13-05-2004
Jaarverslag Groen Beleggen 2003
Hieronder vindt u een samenvatting van het Jaarverslag Groen Beleggen
2003. Wilt u het volledige jaarverslag lezen, dan kunt u dit opvragen
via groenbeleggen@novem.nl of u kunt de PDF versie downloaden. Deze
is 1205 kB groot.
Kerncijfers
Afgegeven groenverklaringen
Algemene tendensen
Aantallen per categorie
Aangevraagde groenverklaringen
Spaarders en beleggers
Groene financieringen
Groen Beleggen is een fiscale faciliteit waarmee de overheid sinds
1995 milieuvriendelijke initiatieven stimuleert. Binnen Groen Beleggen
wordt het begrip milieu in brede zin gehanteerd en omvat eveneens
natuur en energie. Door groen belegd vermogen fiscaal vriendelijk te
behandelen, kunnen banken tegen een voordelige rente leningen
verstrekken aan milieuvriendelijke investeringsprojecten. Denk daarbij
aan projecten voor duurzame energie, natuurbehoud en
natuurontwikkeling en biologische landbouw. Banken kunnen dat doen
omdat spaarders en beleggers geld tegen een lagere rente beschikbaar
stellen voor groenprojecten in ruil voor belastingvoordeel. Zo
stimuleert de overheid dergelijke duurzame initiatieven. Voldoet het
project aan de gestelde criteria dan geeft de overheid een
groenverklaring af. Met deze groenverklaring komt de investering in
aanmerking voor de groene financiering.
Afgegeven groenverklaringen
Hieronder is het gebruik van de Regeling groenprojecten weergegeven
vanaf 1995.
1995/96
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Aantal afgegeven groenverklaringen
162
397
359
412
307
539
671
364
Totaal toegekend projectvermogen
1995/96
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Projectvermogen
weergegeven in mln. euro's
366
880
504
608
474
913
1.108
628
^Top
Algemene tendensen
Globaal gezien neemt het aantal groenprojecten jaarlijks toe. Het jaar
2000 vormt hierop een uitzondering, met name door de onzekerheid over
de aangekondigde wijzigingen in het fiscale stelsel per 1 januari
2001. De stijging zet zich daarna weer door. Echter, een belangrijk
deel van de in 2002 verstrekte groenverklaringen heeft betrekking op
eind 2001 ingediende aanvragen. Na de discussie over het voornemen om
de heffingskorting te schrappen (juli 2002) is het aantal aanvragen in
2003 sterk gedaald en daarmee ook het aantal afgegeven
groenverklaringen. Als er geen drastische wijzigingen worden
aangekondigd is de verwachting dat dit zich weer zal herstellen
Afgegeven groenverklaringen
Toegekend
Projectvermogen
2003
2002
2003
2002
Natuur, bos en landschap
67
26
23.798.029
16.167.640
Biologische landbouw
69
87
36.439.739
47.785.763
Groen Label Kassen
92
281
288.247.072
590.694.308
Agrificatie
0
1
---
8.170.000
Duurzame energie
97
218
198.609.624
349.964.028
Duurzame woningbouw
28
39
77.482.404
50.880.722
Fietspadinfrastructuur
0
0
---
---
Vrijwillige bodemsanering
0
1
---
160.017
Andere projecten
11
18
3.877.731
44.123.771
TOTAAL
364
671
628.454.599
1.107.946.249
^Top
Aantallen per categorie
In de categorie Natuur, bos en landschap zijn in 2003 67 projecten
groen verklaard. Dit is een zeer sterke stijging ten opzichte van
2002. Het projectvermogen volgt die trend echter maar gedeeltelijk.
Dit komt vooral doordat de subcategorieën waarvoor de meeste aanvragen
zijn ingediend relatief lage projectvermogens kennen. Hoewel het
aantal groenverklaringen meer dan verdubbeld is, is er toch minder
oppervlakte natuurontwikkeling gerealiseerd dan in 2002; namelijk
1.108 ha.
De animo in de categorie Biologische landbouw is nog verder
teruggelopen. Een verklaring hiervoor is dat er momenteel weinig
belangstelling is voor het omschakelen naar biologische landbouw, door
de lage verkoopprijzen en de geringe vraag. Uit ervaring is bekend dat
vrijwel alle biologische landbouwers van Groen Beleggen gebruik maken
als ze overschakelen. De gegevens tonen een duidelijk ongewenste
ontwikkeling.
De aanscherping van de regeling in 2002 heeft volgens verwachting
geleid tot substantieel minder afgegeven verklaringen in de categorie
Groen Label Kassen.
Voor Agrificatie, het verwerken van grondstoffen uit de landbouw, is
geen project groen verklaard.
Net als in de categorie Groen Label Kassen is het aantal
groenverklaringen in de categorie Duurzame energie sterk gedaald. Dit
komt voornamelijk doordat in 2002 door eenmalige effecten extra veel
groenverklaringen zijn afgegeven. Door de geplande wijzigingen in 2002
zijn eind 2001 op de valreep nog veel projectaanvragen ingediend. Deze
zijn veelal pas in 2002 afgehandeld. Onder de projecten van 2003 zijn
84 windenergieprojecten. Deze projecten maken deel uit van de
voortgaande sterke ontwikkeling van windenergie die zich sinds 2002
aftekent.
