NATIONAAL FONDS OUDERENHULP
SeniorLink van start
Het Nationaal Fonds Ouderenhulp geeft dinsdag om 10.30 het officiele
startsein voor SeniorLink, het systeem dat oplichting bij ouderen
voorkomt. Het systeem bestaat al in Engeland en is er erg succesvol.
In Nederland blijken ouderen ook vaak opgelicht te worden, dat wijst
een verkennend onderzoek uit. Voorafgaand aan een diepgaand onderzoek
begint het Nationaal Fonds Ouderenhulp met SeniorLink.
Tijdens een persconferentie in een grote omgebouwde bus wordt
SeniorLink
gepresenteerd. Aanwezig zijn: directeur Jan Romme (ouderenhulp), de
Apeldoornse wethouder, medewerkers van de NUON en de politie, John
Deighton (Attendo), iemand die opgelicht is en een gebruiker van
SeniorLink.
Daarna zal met een symbolische druk op de knop SeniorLink officieel
van start gaan.
De presentatie wordt gehouden in de bus aan de:
Maria Stuartstraat in Apeldoorn
Voor meer info kunt u contact opnemen met Elke van Wageningen:
030-6567774, 06-42582774.
ACHTERGRONDINFORMATIE SENIORLINK
Ouderen en oplichting
Ouderen worden steeds vaker slachtoffer van oplichting zoals
babbeltrucs en bedreiging. Uit recent bevolkingsonderzoek is gebleken
dat in Nederland 80% van de ouderen .s avonds bang is de deur open te
doen. Omdat de aangiftebereidheid onder ouderen laag is, geven de
bestaande cijfers geen goed beeld van dit probleem. Opgelichte ouderen
doen geen aangifte omdat ze er geen vertrouwen in hebben dat de
politie werk maakt van de aangifte. Bovendien schamen ze zich ervoor
dat ze zijn opgelicht.
In Engeland is diepgaand onderzoek uitgevoerd door de
ouderenorganisatie Help the Aged. Daar worden jaarlijks 180.000
ouderen slachtoffer van oplichting. Omdat 40% van de Britse ouderen
geen aangifte doet, schatten wetenschappers in dat het werkelijke
aantal waarschijnlijk het dubbele zal zijn. In 75% van de gevallen
waarbij de deur geopend werd, konden de oplichters iets stelen. 3,26%
van de respondenten uit het onderzoek gaf aan wel eens te maken te
hebben gehad met oplichting. Uit het onderzoek blijkt verder dat
daders van babbeltrucs deel uitmaken van een goed georganiseerde,
professionele criminele organisatie. Ze doen zich voor als verkopers,
verzorgers en zelfs als politie-beambten om bij ouderen binnen te
komen. Help the Aged heeft een publiekscampagne ontwikkeld (genaamd
.Lock, stop, chain and check.) om ouderen te wijzen op dit probleem.
Ouderen werd daarbij geleerd op vier punten te letten:
1. zorg dat de deur altijd op slot is als je thuis bent
2. doe eerst de ketting aan de deur voordat je de deur opent
3. vraag altijd naar een legitimatiebewijs en bel vervolgens eerst de
organisatie om te controleren of de persoon die aan de deur staat
daadwerkelijk is wie hij/zij zegt te zijn
4. vraag altijd aan de persoon aan de deur om een andere keer terug te
komen, wanneer een andere persoon aanwezig is
Dat ook in Nederland ouderen steeds vaker slachtoffer worden van
oplichting en bedreiging is duidelijk geworden uit een verkennend
onderzoek naar geweldscriminaliteit onder ouderen dat is uitgevoerd
door het Willem Pompe (onderdeel van de Rijksuniversiteit Utrecht) in
opdracht van de Stichting Politie en Wetenschap. Uit dit vooronderzoek
is gebleken dat het feitelijke slachtofferschap van ouderen laag is,
maar dat zij wel vaker dan gemiddeld slachtoffer zijn van bedreiging
en oplichting. Ook zijn er duidelijke aanwijzingen voor de stijging
van kleine criminaliteit (babbeltrucs en diefstal) in
verzorgingshuizen. Vooral in buurten met veel criminaliteit en sociale
problemen is sprake van een verhoogd slachtofferrisico.
De verwachting is dat bedreiging en oplichting van ouderen een
groeiend probleem gaat worden de komende jaren, omdat:
- er sprake is van een absolute en relatieve toename van het aantal
ouderen. Tussen 1990 en 2050 stijgt de groep 50+-ers met 75%. Er is
sprake van een dubbele vergrijzing: ouderen worden gemiddeld ouder en
er worden meer mensen ouder.
- Een toenemend aantal ouderen woont zelfstandig en is
alleenstaand.
SeniorLink
In Engeland wordt de dienst die oplichting tegengaat sinds vijf jaar
aangeboden door de ouderenorganisatie Help the Aged. Deze dienst kreeg
in Engeland de naam SeniorLink BogusCallers. Na de succesvolle
implementatie in Engeland heeft het Nationaal Fonds Ouderenhulp
besloten deze dienst ook in Nederland te gaan aanbieden. In eerste
instantie als een proefproject, waarna de dienst landelijk aangeboden
kan gaan worden.
