SECTORFONDSEN ZORG EN WELZIJN
http://www.fondsenzw.nl

Aanpak agressie in zorgsector van groot belang

Uit vandaag gepresenteerde enquêteresultaten van Verpleegkunde Nieuws blijkt dat de overgrote meerderheid van het verplegend personeel tijdens het werk bang is. Een serieuze ontwikkeling waarvan de zorgsector zich bewust is. Ook eerdere cijfers, afkomstig uit de pilot Ziekenhuis Incident Registratie (ZIR), wezen uit dat artsen en verpleegkundigen jaarlijks te maken hebben met ongeveer 5000 incidenten. Om de agressie op de werkvloer tegen te gaan is in 2002 het project Veiligezorg(r) gestart. Doel is een pakket van maatregelen in ziekenhuizen in te voeren waardoor agressie wordt tegengegaan. Jan Franx, projectadviseur Veiligezorg(r): 'Het zijn schrikwekkende cijfers, die we serieus moeten nemen. Daarom is het voor alle ziekenhuizen noodzakelijk om Veiligezorg(r) en het Ziekenhuis Incident Registratiesysteem (ZIR) in te voeren. Alleen op die manier kunnen we het toenemende gevoel van onveiligheid binnen de zorg het hoofd bieden.'

Terugdringen van agressie in de gezondheidszorg moet resulteren in betere (arbeids)omstandigheden voor het personeel en een veiliger omgeving voor patiënten. Het project Veiligezorg(r) volgt bij de aanpak van de agressie een driesporenbeleid. Allereerst het lik-op-stukbeleid gericht op directe aanpak van incidenten: wie zich niet aan de regels houdt, krijgt eerst een gele kaart en bij herhaling een rode. Op die manier kan mensen die zich agressief gedragen zelfs toegang tot het ziekenhuis worden ontzegd. Daarnaast sluiten ziekenhuizen een overeenkomst met politie en justitie om te komen tot een efficiënte en effectieve samenwerking. Ten derde is het beleid gericht op voorlichting en training. In trainingen wordt onder meer geleerd hoe medewerkers het best met agressief gedrag kan worden omgegaan en hoe geweld te voorkomen is. Andere concrete maatregelen die zich erop richten het veiligheidsgevoel te laten toenemen zijn onder meer bouwkundige aanpassingen, maar ook organisatorische- en elektronische verbeteringen.
Op basis van goede ervaringen hebben inmiddels veertig ziekenhuizen de methode overgenomen. Het doel is dat alle ziekenhuizen in Nederland met Veiligezorg(r) gaan werken. Het ZIR wordt beschikbaar gesteld aan alle ziekenhuizen.

Ziekenhuis Incident Registratiesysteem
Het ZIR, een deelproject van Veiligezorg(r), registreert de incidenten binnen een instelling. Dankzij deze informatie kan het veiligheidsbeleid van een instelling worden (bij)gestuurd. Vijftien ziekenhuizen hebben aan de pilot-ZIR deelgenomen. In totaal zijn 409 incidenten geregistreerd in de periode van 1 januari 2003 tot 1 maart 2004, waarbij 427 mensen het slachtoffer van agressie zijn geworden. Per instelling komt dit neer op zo'n 2,8 registraties per maand. Bij de 409 geregistreerde incidenten ging het in 30,7% om bedreigingen, in 19,7% om fysiek geweld en in 49,6% om verbaal geweld. De uitingen van agressie doen zich vooral voor op afdelingen voor spoedeisende hulp, psychiatrie en op kinderafdelingen
De pilot heeft waardevolle informatie opgeleverd over de aard, de plaats en het tijdstip van de agressie, evenals over het slachtoffer en de veroorzaker. Ziekenhuizen kunnen nu gerichte veiligheidsmaatregelen nemen en daarmee bijdragen aan het verminderen van de psychosociale belasting van werknemers en het terugdringen van het ziekteverzuim en de WAO-instroom. Dit komt direct ten goede aan het imago van de ziekenhuisbranche.