EO/04/13
26 april 2004
Europese Ombudsman stelt Jaarverslag 2003 voor
De Europese Ombudsman, P. Nikiforos Diamandouros, stelt vandaag zijn
Jaarverslag voor 2003 voor aan de Commissie Verzoekschriften van het
Europees Parlement. Het Verslag geeft een overzicht van het werk van
de Ombudsman in 2003 en zet de voor de burgers bereikte resultaten in
de verf. Dit is het eerste Verslag voorgesteld door de heer
Diamandouros, die de functie van Europees Ombudsman bekleedt sinds 1
april 2003.
Het Jaarverslag 2003 bevat veel voorbeelden van het werk van de
Ombudsman dat erop gericht is :
Burgers te dienen : In bijna 70% van de in 2003 behandelde zaken,
hielp de Ombudsman de klager door een onderzoek naar de zaak in te
stellen, de zaak door te verwijzen naar een bevoegd orgaan of door
advies te geven over waar naartoe te gaan voor een snelle en
effectieve oplossing van het probleem. De Ombudsman opende tevens vijf
onderzoeken op eigen initiatief over belangrijke onderwerpen zoals de
integratie van personen met een handicap. Concrete verwezenlijkingen
voor burgers in 2003 hadden betrekking op een verhoogde transparantie
in de aanwervingsprocedures van de Raad en op de instemming van de
Commissie om niet succesvolle bieders in aanbestedingsprocedures tijd
te geven om de besluiten waarbij contracten worden toegekend aan te
vechten. Meer informatie over de door de Ombudsman behandelde zaken,
met inbegrip van voorbeelden van klachten van burgers vanuit de hele
Unie, kunnen gevonden worden in Bijlagen I en II.
Burgers in te lichten : De Ombudsman heeft grote inspanningen gedaan
in 2003 om burgers over hun rechten in te lichten. In de laatste 12
maanden, heeft hij een bezoek gebracht aan 12 van de huidige en alle
10 nieuwe Lidstaten om er zijn werk voor te stellen aan
niet-gouvernementele organisaties, kamers van koophandel, studenten,
journalisten en andere geïnteresseerde burgers. Gemiddeld werden er om
de zeven werkdagen persberichten vrijgegeven om de aandacht te trekken
op de besluiten van de Ombudsman en zijn communicatie activiteiten. Om
de burgers die de diensten van de Ombudsman nodig mochten hebben op de
hoogte te houden van zijn bestaan, heeft de Commissie de suggestie van
de Ombudsman aanvaard om aanvragers en begunstigden van bepaalde
toelagen en subsidies te informeren over hun recht een klacht in te
dienen.
De positie van de burgers te versterken : Naast het snel en effectief
behandelen van klachten en het informeren van burgers over hun
rechten, heeft de Ombudsman gewerkt aan het versterken van de positie
van de burger. Hij nam actief deel aan de Conventie over de Toekomst
van Europa om ervoor te zorgen dat de rechten van de burgers een
centrale plaats kregen in het ontwerp Verdrag. Tijdens de
Intergouvernementele Conferentie bleef hij ijveren om
niet-gerechtelijke rechtsmiddelen op te nemen in de tekst, zodat
burgers die problemen hebben met de uitoefening van hun rechten
toegang hebben tot een snelle, kosteloze en flexibele oplossing. Niet
gerechtelijke rechtsmiddelen, in de vorm van nationale en regionale
ombudsmannen en gelijkaardige organen, kunnen een sleutelrol spelen om
ervoor te zorgen dat burgers ten volle genieten van hun EU rechten in
hun dagelijks leven.
