zijn eigen beleidssector. Wat ik het goede vind van deze besluitvorming is dat iedereen heeft gekeken: wat zijn de mogelijkheden? En dat is eigenlijk op een hele constructieve manier gegaan.


CARASSO:
Waar ligt dat dan aan? Vindt men bezuinigingen leuk? Iedereen heeft natuurlijk een verantwoordelijkheidsgevoel, maar: waar ligt het aan?


BALKENENDE:
Het laatste wat u zegt is heel belangrijk: een verantwoordelijkheidsgevoel, omdat we weten dat wanneer we zaken op hun beloop laten, dat we dan bezig zijn zaken vooruit te schuiven. Waarom doen we dit allemaal? Wij maken ons zorgen over het feit dat je in de toekomst problemen kunt krijgen met financiering van pensioen en zorg. We maken ons zorgen over het klimaat waarin ondernemingen moeten opereren: te veel bureaucratie, te veel regels. We maken ons zorgen over het feit dat wanneer we zaken niet onder ogen zien, de staatsschuld te veel zal gaan oplopen.


CARASSO:
Kan het er ook aan liggen dat bepaalde maatregelen eigenlijk geen pijn doen, zoals schulden van ontwikkelingslanden die eerder worden teruggevorderd, de verkoop van gronden; ik heb gezien dat door goedkopere aanbesteding na de bouwfraude ook geld wordt verdiend. Dat staat op papier natuurlijk leuk en doet verder helemaal geen pijn.


BALKENENDE:
Vergeet ook niet: we zitten in een lopend begrotingsjaar. Dat betekent dat je sommige maatregelen niet zomaar kunt doen, omdat je wetgeving zou moeten veranderen. Dat redt je niet zomaar. Dan is het ook nog van belang dat je maatregelen kiest die bijvoorbeeld het economisch herstel niet belemmeren en tegelijkertijd moet je ook oog hebben voor de koopkrachtontwikkeling. Als ik nu het pakket zie, dan zeg ik: ja, er zijn maatregelen die op de korte termijn ook financiële effecten hebben. Dat is ook het doel. Maar tegelijkertijd ook een samenstel aan maatregelen die het economisch herstel niet gaan belasten, die ook redelijk zijn ten aanzien van de koopkrachtontwikkeling.


CARASSO:
Ja, omdat de inflatie laag is. Wat nou als de prijzen in de supermarkt straks toch weer omhoog gaan?


BALKENENDE:
Dat verwachten we bepaald niet. Dat hangt ook samen met de economische ontwikkeling.


CARASSO:
Hoe weet u dat?


BALKENENDE:
Vorig jaar maak je een inschatting ten aanzien van inflatieontwikkeling.


CARASSO:
Dat klopt ook niet altijd.


BALKENENDE:
Precies, maar je gaat wel uit van bepaalde aannames. Dan is natuurlijk de vraag ­ we zijn nu een aantal maanden bezig in 2004 ­ dan zie je dat die prijsontwikkeling een stuk gunstiger uitkomt in de zin van: de inflatie een stuk lager. Dan kun je ook de vraag aan de orde stellen: mag je dan ook aan de burger iets meer vragen. Dat doen we nu met de AWBZ-premie. Dat betekent dat het koopkrachtbeeld zoals we dat in november hadden besproken grosso modo overeind blijft.


CARASSO:
Eigenlijk hebben we elke vrijdag een gesprek met u over vervelend nieuws of over problemen: het koninklijk huis, een crisis of overledenen, terrorisme, bezuinigingen. Heeft u zelf wel eens het idee dat u een sombere baan heeft?


BALKENENDE:
U heeft het over koninklijk huis. We hebben volgende week een prachtige dag, het huwelijk van prins Friso en mevrouw Mabel Wisse Smit.


CARASSO:
En u weet wat daaraan vooraf is gegaan ...


BALKENENDE:
Ja, maar ik ben erg blij dat het huwelijk gaat plaatsvinden.


CARASSO:
Dan gaan we het daar volgende week over hebben. Maar er zijn wel voortdurend problemen de laatste periode.


BALKENENDE:
Er is een jonge graaf geboren, Claus Casimir. Dat is ook een goed punt.


CARASSO:
Amalia ...


BALKENENDE:
Precies. Als ik zie wat er ook aan positieve dingen gebeurt ­ ik heb internationale contacten. Er is natuurlijk veel gebeurd de afgelopen tijd in Nederland. Een politieke moord heeft ook geleid tot een merkwaardig beeld van Nederland. Zie hoe we op het ogenblik samenwerken met andere landen. Dat gaat, denk ik, geweldig goed. Als ik zie hoe er in het kabinet wordt samengewerkt, waarvoor ik een eerste verantwoordelijkheid heb, in de sfeer van aansturing, het voorzitten van vergaderingen, het trekken van conclusies: ik ben buitengewoon blij dat het kabinet functioneert zoals het functioneert. Dat zijn allemaal goede dingen. Natuurlijk heb je op het ogenblik moeilijke maatregelen. Het is geen gemakkelijke tijd om te regeren. Maar met somberheid kom je geen stap verder. Je moet een optimisme hebben in dit vak, anders hou je het niet vol. En je moet heel goed weten wat je te doen staat.


CARASSO:
U schetst de goede sfeer in het kabinet. Wat de de laatste tijd opvalt is dat de VVD-fractie bezig is met aanvallen op u persoonlijk en ook op het kabinet. Heeft u er last van dat zij zich proberen te profileren ten koste van het kabinet?


BALKENENDE:
Ik denk dat u gewoon gelijk heeft dat het te maken heeft met profilering en het gaat de ene keer ten koste van de heer Donner. Die wordt dan laks en naïef genoemd. Over mij wordt dat gezegd `het vergoelijken van terrorisme', echt een onbestaanbaar argument. Maar dan is het weer de heer Kamp: het zijn ook mensen van de eigen partij die een aanval krijgen.


CARASSO:
Maar heeft u daar last van?


BALKENENDE:
Nee, bepaald niet. Want ik let gewoon op datgene wat wij moeten doen. Daarom zeg ik net: het is van belang dat je je eigen agenda bepaalt, dat je weet dat er resultaat moet worden geboekt, dat de besluiten die worden voorgesteld ook worden genomen.


CARASSO:
Maar het zou toch veel prettiger zijn als u de volledige steun van de VVD-fractie heeft?


BALKENENDE:
Dat is een zaak die de VVD zelf moet bepalen ten aanzien van wat onze stijl van optreden is. De heer Van Aartsen heeft profiel geprobeerd te zoeken door mij aan te vallen op het punt van: `u vergoelijkt terrorisme'. Ik denk niet dat het hem goed bevallen is om het zo te doen. Hij moest heel snel zijn excuus aanbieden. Zo lagen de feiten.


CARASSO:
Dus u denkt dat het uiteindelijk wel als een boemerang zal werken?


BALKENENDE:
Ik kan me niet voorstellen dat de heer Van Aartsen gelukkig is met het debat dat hij deze week heeft gevoerd.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, LV)