Hoe werkt SeniorLink? Bij de voordeur van de woning wordt een
deurzender geïnstalleerd waarmee tweerichting spraakverkeer mogelijk
is. Als er aangebeld wordt en de oudere vertrouwt het niet, dan kan
via de centrale gevraagd worden om na te gaan of de persoon
bijvoorbeeld een nutsbedrijf vertegenwoordigt of de politie kan
ingeseind worden. Uit de ervaringen in Engeland blijkt dat oplichters
worden afgeschrikt door de tweede stem die ze horen. De oudere voelt
zich daardoor veiliger.
Een neveneffect van het systeem is dat het helpt tegen eenzaamheid.
Het blijft namelijk niet bij het natrekken van personen of hulp
inschakelen; de centrale zoekt ook zelf contact met de oudere wanneer
deze een bepaalde periode niet heeft gebeld of als deze jarig is. Ook
zijn de mensen van de centrale bereid tot een gesprekje als de oudere
even aanspraak wil hebben. Dit sociale aspect is het belangrijkste
onderscheidend element van SeniorLink ten opzichte van andere
alarmeringssystemen.
In Engeland staat deze dienst, die inmiddels als structurele dienst
wordt aangeboden, niet op zichzelf. Er is tot op nationaal niveau
overleg met overheden, nutsbedrijven enzovoort en er is een
grootscheepse publiekscampagne opgezet om ouderen bewust te maken van
het risico van oplichting. Lokaal wordt samengewerkt met allerlei
(vrijwilligers)organisaties, bedrijven en de gemeente. Via de centrale
kunnen ouderen tevens gebruik maken van een klussendienst en
tuinonderhoudsdienst (overigens blijkt een slecht onderhouden tuin
voor een oplichter een criterium te zijn bij de slachtofferkeuze; dit
duidt er namelijk op dat de (oudere) bewoner zelf niet meer voor
zijn/haar tuin zou kunnen zorgen en dus wellicht ook een gemakkelijker
slachtoffer voor oplichting is!)
In Nederland wordt gestart met een pilot, genaamd SeniorLink, in
Apeldoorn. Naast het deuralarm met spreek/luisterverbinding, neemt de
centrale maandelijks contact op met de cliënt voor een sociaal
gesprek. Wanneer de cliënt gedurende 40 dagen niet heeft gebeld, neemt
de centrale zelf contact op met de cliënt om te informeren hoe het met
hem/haar gaat. Voor de verjaardag en voor Kerst ontvangt de cliënt een
kaart.
Voor de uitwerking van het project is overleg geweest met Attendo, het
bedrijf dat in Engeland de technische realisatie van het project
SeniorLink BogusCallers Project voor Help the Aged uitvoert. Attendo
heeft in Nederland ruim 15.000 klanten. In Apeldoorn, vestigingsplaats
van het bedrijf, heeft Attendo enkele grotere groepen klanten.
Er is gekozen voor Apeldoorn omdat:
- er zich in Apeldoorn een flink aantal potentiële afnemers in een
relatief klein geografisch gebied bevindt
- de alarmtoestellen hier reeds aanwezig zijn (550 aansluitingen zijn
vrij eenvoudig geschikt te maken), evenals een abonnement op de
alarmcentrale. Dit verlaagt de investering voor de pilot en verhoogt
de snelheid van realisatie.
- Attendo een goed ontwikkeld netwerk heeft bij gemeente en
instellingen in Apeldoorn
- de alarmcentrale van Attendo dichtbij de klant is.
In dit proefproject krijgen de ouderen de dienst het eerste jaar
gratis aangeboden. Zij betalen alleen hun huidige abonnementskosten.
Als tegenprestatie verlenen zij hun medewerking aan
evaluatie-onderzoek(en).
Kosten proefproject
De kosten voor dit proefproject bedragen voor de duur van één jaar en
gebaseerd op 150 aansluitingen ca. . 31.000,- (waarvan ca. . 12.000,-
voor het eenmalig installeren van de deurzenders en ca. . 18.000,-
voor de maandelijkse abonnementskosten. Daarnaast zal er een extra
bedrag van ca. . 2.000,- worden gereserveerd voor een
evaluatie-onderzoek (op basis van een onderzoek door studenten). Dit
is nodig om de ervaringen van de projectpartners te evalueren, alsmede
de effecten van het systeem op het welbevinden en het
veiligheidsgevoel van de ouderen die aan de pilot hebben
deelgenomen.
Mocht het proefproject dermate succesvol zijn dat uitbreiding van het
systeem gerechtvaardigd is, dan zal de dienst tegen betaling worden
geleverd. De dienst zal ouderen tussen de . 23,50 en . 31,85 per maand
gaan kosten, afhankelijk van het feit of men al dan niet reeds een
alarmtoestel heeft dat is aangesloten op de centrale van Attendo.
Echter, wanneer ouderen zich dit bedrag niet kunnen veroorloven,
kunnen zij SeniorLink tegen een gereduceerd tarief of zelfs gratis
krijgen. Voor deze groep zoekt het Nationaal Fonds Ouderenhulp
sponsors.
10 mei 04 16:30