Deze intensieve inspanningen hebben resultaat opgeleverd. In de eerste
drie maanden van het jaar 2004 was er een niet eerder geziene stijging
van 64 % in de klachten aan de Europese Ombudsman. Volgens de heer
Diamandouros, "zal, met de uitbreiding binnen enkele dagen, deze trend
zeker worden voortgezet, vooral in het licht van de hoge verwachtingen
die de nieuwe burgers hebben van de Unie. Ik onderwaardeer de taak die
voor mij ligt niet, maar kijk ernaar uit om deze uitdaging aan te
nemen met energie, enthousiasme en een diep gevoel voor de zware last
en verantwoordelijkheid die eraan verbonden zijn."
Een samenvatting van het Jaarverslag 2003 van de Ombudsman is
beschikbaar op zijn website in 20 talen. Bezoek hiervoor :
http://www.euro-ombudsman.eu.int/report/nl/default.htm
Voor meer informatie, of voor een kopie van het volledige verslag in
één van de 11 officiële EU talen, gelieve contact op te nemen met
mevrouw Rosita Agnew, Pers en Communicatie ambtenaar; tel:+32 (0) 2
284 25 42.
BIJLAGE I : ANALYSE VAN KLACHTEN IN 2003
Hoeveel ?
De Ombudsman ontving 2,436 klachten in 2003, wat een stijging van 10%
betekent vergeleken met 2002 (2,211). De Ombudsman opende 248
onderzoeken op grond van deze klachten, alsook 5 onderzoeken op eigen
initiatief, wat een stijging van 13 % betekent vergeleken met de in
2002 geopende onderzoeken.
Tegen wie ?
De meeste door de Ombudsman in 2003 behandelde onderzoeken - 67% -
hadden betrekking op de Europese Commissie. Een totaal van 39
onderzoeken betroffen de administratie van het Europees Parlement (11%
van het totaal aantal onderzoeken), 26 hadden betrekking op het
Europees Bureau voor personeelsselectie (7%) en 20 op de administratie
van de Raad (6%).
Waarover ?
Gebrek aan of weigering van informatie (28%), onbillijkheid (15%),
discriminatie (12%), vermijdbare vertraging (10%), procedurele
gebreken (10%) en nalatigheid (5%) waren de meest voorkomenden bron
van klachten. Problemen met aanbestedingen en contracten gesloten met
de instellingen kwamen tevens frequent voor.
Van wie ?
De meeste klachten - 93% - kwamen van individuele burgers, en
bedrijven en verenigingen waren verantwoordelijk voor de overige 7%.
Duitsland bracht het grootste aantal klachten voort - 18% van het
totaal, gevolgd door Frankrijk (13%) en Spanje (12%). Met inachtneming
van de bevolking, kwam de grootste proportie van de klachten uit
Luxemburg, gevolgd door Finland, België, Portugal en Griekenland
(aangeduid in de volgende tabel onder "Aandeel (%)").
De
UK Fr It Es Nl El Be Pt Sv At Da Fi Ie Lu Andere
% EU bevolking 22 16 16 15 11 4 3 3 3 2 2 1 1 1 0,1
2003 Klachten 432 140 320 196 284 87 100 199 110 53 50 31 88 33 38 275
% van het totaal 18 6 13 8 12 4 4 8 5 2 2 1 4 1 2 11
Aandeel (%)(1)
82 38 81 53 109 100 133 267 167 100 100 100 400 100 2000
2002 Klachten 308 144 213 191 354 76 109 220 88 53 45 19 121 38 25 207
% van het totaal 14 7 10 9 16 3 5 10 4 2 2 1 5 2 1 9
Aandeel (%) 64 44 63 60 145 75 167 333 133 100 100 100 500 200 1000
Welk resultaat ?
Meer dan een vierde van de onderzoeken (48) afgesloten in 2003 werden
opgelost door de instellingen - bewijs dat de EU administratie erop
staat om problemen die de Ombudsman onder hun aandacht brengt op te
lossen. De instellingen aanvaardden verder 5 ontwerpaanbevelingen die
door de Ombudsman gedaan werden. In geen enkel geval vond de Ombudsman
het nodig om te grijpen naar zijn ultiem wapen - een speciaal verslag
aan het Parlement.
