Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Arib over sterftecijfers.
(2030412650)
1.
Hebt u kennisgenomen van het bericht dat de sterftecijfers van ziekenhuizen sterk
uiteenlopen?
8 april jl. heeft de Volkskrant een artikel gepubliceerd over een onderzoek van Prismant naar
de sterftecijfers in ziekenhuizen in Nederland. Ik ben bekend met dit artikel en met het door
Prismant zelf uitgegeven bericht.
2.
Bent u op de hoogte van het onderzoek dat Prismant naar deze verschillen heeft laten doen?
Zoals bij vraag 1 aangegeven ben ik op de hoogte van het door Prismant uitgevoerde
onderzoek naar de sterftecijfers in ziekenhuizen. In dit onderzoek zijn de absolute
sterftecijfers afgezet tegen de klinische opnamen in ziekenhuizen. Prismant heeft verschillen
tussen regio's, tussen type ziekenhuizen en binnen groepen van ziekenhuizen geconstateerd.
Of hier sprake is van significante verschillen is niet uit de rapportage op te maken. In het
onderzoek is niet gekeken naar factoren die van invloed kunnen zijn op de absolute
sterftecijfers zoals leeftijdsverdeling, sociaal-economische, mogelijk regionaal gebonden
factoren, patiëntenmix van ziekenhuizen, doorverwijsgedrag tussen ziekenhuizen
enzovoorts. Een mogelijke verklaring voor de gevonden verschillen kan dan ook niet worden
gegeven.
Opmerkelijk is overigens dat het absolute aantal sterftegevallen in de periode 1992 2002
nauwelijks verandert, terwijl het aantal inwoners in Nederland in deze periode is toegenomen
en de gemiddelde leeftijd van inwoners in Nederland is gestegen. Tevens valt op dat het
percentage sterftegevallen ten opzichte van het aantal klinische opnamen in genoemde
periode nauwelijks is veranderd. Dit terwijl in de afgelopen 10 jaar een verdere verschuiving
van klinische naar dagopnamen heeft plaatsgevonden en de klinisch opgenomen
patiëntenpopulatie een zwaardere patiëntengroep geworden is.
3.
Wat is uw mening over de relatie tussen de omvang van het ziekenhuis en het sterftecijfer?
Kunt u een verklaring geven voor het feit dat kleine ziekenhuizen de laagste mortaliteit
scoren, grote ziekenhuizen de hoogste, terwijl de middelgrote ziekenhuizen een
middenpositie innemen, respectievelijk 2,91%, 3,07% en 3,14%?
Verscheidene oorzaken kunnen er toe leiden dat er verschillen zijn tussen sterftecijfers van
ziekenhuizen, zie ook mijn antwoord bij vraag 2. De omvang van het ziekenhuis kan hier
mogelijk een rol in spelen aangezien deze bepalend is voor de aanwezigheid van typen
specialismen in de verschillende ziekenhuizen en de te behandelen patiëntenmix. Welke
relatie er precies is, is niet onderzocht door Prismant.
4.
Wat is uw mening over de constatering van de onderzoekers, namelijk dat de
ziekenhuissterfte niet voor alle delen van het land gelijk is, en dat er grote regionale
verschillen zijn?
De onderzoekers constateren dat de ziekenhuissterfte niet voor alle delen van Nederland
hetzelfde is. Zoals aangegeven in mijn antwoord op vraag 2 kunnen verscheidene factoren
hieraan bijdragen, zoals sociaal-economische verschillen tussen regio's, leeftijdsopbouw enz.
2
Zonder inzicht in achterliggende verklarende factoren is het onmogelijk over de
geconstateerde verschillen gefundeerde uitspraken te doen.
5.
Bent u bereid nader onderzoek te verrichten naar de precieze oorzaken van de sterftecijfers,
de verschillen tussen ziekenhuizen en de verschillen tussen de regio's? Deelt u de mening
dat een dergelijk onderzoek een belangrijke bijdrage kan leveren aan een betere
ziekenhuiszorg?
Onderzoek naar sterftecijfers kan alleen bijdragen aan een betere ziekenhuiszorg indien hierin
ook de beïnvloedende factoren en achterliggende oorzaken worden meegenomen. Dan is het
mogelijk concrete verbeterpunten te formuleren.
Het thema `patiëntveiligheid' staat zeer hoog op de beleidsagenda. Er lopen reeds
verscheidene onderzoeks- en verbetertrajecten en er worden nieuwe trajecten rondom dit
thema geïnitieerd. Deze trajecten hebben verschillende aangrijpingspunten in de zorg
waarvan sterfte een onderdeel uit maakt.
6.
Bent u bereid de uitkomst van dit onderzoek bij de benchmarking tussen ziekenhuizen te
betrekken?
Eind 2003 hebben de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de NVZ, vereniging van
ziekenhuizen, de Orde van Medisch Specialisten en Vereniging Academische Ziekenhuizen
gezamenlijk een basisset prestatie-indicatoren ziekenhuizen uitgebracht. Mortaliteit is niet
opgenomen in deze basisset. Voor het inzichtelijk krijgen van de prestatie van ziekenhuizen
ben ik van mening dat de basisset-indicatoren voor nu een goede basis vormt. Wellicht kan
het mortaliteitscijfer, wanneer een eenduidige definitie is ontwikkeld, in de toekomst worden
toegevoegd aan deze set.
---- --
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport