Ministerie van Justitie


http://www.justitie.nl


Ivo Hommes
070 370 6126

4463
11.05.04

MEER AANDACHT VOOR VERVOLGING EN OPSPORING VAN WITWASSEN

Het kabinet wil dat verdachte meldingen van ongebruikelijke financiële transacties beter worden onderzocht door de politie en het openbaar ministerie (OM). Bij onderzoeken naar ernstige vormen van criminaliteit moet meer dan nu het geval is de financiële invalshoek een automatisme worden. Dit schrijven de ministers Donner (Justitie), Zalm (Financiën) en Remkes (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) in een brief aan de Tweede Kamer. Het kabinet reageert met deze brief op een onderzoek naar de effectiviteit van de keten melding ongebruikelijke transacties.

De Wet MOT bepaalt dat met name financiële dienstverleners ongebruikelijke transacties moeten melden aan het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT). Het MOT verwerkt en analyseert de meldingen om te beoordelen of zij (mogelijk) te maken hebben met witwassen. Indien de analyse van het MOT daar aanleiding toe geeft, wordt de transactie als verdacht doorgemeld aan de politie, via het Intranet Verdachte Transacties (IVT).
Het Bureau ter politiële ondersteuning van de Landelijk officier van justitie inzake de Wet MOT (BLOM), onderdeel van het KLPD, richt zich specifiek op verdere analyse van deze verdachte transacties.

Deze verdachte meldingen kunnen leiden tot het starten van een strafrechtelijk onderzoek of kunnen bijdragen aan een reeds lopend onderzoek. Uit onderzoek is gebleken dat te weinig verdachte meldingen daadwerkelijk worden benut door de opsporings- en vervolgingsdiensten. De onderzoekers stellen dat strafrechtelijk onderzoek naar witwassen op lokaal niveau vaak lage prioriteit geniet.

De bestrijding van witwassen is in de ogen van het kabinet van groot belang. Witwassen is veelal verbonden aan zeer ernstige criminaliteit als drugshandel en mensenhandel en -smokkel. Daarom zijn er in de afgelopen jaren veel maatregelen genomen op het terrein van witwasbestrijding. Als gevolg van de tweede EU richtlijn witwassen is de meldingsplicht ongebruikelijke transacties uitgebreid. Bovendien zijn als uitvloeisel van de Nota Integriteit Financiële Sector en Terrorismebestrijding maatregelen ter versterking van het toezicht op de financiële en dienstverlenende sector doorgevoerd. In december 2001 zijn voorts nieuwe witwasbepalingen in het Wetboek van Strafrecht van kracht geworden. Rond de euroconversie is succes geboekt met de Hit and run money laundering (HARM)-methode.
Mede door deze maatregelen staat het Nederlandse anti-witwasbeleid internationaal goed aangeschreven. Dit is belangrijk om vast te stellen, nu de voorname positie van Nederland in het internationale handels- en betalingsverkeer een krachtig integriteitsbeleid voor de financiële sector vergt. De aanbevelingen in het rapport geven in de ogen van het kabinet echter aanleiding tot verdere maatregelen ter bestrijding van witwassen.

Het gegeven dat MOT-informatie op veel verschillende wijzen wordt ingezet in de opsporing, is op zich onvoldoende. Het kabinet erkent dat witwassen op lokaal niveau vaak een lage prioriteit geniet. Dit valt verklaarbaar te noemen, gelet op het grote beroep dat op politie en justitie wordt gedaan om zichtbare prestaties te leveren met het oog op de veiligheid van de samenleving. Aan de andere kant besteden de opsporingsinstanties veel aandacht aan de opsporing van georganiseerde criminaliteit. Het kabinet benadrukt het belang, dat bij dit soort onderzoek witwasaspecten ten volle worden meegenomen. Het gebruik van MOT-informatie hierbij moet worden gestimuleerd en gefaciliteerd.

Om de aandacht voor de vervolging van witwassen te bevorderen, zal het OM een Aanwijzing witwassen opstellen. Tevens zal in deze Aanwijzing een beschrijving worden gegeven hoe MOT-informatie kan worden aangewend.
Het kabinet kondigt verder aan dat de taken van het MOT en het BLOM zullen worden geïntegreerd. Doel van deze integratie is om de analyse van gemelde transacties te verdiepen en de bruikbaarheid van MOT-informatie voor de opsporing te vergroten. MOT/BLOM gaat in de nieuwe opzet meer vraaggericht werken, in nauwe samenwerking met de belangrijkste opsporingsdiensten in Nederland. De landelijk officier van justitie inzake MOT-zaken geeft sturing aan dit proces. Daarnaast gaat MOT/BLOM zich richten op het geven van signalen die kunnen bijdragen aan de preventie van witwassen.

Financiële expertise is -mede als gevolg van het Project Financieel rechercheren- op alle niveau's binnen de Nederlandse politie-organisatie voorhanden. Om de opsporing van complexe witwaszaken te bevorderen zal een samenwerkingsovereenkomst worden gesloten tussen de Nationale Recherche en de FIOD-ECD. Aan de Raad van Hoofdcommissarissen wordt gevraagd met voorstellen te komen ter versterking van de aandacht voor witwasbestrijding binnen de politie-organisatie.

Ten slotte worden er nieuwe indicatoren voor het moeten melden van ongebruikelijke transacties vastgesteld, om zo mogelijk de administratieve lasten voor de meldende instanties zo laag mogelijk te houden. Uiteraard wel met inachtneming van de preventieve werking van het meldsysteem.


---

11 mei 04 11:07