Rijksvoorlichtingsdienst
Het Koninklijk Huis

13/05/04 Prins van Oranje bij viering 150 jaar KNMI in De Bilt

Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje woont donderdag 13 mei 2004 in De Bilt het symposium bij ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI). Gastsprekers zijn M.J.P. Jarraud, secretaris-generaal van de Wereld Meteorologische Organisatie en Nobelprijswinnaar prof.dr. P.J. Crutzen, die het eerste exemplaar van zijn klimaatbrochure Veel Gestelde Vragen over de Klimaatverandering zal aanbieden aan de Prins. Voorzitter van het symposium is prof.dr. G.J. Komen, hoofd klimaatonderzoek en seismologie van het KNMI.

Het KNMI werd in 1854 bij Koninklijk Besluit van Koning Willem III officieel opgericht. Het initiatief tot oprichting van het KNMI ging uit van de beroemde meteoroloog C.H.D. Buys Ballot (1817-1890). Hij was ook grondlegger van de internationale samenwerking op dit vakgebied. De wet van Buys Ballot, over het verband tussen wind en luchtdruk, maakte de weersverwachting mogelijk. In de afgelopen bijna anderhalve eeuw stond het instituut aan de wieg van veel ontwikkelingen in de meteorologie. Het KNMI was één van de eerste in de wereld met stormwaarschuwingen en weerkaarten.

In de jaren twintig van de 20ste eeuw begon de luchtvaart er gebruik van te maken. In 1938 opende het KNMI een filiaal op de luchthaven Schiphol, waarna andere luchthavens volgden. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de meteorologie een belangrijke impuls dank zij nieuwe weerstations, weerschepen, boeien, ballonnen, radar, satellieten en computers. De onderzoekers kregen steeds meer vat op de ingewikkelde fysische processen en het klimaatsysteem. Als klimaatinstituut speelt het KNMI een belangrijke rol.

De naamsbekendheid dankt het KNMI vooral aan de dagelijkse berichtgeving over het weer. Al in 1924 zond De Bilt via een eigen zender weerberichten de ether in. Ook bij de start van de TV was het KNMI van de partij en introduceerde het de weerman op de buis. In de jaren tachtig van de 20ste eeuw ging de commercie in de meteorologie een rol spelen. Het KNMI is als agentschap van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat een volledig publiek instituut dat de gewenste gegevens levert aan onder meer de private sector. De taken zijn vastgelegd in de Wet op KNMI. Een van de hoofdactiviteiten van het KNMI is het uitgeven van waarschuwingen met het oog op veiligheid, een doelstelling die ook een rol speelde bij de oprichting in 1854.