Vrije Universiteit Amsterdam

Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam. 11/05/2004


---

Dubbeloratie over de geologische geschiedenis van onze aarde: Lessen uit het verleden

Op donderdag 13 mei spreken, kort na elkaar, prof.dr. J. Smit en prof.dr. D. Kroon hun oratie uit ter aanvaarding van het ambt van hoogleraar. Beide hoogleraren hebben de geologische geschiedenis van de aarde tot onderwerp van hun onderzoek gemaakt.

Jan Smit
bezet de strategische leerstoel Event Stratigrafie. "Stratigrafie" is de kennis en studie van de aardgeschiedenis in ruimte en tijd en met "events" worden de grote (en kleine) catastrofale gebeurtenissen in die aardgeschiedenis bedoeld. "Event stratigrafie" bestudeert de perioden van zowel langzame als snelle veranderingen, met het doel zicht te krijgen op de invloed van die catastrofale veranderingen op de aardgeschiedenis. In zijn oratie "Keerpunten in de geschiedenis van de aarde" vertelt Smit waar hij in zijn werk op focust: "Ik probeer te achterhalen wat er achter grote extincties (uitstervingen) zit, en wat voor betekenis die voor de evolutie van het leven hebben gehad. Ik wil vooral te weten komen in hoeverre er een relatie is met gebeurtenissen die van buiten af de aarde beïnvloeden. Neem nou zoiets als meteorietinslagen. Wanneer hebben die nu wel of geen invloed op de evolutie van het leven gehad en waarom?" Smit zal gaandeweg zijn oratie een rijtje van spannende geologische gebeurtenissen nalopen en speculeren over de oorzaken en de gevolgen ervan.

Dick Kroon
, sinds 1 april 2001 hoogleraar Paleoecologie en Paleoklimatologie, vertelt in zijn oratie "Het onbetrouwbare klimaat" over de aarde en haar geologische geschiedenis van afkoeling en opwarming. Hij laat zien hoe plotselinge massale uitstoot van methaan in het verre verleden heeft geleid tot (relatief) snelle klimaatveranderingen. Kroon verbindt deze kennis aan het groeiende besef dat de huidige opwarming van de aarde (broeikaseffect) wel eens de emissies van methaan zouden kunnen bevorderen. Kroon: "Een kleine temperatuurstijging, als gevolg van het broeikaseffect, zou dan op aarde een kettingreactie veroorzaken die niet meer te houden is. Dat is al eens gebeurd 55 miljoen jaar geleden." Kroon zal ook vertellen over zijn driedimensionale "atmosfeer-zee-ijs-oceaan" model dat hij gebruikt om de relatie tussen methaanuitstoot en klimaatverandering te begrijpen.