De Ombudsman vond geen wanbeheer in 87 gevallen. Het is belangrijk te
onderstrepen dat, wanneer er geen wanbeheer wordt vastgesteld, de
klager op zijn minst een volledige uitleg ontvangt vanwege de
betroffen instelling alsook het standpunt van de Ombudsman over de
zaak. In 20 gevallen deed de Ombudsman een kritische opmerking. Negen
nieuwe ontwerpaanbevelingen werden geformuleerd in 2003.
De Ombudsman gaf advies over wie te contacteren aan bijna 1,300
burgers wier klachten buiten zijn bevoegdheid vielen. Hij beantwoordde
tevens 2,538 e-mail verzoeken om informatie.
Hoe lang?
De Ombudsman deed verdere inspanningen om alle onderzoeken zo snel
mogelijk af te handelen, normalerwijze binnen één jaar. Op het einde
van het jaar waren 10 zaken nog open na de één jaar doelstelling.
BIJLAGE II: VOORBEELDEN VAN KLACHTEN IN 2003
Gebrek aan transparantie
De Raad gaf een Portugees burger toegang tot zijn eigen gecorrigeerde
examenkopie, nadat de Ombudsman de zaak had onderzocht. De burger had
deelgenomen aan een vergelijkend onderzoek voor administrateurs en een
kopie gevraagd van zijn gecorrigeerd examen nadat hij gehoord had dat
hij niet was toegelaten tot het mondeling examen. De Raad weigerde
aanvankelijk, maar kwam later op zijn besluit terug in het kader van
de nieuwe regels in verband met toegang tot examenkopieën die in de
loop van het onderzoek van de Ombudsman waren geïntroduceerd.
(2059/2002/IP)
De Ombudsman bekritiseerde de Commissie voor het nalaten correcte
informatie te verspreiden over een programma dat ze financierde, na
een klacht van een in het VK gebaseerd consultancy bedrijf. De
Ombudsman kwam tot de conclusie dat het programma het voorwerp
uitmaakte van een groot aantal documenten van verschillende juridische
status. Bovendien was het door mekaar gebruiken door de Commissie van
de termen "gebruiker" en "partner" volgens de Ombudsman een bijkomend
en onnodig obstakel voor duidelijke communicatie. De Ombudsman vroeg
de Commissie te vermijden om informatie in een misleidende en onnodig
complexe vorm te presenteren. (221/2002/ME)
Een onderzoek door de Ombudsman leidde tot de publicatie van de
agenda's en de verslagen van de vergaderingen van het Presidium van de
Europese Conventie, eens de Conventie haar werk beëindigde. De
Ombudsman stemde ermee in dat "de bekendmaking van de agenda's en
verslagen alvorens de Conventie haar werk beëindigde haar
besluitvormingsproces serieus zou ondermijnen", maar stelde dat "het
moeilijk te verdedigen valt dat het besluitvormingsproces nog steeds
kon ondermijnd worden eens de werkzaamheden beëindigd waren." Het
onderzoek kwam ten gevolge van een klacht van de "European Citizen
Action Service" (ECAS), wiens verzoek voor toegang tot documenten
geweigerd was. (1795/2002/IJH)
Laattijdige betaling
Na een klacht aan de Ombudsman door de Universiteit van Stockholm,
deed de Commissie de laatste betaling waartoe ze gehouden was in het
kader van een onderzoeksproject, verontschuldigde ze zich voor de
vertraging en stemde ermee in intrest te betalen. De Commissie
verzekerde de Ombudsman tevens dat de voor de vertraging
verantwoordelijke tekortkomingen in de financiële procedure waren
geëlimineerd, en dat het systeem nu naar behoren functioneerde.
