Matige resultaten met te droge en niet gekneusde gras/erwten-GPS op het
high-tech bedrijf
In het voorjaar van 2003 is op het high-techbedrijf een aantal
hectares met een gras/erwten mengsel ingezaaid. Er was voor
gras/erwten gekozen omdat dit bij voorjaarsinzaai een hogere drogestof
opbrengst heeft dan enkel gras en goed eiwit welkom is. Half juni werd
het gewas geoogst bij een opbrengst van 9500 kg drogestof per hectare.
Ook de voederwaarde viel erg mee: 1041 VEM, 73 g DVE, 45 g OEB, 181 g
ruw eiwit en 266 g zetmeel per kg drogestof en een drogestof gehalte
van 61%. De verteerbaarheid van de organische stof was erg hoog
namelijk 83,4%. Op papier leek dit een ideaal voedermiddel, dat veel
eiwit bevat met daarnaast veel energie in de vorm van zetmeel. Helaas
viel het resultaat in de praktijk nogal tegen. De melkproductie was
lager dan we mochten verwachten op basis van de voederwaardeanalyse.
De oorzaak van deze tegenvallende resultaten was terug te zien in de
mest, die veel (meer dan 50%) onverteerde delen, met name hele
onbeschadigde erwten, bevatte. De erwtenkorrels, die het grootste deel
van de energie en eiwit bevatten, passeerden dus onverteerd de koe. De
slechte vertering van de korrels is mede een gevolg van het feit dat
de korrels bij het oogsten onvoldoende zijn beschadigd en gekneusd.
Dit werd nog versterkt doordat de erwten in een (te) hardrijp stadium
zijn geoogst. Zachtere, deegrijpe korrels raken sneller beschadigd en
zwellen makkelijker op in de kuil, waardoor ze beter verteerbaar zijn.
Wanneer de korrels beter waren gekneusd, was de werkelijke
verteerbaarheid ook beter geweest. Het is dus verstandig om tijdens
het oogsten van (gras/)erwten silage een korrelkneuzer te gebruiken en
goed te controleren of alle korrels wel worden beschadigd. Daarnaast
mag het drogestof gehalte van het gewas niet te hoog worden bij het
inkuilen, bij voorkeur tussen 35 en 45% drogestof.
Veehouders die (gras/)erwten silage telen doen er goed aan duidelijke
afspraken te maken met hun loonwerker: de hakselaar die wordt gebruikt
moet uitgerust zijn met voorzieningen om de erwtenkorrels voldoende te
beschadigen. Het is sowieso belangrijk de werkwijze bij het oogsten
met de loonwerker af te stemmen. Het gewas moet voorzichtig worden
behandeld om korrelverlies te voorkomen, dus niet schudden en
voorzichtig harken! Daarom is op het high-techbedrijf ook een
schijvenmaaier gebruikt om het gewas te maaien en is het
gras/erwtenmengsel vervolgens na 1 dag voordrogen direct uit het zwad
gehakseld.
Een ander aspect is dat de voederwaarde van gras/erwten- en andere
soorten GPS op basis van de huidige rekenregels niet goed wordt
geschat. Meestal wordt gebruik gemaakt van dezelfde formule die ook
wordt gebruikt om de voederwaarde van snijgraan te berekenen. Met deze
rekenregel werd in ieder geval met de gras/erwten-GPS van het
high-tech bedrijf de plank duidelijk misgeslagen. Er is zou nieuw
onderzoek moeten worden uitgevoerd om rekenregels op te stellen voor
het berekenen van de voederwaarde van de vele nieuwe GPS gewassen die
de laatste jaren in opkomst zijn, zoals erwten-, gras/erwten-,
graan/erwten- en quinoa-GPS.
---
© Praktijkonderzoek - Animal Sciences Group - Wageningen UR. Laatst
bijgewerkt: 03-05-2004 16:09.
Mail vragen en opmerkingen over de Praktijkonderzoek Website naar:
webmaster.po.asg@wur.nl
Praktijkonderzoek Veehouderij