Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam.
11/05/2004
---
Dubbeloratie over de geologische geschiedenis van onze aarde:
Lessen uit het verleden
Op donderdag 13 mei spreken, kort na elkaar, prof.dr. J. Smit en
prof.dr. D. Kroon hun oratie uit ter aanvaarding van het ambt van
hoogleraar. Beide hoogleraren hebben de geologische geschiedenis van
de aarde tot onderwerp van hun onderzoek gemaakt.
Jan Smit
bezet de strategische leerstoel Event Stratigrafie. "Stratigrafie" is
de kennis en studie van de aardgeschiedenis in ruimte en tijd en met
"events" worden de grote (en kleine) catastrofale gebeurtenissen in
die aardgeschiedenis bedoeld. "Event stratigrafie" bestudeert de
perioden van zowel langzame als snelle veranderingen, met het doel
zicht te krijgen op de invloed van die catastrofale veranderingen op
de aardgeschiedenis. In zijn oratie "Keerpunten in de geschiedenis van
de aarde" vertelt Smit waar hij in zijn werk op focust: "Ik probeer te
achterhalen wat er achter grote extincties (uitstervingen) zit, en wat
voor betekenis die voor de evolutie van het leven hebben gehad. Ik wil
vooral te weten komen in hoeverre er een relatie is met gebeurtenissen
die van buiten af de aarde beïnvloeden. Neem nou zoiets als
meteorietinslagen. Wanneer hebben die nu wel of geen invloed op de
evolutie van het leven gehad en waarom?" Smit zal gaandeweg zijn
oratie een rijtje van spannende geologische gebeurtenissen nalopen en
speculeren over de oorzaken en de gevolgen ervan.
Dick Kroon
, sinds 1 april 2001 hoogleraar Paleoecologie en Paleoklimatologie,
vertelt in zijn oratie "Het onbetrouwbare klimaat" over de aarde en
haar geologische geschiedenis van afkoeling en opwarming. Hij laat
zien hoe plotselinge massale uitstoot van methaan in het verre
verleden heeft geleid tot (relatief) snelle klimaatveranderingen.
Kroon verbindt deze kennis aan het groeiende besef dat de huidige
opwarming van de aarde (broeikaseffect) wel eens de emissies van
methaan zouden kunnen bevorderen. Kroon: "Een kleine
temperatuurstijging, als gevolg van het broeikaseffect, zou dan op
aarde een kettingreactie veroorzaken die niet meer te houden is. Dat
is al eens gebeurd 55 miljoen jaar geleden." Kroon zal ook vertellen
over zijn driedimensionale "atmosfeer-zee-ijs-oceaan" model dat hij
gebruikt om de relatie tussen methaanuitstoot en klimaatverandering te
begrijpen.
Vrije Universiteit Amsterdam