Publicaties TNS NIPO onderzoek
30 april 2004
Meerderheid Nederlanders: "Koningin mag politiek soms negeren"
Een meerderheid van de Nederlanders heeft er geen problemen mee
als koningin Beatrix de politiek soms negeert. Dat blijkt uit een
representatieve enquête onder duizend Nederlanders die
onderzoeksbureau TNS NIPO heeft uitgevoerd in opdracht van NOS
Actueel. Sinds vorig jaar brengt NOS Actueel op Koninginnedag een
onderzoek uit over de populariteit van de monarchie en over
actuele kwesties in en rondom het Koninklijk Huis. Uit het
onderzoek van dit jaar blijkt verder dat de populariteit van de
individuele leden van het Koninklijk Huis erg hoog is en blijft.
De uitslag van de enquête werd bekend gemaakt tijdens de live NOS-
televisieuitzending rondom Koninginnedag In Warffum en Groningen.
Op de vraag of het erg zou zijn als koningin Beatrix de politiek
soms negeert geeft 58% aan daar geen problemen mee te hebben. Een
meerderheid van de Nederlanders vindt dus dat de Koningin ten
opzichte van de politiek meer ruimte moet hebben om af en toe
eigen ideeën door te voeren. Het percentage van 58% betekent een
lichte stijging ten opzichte van vorig jaar toen precies 50% van
de ondervraagden vond dat de Koningin de politiek soms mag
negeren. Veel mensen (eveneens 58%) vinden overigens dat de
machtsverhouding tussen koningin Beatrix en de politiek nu precies
goed is, van 10% zou de koningin méér macht mogen hebben. Een
kwart van alle Nederlanders vindt dat het staatshoofd geen
politieke invloed zou moeten hebben.
Overigens zijn de Nederlanders nog steeds wel tevreden met de
staatsvorm, 86% vindt dat Nederland een monarchie moet blijven
terwijl één op de zeven Nederlanders dus kiest voor de republiek.
Op de vraag 'denkt u dat er in het Europa van de toekomst
plaats blijft voor koningen en koninginnen?' zegt 71% ja.
Populariteit
Uit het onderzoek blijkt voorts dat prinses Máxima het populairst
is. Liefst 91% van de ondervraagden noemt haar sympathiek. Op de
tweede plaats, in de slipstream van zijn echtgenote, staat
kroonprins Willem Alexander, gevolgd door zijn moeder koningin
Beatrix. Die top drie is gelijk aan vorig jaar. Prins Bernhard
neemt de vierde plaats in. Prinses Catharina Amalia staat op de
zevende plaats. Helemaal onderaan vinden we prins Johan Friso en
zijn vrouw Mabel.
De geboorte van prinses Catharina Amalia brengt nog een
opmerkelijke verschuiving teweeg. Vond vorig jaar nog 57% van de
Nederlanders het principe van erfopvolging (het oudste kind wordt
automatisch koning of koningin) 'niet meer van deze
tijd', nu is dat een minderheid van 48%.
Op de vraag of satire schadelijk is voor het Koninklijk Huis zegt
maar liefst 81% van de Nederlanders 'nee.' Het feit
dat premier Balkenende er niettemin een punt van maakte noemt 69%
'niet gepast'. Bijna een kwart (23%) van de
ondervraagden vindt het 'wel gepast'.
Kwestie Mabel
Ook is onderzocht hoe de Nederlanders denken over de
'kwestie Mabel'. Bijna alle onderzochten (95%) hebben
over die kwestie iets gehoord op radio of TV, of iets gelezen in
de krant. Op de vraag wie er schuldig is aan de hele kwestie, zegt
73% dat Mabel dat zelf is. Misdaadverslaggever Peter R. de Vries
krijgt van 13% van alle Nederlanders de schuld. Charlie da Silva
wordt door 4% genoemd. Koningin Beatrix, Prins Johan Friso en
premier Balkenende worden nauwelijks genoemd.
Op de vraag of de hele kwestie schadelijk is voor het koningshuis
zeggen ongeveer evenveel mensen ja (48%) als nee (47%).
Het huwelijk van afgelopen zaterdag heeft de beoordeling van prins
Johan Friso en Mabel Wisse Smit flink beïnvloed. Daarvoor is de
sympathiescore voor en na het huwelijk gemeten.
Friso werd door 36% van de Nederlanders vóór het huwelijk
sympathiek gevonden, na het huwelijk is dat 67%. Mabel ging van
19% naar 49%.
Wel aardiger dus, maar ook saaier. Friso scoorde voor het huwelijk
28% op de kwalificatie 'saai', na het huwelijk was dat
66%. Op het woord 'afstandelijk' gaat Friso van 35%
voor het weekend naar 75% nu.
Ten slotte is gevraagd of TV-kijkers afgelopen zaterdag iets is
opgevallen. Veel kijkers melden spontaan dat ze de houding van
Johan Friso koel, onaangedaan, of nors vonden.
Bij publicatie of verspreiding graag de bron TNS NIPO/ NOS Actueel
vermelden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Remco
Frerichs (tel: 020 522 54 79) van TNS NIPO.
TNS NIPO