Het Nederlandse Rode Kruis

11 mei 2004
Krijgsgevangenen: Rode Kruis blijft erbij dat stille aanpak het beste werkt

De foto's van naakte, vernederde Iraakse gevangenen zijn de wereld rondgegaan en hebben alom afgrijzen gewekt. Toen werd bekend dat het Rode Kruis de Amerikaanse autoriteiten al meer dan een jaar daarvoor op de hoogte had gesteld van de mishandeling.

Vertrouwelijkheid werpt vruchten af

Vertrouwelijkheid garandeert toegang tot gevangenen. Foto: archief Rode Kruis

"Men vindt dat we iets hadden moeten zeggen", zegt woordvoerster Antonella Notari van het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) in Genève. "Het ICRC is door de Conventie van Genève aangesteld als het orgaan dat toezicht moet houden op de behandeling van krijgsgevangenen in oorlogstijd.", zegt Notari. "Het Rode Kruis voert altijd vertrouwelijke gesprekken omdat die vruchten afwerpen. Dit garandeert het ICRC toegang tot gevangenen in oorlogssituaties. Het is belangrijk dat iemand detentieplaatsen bezoekt en concreet iets doet om de omstandigheden te verbeteren."

Notari zegt dat de commotie over Irak de aandacht heeft afgeleid van de bezoeken die het Rode Kruis vorig jaar heeft afgelegd aan 460.000 gevangenen in meer dan zeventig landen. Zonder vertrouwelijkheid zou het daar niet toe in staat zijn geweest, zegt zij.

Rode Kruis als reddingsboei

Voor de gevangenen kan het bezoek veel betekenen. Foto: archief Rode Kruis

Een voorbeeld is het verhaal van Souha Bechara, een Libanese vrouw die tien jaar gevangen zat in Zuid-Libanon. De bezoeken van het Rode Kruis ondervond zij als een reddingsboei. Bechara, die nu 37 is en in Genève woont, vertelt in een vraaggesprek dat zij zes jaar in eenzame opsluiting zat. Toen kreeg het ICRC toegang tot het Israëlische gevangenkamp waar zij zat opgesloten.

"In onze cellen hadden we geen water en geen toilet, alleen een emmer om onze behoefte te doen", zei zij. "Er waren geen bedden. Je had geen contact met je familie, je was volkomen afgesneden van de buitenwereld. Dat veranderde toen het Rode Kruis arriveerde en geld gaf voor verbeteringen. De veranderingen werden bewerkstelligd door middel van vertrouwelijke gesprekken met de Israëliërs en niet door een publieke veroordeling.

Na vijftien jaar een brief
"Het belangrijkst was dat het Rode Kruis het contact tussen de gedetineerden en hun familie heeft hersteld. Kun je je voorstellen hoe het voelt om na tien of vijftien jaar opsluiting een brief van je familie te krijgen?"