(1173/2003/(TN)IJH)
Een Spaanse sub-contractant werd voor zijn diensten betaald nadat de
Ombudsman in de zaak tussenkwam. De Commissie legde uit dat ze de
hoofdcontractant niet kon betalen wegens problemen met het eindverslag
dat was ingediend. Eens de hoofdcontractant het gecorrigeerde
eindverslag had ingediend, deed de Commissie de finale betaling. De
hoofdcontractant betaalde daarop de sub-contractant, die de Ombudsman
voor zijn hulp dankte. (1960/2002/JMA)
Problemen met aanbestedingen
De Ombudsman bekritiseerde de Commissie wegens het niet naleven van de
regels inzake een aanbestedingsprocedure, na een klacht van een in
Brussel gebaseerd consortium. Het bleek dat de Commissie incorrecte
informatie had verstrekt in antwoord op het verzoek van klager voor
verduidelijkingen omtrent de aanbesteding Monitoring the
implementation of projects (Tacis en de Balkan).
(1351/2001/(ME)(MF)BB)
Contractuele geschillen
De Commissie loste een contractueel geschil op met een in Wenen
gebaseerd onderzoekscentrum voor sociale wetenschappen, nadat de
Ombudsman de zaak onderzocht. De Commissie beweerde dat een totaal
bedrag van bijna 30,000 niet in aanmerking kon komen, aangezien dit
een overdracht tussen kostencategorieën inhield welke een voorafgaande
toestemming vergde. Nadat klagers de interpretatie door de Commissie
van dergelijke overdrachten aanvaardden en verstonden dat, als
resultaat daarvan, 9,000 niet in aanmerking kon komen voor de finale
betaling, werd de overblijvende som betaald. Klagers waren tevreden
met de oplossing. (1915/2002/BB)
Gebrek aan hoffelijkheid
De Ombudsman bekritiseerde het Parlement wegens het niet naleven van
de verplichting om hoffelijk te zijn in relaties met het publiek. De
kritiek betrof een e-mail gestuurd als antwoord op vragen betreffende
een aanbesteding. De klager - een Griekse vereniging van
vertaalbureaus - beweerde dat de toon van de e-mail ongepast was en de
indruk gaf van arrogant gedrag. (1565/2002/GG)
De Ombudsman bekritiseerde het Economisch en Sociaal Comité wegens
gebrek aan hoffelijk handelen. Een in Luxemburg wonende burger had
geklaagd dat het Comité hem beschuldigd had "valse" informatie te
verstrekken in verband met een examen, waarvoor hij ter goeder trouw
beweerde dat hij geslaagd was. De Ombudsman benadrukte dat, wanneer
een vergissing begaan wordt die de rechten of belangen van een lid van
het publiek negatief beïnvloedt, de instelling zich hiervoor dient te
verontschuldigingen en het nodige dient te doen om de negatieve
effecten van de vergissing te herstellen. ECOSOC had dit in onderhavig
geval niet gedaan. (852/2003/OV)
Discriminatie
De Commissie opende een inbreukprocedure naar mogelijke discriminatie
in Zweden na een onderzoek door de Ombudsman. De zaak betrof een
Duitse onderdaan die in Zweden studeerde en die een waarborgsom diende
te betalen aan een telecommunicatiebedrijf voor een
telefoonabonnement. Aangezien Zweedse onderdanen met een sociaal
zekerheidsnummer de waarborgsom niet dienden te betalen, beweerde de
student dat het bedrijf indirect discrimineerde tegen andere EU
onderdanen. De Ombudsman beaamde dit en verzocht de Commissie de zaak
te onderzoeken. (1045/2002/GG)
De Commissie nam maatregelen om de publicatie te verhinderen van
vacatures die discriminerend waren op grond van taal. Dit gebeurde na
een klacht in naam van de in Italië gebaseerde Universala
Esperanto-Asocio (Wereld Esperanto Vereniging), wegens beweerde
linguïstische discriminatie door verschillende Europese organisaties
die geheel of gedeeltelijk gefinancierd waren door de Commissie. De
klager stelde dat, door het publiceren van vacatures welke "Engels als
moedertaal" vereisen, duizenden kandidaten blijken te worden
gediscrimineerd. (659/2002/IP)
Weigering van informatie
Het Parlement stemde ermee in om de namen van succesvolle kandidaten
in aanwervingsprocedures te publiceren en om de kandidaten daarover te
informeren in de aankondigingen van vergelijkende onderzoeken. Deze
stap werd genomen na een onderzoek door de Ombudsman die besloot dat
de publicatie in overeenstemming zou zijn met het engagement van het
Parlement voor openheid in aanwervingsprocedures. Het onderzoek van de
Ombudsman was gebaseerd op een klacht van een Finse man die niet
succesvol was geweest in een vergelijkend onderzoek voor typisten. Hij
wou weten hoeveel mannen er onder de 32 beste kandidaten waren, maar
het Parlement weigerde hem deze informatie te geven.
