Het Koninklijk Huis
08/05/04 Koningin, Prins Constantijn en Prinses Laurentien bij
uitreiking Roosevelt Four Freedoms Awards te Middelburg
Hare Majesteit de Koningin en Hunne Koninklijke Hoogheden Prins
Constantijn en Prinses Laurentien der Nederlanden zijn zaterdag 8 mei
2004 in de Abdij te Middelburg aanwezig bij de uitreiking van de Four
Freedoms Awards 2004. Het Amerikaanse Franklin and Eleanor Roosevelt
Institute kent deze onderscheiding toe aan personen die op mondiaal
niveau een substantiële, moedige en persoonlijke bijdrage hebben
geleverd aan de vrijheid in de wereld. De Awards worden dit jaar
uitgereikt aan Kofi Annan, secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Lennart Meri, schrijver/filmer en oud-president van Estland,
dr. Sari Nusseibeh, hoogleraar in de filosofie en rector van de
Palestijnse Al-Quds Universiteit in Oost-Jeruzalem, Magguie
Barankitse, initiator van de Huizen voor Vrede in Burundi, en de
Nederlander Max Kohnstamm, die aan de wieg stond van de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal, de voorloper van de Europese Unie.
De onderscheiding is vernoemd naar de Amerikaanse president Franklin
Delano Roosevelt. Zijn voorouders zijn uit Zeeland naar de Verenigde
Staten geëmigreerd. De vier vrijheden werden door Roosevelt tijdens de
Tweede Wereldoorlog opgesomd in een rede tot het Amerikaanse congres:
de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van geloof, de vrijwaring
van gebrek en de vrijwaring van vrees. Het Roosevelt Institute wil,
door de erkenning van de grote verdiensten van de voorvechters die
voor deze grondrechten opkomen, de onschatbare waarde benadrukken van
vrijheid, die voor veel mensen in de wereld allerminst vanzelfsprekend
of gegarandeerd is.
Elke twee jaar worden vijf Awards toegekend. Vier aan personen wier
inzet direct kan worden verbonden aan één van de vier vrijheden en één
aan een persoon die zijn functie, zijn persoonlijkheid en zijn invloed
langdurig heeft aangewend ten dienste van de menselijke vrijheid in al
zijn facetten. In 2002 werd deze Four Freedoms Award toegekend aan
Nelson Mandela, dit jaar aan Kofi Annan.
Kofi Annan
Kofi Annan ontvangt de prijs voor zijn toewijding aan de Verenigde
Naties, die onder zijn leiding nieuw elan kreeg. Hij toont zich, aldus
het Roosevelt Institute, een onafhankelijke gids die zich met tomeloze
energie en grote betrokkenheid inzet voor verhoging van de
levensstandaard van alle wereldburgers en het bereiken van vrede in de
wereld. Daardoor en met zijn persoonlijke charme, diplomatieke gaven
en beheerste overtuigingskracht weet Annan respect af te dwingen en
het vertrouwen te winnen van de volkerengemeenschap. Hij is nooit
beducht eigen verantwoordelijkheid te nemen voor verdediging van de
internationale rechtsorde waartoe de landen zich door het Handvest van
de VN gebonden hebben.
Overige onderscheidingen
Naast de Award voor Kofi Annan worden nog vier afzonderlijke
onderscheidingen toegekend.
Lennart Meri, politicus en schrijver/filmer die twee keer werd gekozen
tot president van Estland, krijgt de onderscheiding voor vrijheid van
meningsuiting. Bijna een kwart eeuw ondernam hij talloze gevaarlijke
expedities in moeilijk bereikbare regio's van de voormalige
Sovjet-Unie. Zijn films en boeken over het conflict tussen lokale
cultuur en een centraal geleide planeconomie vonden hun weg over de
wereld in vele vertalingen.
De Palestijn dr. Sari Nusseibeh krijgt de onderscheiding voor vrijheid
van godsdienst. Deze professor in de filosofie en rector van de
Al-Quds Universiteit in Oost-Jeruzalem is een inspirerende en moedige
pleitbezorger voor het doorbreken van de geweldsspiraal tussen Israël
en de Palestijnen. Hij is een van de vooraanstaande Palestijnen die
nadrukkelijk afstand neemt van haat en wraak die de regio in zijn
greep houdt.
De Afrikaanse Magguie Barankitse is de onderscheiding voor vrijwaring
van gebrek toegekend voor haar meer dan tien jaar durende inzet om
kinderen van alle etnische groepen in het door oorlog verscheurde
Burundi te helpen. In een land dat geteisterd werd door etnische
genocide is zij een symbool van hoop, liefde en vertrouwen in een
betere toekomst. Meer dan 10.000 kinderen vonden onderdak in haar
'Huizen van Vrede'. Ook heeft ze de strijd aangebonden tegen de
verspreiding van de ziekte aids die in Afrika epidemische vormen heeft
aangenomen.
Tenslotte ontvangt de Nederlander Max Kohnstamm een onderscheiding
voor vrijwaring van vrees als Europeaan van het eerste uur. Hij stond
aan de wieg van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, de
voorloper van de Europese Unie. Als pionier van de Europese eenwording
was hij een belangrijk pleitbezorger voor stabiliteit en saamhorigheid
in de zwaar getraumatiseerde Europese regio waarin de voormalige
vijanden hun wantrouwen moesten overwinnen om elkaar te vinden in
samenwerking die tot nieuwe economische voorspoed heeft geleid.
Kohnstamm ontvangt de prijs uit handen van zijn petekind, Prins
Constantijn.
Lijst van laureaten
De lijst van laureaten vermeldt onder anderen de namen van Helmut
Schmidt, Olof Palme, Václav Havel, Simon Wiesenthal, Jan Tinbergen,
Ruud Lubbers, de Dalai Lama, Artsen zonder Grenzen, Desmond Tutu en
H.K.H. Prinses Juliana. In de kersttoespraak van 2003 die Koningin
Beatrix opdroeg aan haar moeder verwees zij naar deze onderscheiding.
De Koningin noemde de vier vrijheden de morele pijlers van onze
beschaving.