Gehele plantensilage op high-tech bedrijf past in bouwplan en rantsoen
De teelt van gehele plantensilage (GPS) maakt een wezenlijk deel uit
van de ruwvoerproductie op het high-techbedrijf van de Waiboerhoeve.
Het rantsoen van het melkvee bestaat voor 15% uit wintertarwe-GPS,
terwijl de rantsoenen van het jongvee jonger dan 1 jaar en jongvee
ouder dan 1 jaar voor respectievelijk 35 en 65% uit wintertarwe-GPS
bestaan. De keus voor GPS heeft verschillende achtergronden. Ten
eerste past wintertarwe-GPS uitstekend in een bouwplan waarin ook rode
klaver in de vruchtwisseling is opgenomen. In tegenstelling tot
snijmaïs is het oogsttijdstip van GPS vroeg genoeg om nog succesvol
een gras-rode klavermengsel te kunnen inzaaien. De tarwe-GPS wordt in
de herfst na de oogst van de snijmaïs ingezaaid en daarom functioneert
het tevens als een vanggewas, dat de mineralen opneemt die niet door
de snijmaïs zijn benut. Op het high-techbedrijf leverde de tarwe-GPS
een opbrengst van 16 ton drogestof per hectare exclusief de eventuele
opbrengst van een snede gras in het najaar.
Tarwe-GPS in het melkveerantsoen
GPS past niet alleen goed in het bouwplan, het vormt ook een goede
aanvulling op het rantsoen van melkvee. Door een deel van de snijmaïs
in het rantsoen van de melkkoeien te vervangen door GPS wordt de
structuurwaarde van het rantsoen wat opgevijzeld. Hierdoor is het niet
meer nodig stro in het ruwvoermengsel op te nemen. Op het eerste
gezicht lijkt de voederwaarde van GPS niet hoog, namelijk 785 VEM, 33
DVE en -14 OEB. Echter, de verzadigingswaarde (VW) van het product is
slechts 0,76. Dit betekent dat de drogestof opname van GPS hoger is
dan van een gewone gemiddelde graskuil. Uiteindelijk is daardoor de
energieopname uit GPS hoger. Dit wordt geïllustreerd in de volgende
tabel, waarin de voederwaarde per kg drogestof en per
verzadigingswaarde-eenheid wordt gegeven van de tarwe-GPS en de eerste
snede graskuil op het high-techbedrijf. Een lagere voederwaarde wordt
dus deels gecompenseerd door een hogere voeropname. Bovendien is uit
ander onderzoek van het Praktijkonderzoek gebleken dat de voederwaarde
van graan- GPS wordt onderschat, en dat de werkelijk voederwaarde
wellicht wat hoger is.
Tabel Voederwaarde van GPS en graskuil per kg drogestof en
verzadigingswaarde (VW) eenheid.
Voederwaarde per kg des per VW-eenheid
GPS graskuil GPS graskuil
VEM 785 863 1033 830
DVE 33 69 43 66
OEB -14 39 -18 38
FOS 502 549 661 528
Zetmeel 244 - 321 -
Suiker 11 86 14 83
VW 0.76 1.04
---
Tarwe-GPS in het jongvee rantsoen
Op het high-techbedrijf vormt tarwe-GPS ook een belangrijk deel van
het rantsoen van het jongvee. Naast graskuil bedraagt het aandeel
tarwe-GPS in het rantsoen van het jongvee jonger dan 1 jaar 35% en in
het rantsoen van het jongvee ouder dan 1 jaar 50 tot 65 %. De
hoeveelheid GPS in het rantsoen wordt mede bepaald door de
conditiescore van het jongvee. Wanneer het oudere jongvee een schrale
conditie heeft wordt het aandeel GPS verhoogd en bij een te ruime
conditie weer verlaagd. In principe zou jongvee uitstekend opgefokt
kunnen worden met alleen graskuil. Het nadeel hiervan is dat de dieren
dan een ruime overmaat aan eiwit binnen krijgen. Met GPS in het
rantsoen kan die eiwitovermaat worden teruggedrongen. GPS is hiervoor
beter geschikt dan snijmaïs omdat het minder zetmeel bevat waardoor
het jongvee minder kans loopt op vervetting.
Praktijkervaringen
Praktijkervaringen op het high-techbedrijf geven aan dat GPS een
broeigevoelig product is. Daarom moet de nodige zorg worden besteed
aan de oogst en de opslag. Om de kuil goed vast te kunnen rijden is
een sleufsilo een vereiste. Daarnaast mag de kuil niet te hoog en te
breed worden om een hoge voersnelheid van ten minste 1,5 m per week te
waarborgen. Verder dient de GPS kort te worden gehakseld en moeten de
korrels voldoende worden beschadigd. Bij de oogst is belangrijk dat
goed wordt gelet op het rijpheidstadium. Het meest ideale oogststadium
lig in de buurt van de 30 tot 35% drogestof.
---
© Praktijkonderzoek - Animal Sciences Group - Wageningen UR. Laatst
bijgewerkt: 05-05-2004 09:48.
Mail vragen en opmerkingen over de Praktijkonderzoek Website naar:
webmaster.po.asg@wur.nl
Praktijkonderzoek Veehouderij