(341/2001/(BB)IJH)
Problemen met inbreukprocedures
De Ombudsman vond de Commissie schuldig aan wanbeheer wegens het niet
respecteren van de legitieme en redelijke verwachtingen van een
burger. De Commissie had nagelaten een Deense burger te informeren
waarom het nog geen besluit had genomen naar aanleiding van zijn
klacht over een inbreuk, en dit ondanks de belofte van de Commissie om
hem te informeren. De klacht had betrekking op de praktijk van de
Deense autoriteiten om belasting te heffen op uit andere Lidstaten
geïmporteerde tweedehands-wagens. De klager beweerde dat dit
tegenstrijdig was met de regels inzake vrij verkeer.
(1237/2002/(PB)OV)
Gebrek aan consistent optreden
De Ombudsman bekritiseerde de Commissie voor gebrek aan consistent
optreden in een onderzoekscontract met het Ierse Sea Fisheries Board.
De verantwoordelijke wetenschapper voor het contract had een klacht
ingediend waarin hij beweerde dat de Commissie had nagelaten het
eindverslag te onderzoeken dat aanzienlijke veranderingen had
aangebracht aan het ontwerp dat de Commissie een jaar vroeger had
goedgekeurd. Hij beweerde dat de Fisheries Board instructies had
ontvangen om substantiële veranderingen in het ontwerp van eindverslag
aan te brengen, waarbij bevindingen werden verwijderd, ontkend of
vervaagd. Overeenkomstig klager, had de Commissie naar uitleg moeten
zoeken voor de veranderingen. (754/2003/GG)
Onregelmatigheid bij aanwerving
Na tussenkomst van de Ombudsman aanvaardde het Europees Bureau voor
personeelsselectie (EPSO) de kandidatuur van een burger uit Cyprus
voor een vergelijkend onderzoek. EPSO had de kandidatuur eerst
verworpen omdat ze niet op correcte wijze was ingediend. De burger
stelde echter dat, wegens technische problemen met de server van EPSO,
kandidaten in de onmogelijkheid waren om de verplichte elektronische
registratie te doen tegen de afsluitingstijd voorzien in de
aankondiging van het vergelijkend onderzoek. (OI/4/2003/ADB)
Personeelsproblemen
De Commissie stemde ermee in een bijkomende ex gratia vergoeding te
betalen aan een klaagster wegens de buitengewone aard van de zaak,
alhoewel de Commissie oordeelde dat ze daarvoor geen juridische
verplichting had. Klaagster werkte voor de instelling en beweerde dat
de Commissie haar het volledige bedrag niet had betaald van de
secretariaatsvergoeding waarop ze gerechtigd was. (1166/2002/(SM)IJH)
Om deze, en andere, zaken welke door de Ombudsman behandeld werden te
lezen, gelieve te gaan naar :
http://www.euro-ombudsman.eu.int/decision/en/default.htm
(1)
Dit werk berekend door het percentage van het totaal aantal klachten
te delen door het percentage van de bevolking.
European Commission