Vereniging Nederlandse Gemeenten

__________________

VNG uit twijfels bij uitvoerbaarheid Nota Ruimte (27/04/04)

De VNG is van mening dat de Nota Ruimte onvoldoende antwoord geeft op knelpunten als het achterblijven van de woningbouwproductie, de stagnerende aanleg van bedrijventerreinen en de hoognodige revitalisering van het landelijk gebied. Naast taken en verantwoordelijkheden hebben de gemeenten ook bevoegdheden en middelen nodig om de gestelde beleidsdoelstellingen op een verantwoorde wijze te kunnen verwezenlijken. Zolang deze in het rijksbeleid ontbreken, zullen de ruimtelijke opgaven niet adequaat aangepakt kunnen worden. Naast deze kritiek wil de VNG wel benadrukken dat zij de uitgangspunten van de Nota Ruimte wel onderschrijft.

De nota schiet tekort in de vertaling van beleid naar uitvoering. Het probleemoplossend vermogen van de nota blijft hierdoor achter bij de geformuleerde ambities. Omdat het rijk de verantwoordelijkheid voor het ruimtelijk beleid voornamelijk bij de lokale overheden neerlegt en zichzelf slechts een rol toedicht op het terrein van kaderstelling, faciliteren en stimuleren, is in de nota weinig terug te vinden over het instrumentarium voor de uitvoering van het geformuleerde beleid. Hiervoor dient het bijbehorend instrumentarium door het rijk beschikbaar gesteld te worden. Deze voor gemeenten noodzakelijke vertaalslag van beleid naar uitvoering is in de Nota Ruimte nog nauwelijks gemaakt.

Ten aanzien van de ruimtelijke hoofdstructuur mist de VNG een goede interdepartementale afstemming. Door het detailniveau waarop bijvoorbeeld vanuit natuur wordt gestuurd en de abstracte noties ten aanzien invulling van economische doelen, ontstaat een onevenwichtig beeld. Voor gemeenten is het van belang te weten waar ze aan toe zijn. Als taken en verantwoordelijkheden overgaan naar (samenwerkende) gemeenten, dan moet in de nota helder worden aangegeven welke bevoegdheden en middelen (zowel financieel als instrumenteel) daar tegenover staan. Op veel onderdelen blijft dat onduidelijk.

Het streven naar een goede internationale concurrentiepositie, een hoge ruimtelijke kwaliteit, sterke steden en een vitaal platteland, de uitgangspunten van de Nota Ruimte, kan naar de mening van de VNG ook het best plaatsvinden door sterk te richten op de ontwikkelings- en uitvoeringsgerichtheid van het beleid. Decentralisatie en integraliteit worden hierbij als speerpunten benoemt, een keuze waar de VNG achter staat. Het streven naar duurzame ontwikkeling van sterke steden en een vitaal platteland vraagt echter om meer.