Bij Duurzame woningbouw is een afname te zien van 39 groenverklaringen
in 2002 naar 28 in 2003. Het aantal groen verklaarde woningen steeg
daarentegen sterk, namelijk van 1.495 naar 2.306.
In de categorie Vrijwillige bodemsanering is geen groenverklaring
afgegeven. Ook in de categorie Fietspadinfrastructuur zijn in 2003
geen verklaringen afgegeven.
De projecten in de categorie Andere projecten zijn zeer divers van
karakter. Daaronder vallen dit jaar onder meer de gecombineerde
toepassing van duurzame energietechnieken, de productie van
brandstofpellets uit hardhout, een milieuservicepunt, herstel van
natuurwaarden van een historische buitenplaats en de instandhouding
van hoogstamfruitboomgaarden. Het aantal af te geven verklaringen is
door de aard van de categorie moeilijk voorspelbaar. Dit jaar is er in
deze categorie sprake van een daling van het aantal afgegeven
verklaringen vergeleken met 2002.
^Top
Aangevraagde groenverklaringen
1995/96
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Aantal aangevraagde groenverklaringen
260
415
413
427
254
901
372
380
1995/96
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Projectvermogen
Weergegeven
757
858
750
636
566
1.990
873
623
Het aantal aanvragen in 2003 is vergelijkbaar met 2002. Wel is het
projectvermogen gedaald.
Het hoge aantal aanvragen in 2001 heeft onder andere te maken met de
aangekondigde aanscherping van de eisen voor projecten en van de
indieningsvoorwaarden per 1 januari 2002. Daarom zijn in december 2001
relatief veel aanvragen ingediend.
Aangevraagde groenverklaringen
Aangevraagd
Projectvermogen
2003
2002
2003
2002
Natuur, bos en landschap
61
36
21.046.077
24.728.230
Biologische landbouw
70
85
35.991.404
49.884.226
Groen Label Kassen
101
45
306.380.597
94.518.405
Agrificatie
0
1
---
8.170.000
Duurzame energie
107
151
186.006.728
618.837.966
Duurzame woningbouw
27
42
61.737.676
50.730.854
Fietspadinfrastructuur
1
0
500.000
---
Vrijwillige bodemsanering
0
1
---
160.017
Andere projecten
13
11
11.632.075
25.554.392
TOTAAL
380
372
623.294.557
872.584.090
Het aantal aanvragen voor Groen Label Kassen is in 2003 weer
behoorlijk gestegen, maar deze stijging moet worden gezien in relatie
met het enorme aantal aanvragen eind 2001 en het zeer lage aantal
aanvragen als gevolg daarvan in 2002. Het aantal aanvragen voor
Duurzame energie vertoont een tamelijke grote afname in vergelijking
tot 2002 onder andere vanwege onzekerheden rond de MEP-regeling
gedurende de eerste maanden van 2003. Het projectvermogen daalde nog
sterker. Dit laatste houdt verband met één aanvraag in 2002 voor een
off-shore windpark; wordt dit buiten beschouwing gelaten, dan is de
daling van het projectvermogen niet opmerkelijk.
^Top
Spaarders en beleggers
Ondanks de commotie die rond de voorgenomen afschaffing van de
heffingskorting is ontstaan, is het aantal spaarders en beleggers in
2003 weer licht gestegen. Het totale ingelegde vermogen nam dit jaar
toe met EUR 583 miljoen naar EUR 3.637 miljoen. De regeling lijkt zijn
aantrekkingskracht onder spaarders en beleggers te herwinnen.
Totaal ingelegd
in mln. euro's
Spaarders/
Beleggers
Gemiddelde inleg
in euro's
Ultimo 2003
3.637
162.000
22.450
Ultimo 2002
3.054
161.000
18.969
Groene financieringen
De groene instellingen hadden per 31 december 2003 voor EUR 2.960
miljoen geleend aan of belegd in groenprojecten, terwijl er EUR 3.637
miljoen groen vermogen beschikbaar was. Dit komt neer op gemiddeld 82%
van het totale vermogen. De groene instellingen hebben daarmee
gemiddeld genomen voldaan aan de norm: die schrijft gemiddeld genomen
minimaal 70% voor.
Het totale projectvermogen waarvoor ultimo 2003 een groenverklaring is
afgegeven, bedraagt EUR 5.481 miljoen terwijl de banken EUR 2.960
miljoen groen gefinancierd hebben.
Niet het gehele bedrag waarvoor groenverklaringen zijn afgegeven wordt
blijvend groen gefinancierd. Daarvoor zijn diverse oorzaken aan te
wijzen. Een ondernemer dient vaak ook eigen vermogen in te brengen in
het project. Bovendien kan een voorgenomen project bijvoorbeeld niet
doorgaan: Groen Beleggen richt zich immers op economisch relatief
marginale projecten. Daarnaast neemt de groene financiering per
project in de tijd af als er wordt afgeschreven op de investering en
men vervolgens de lening moet aflossen.
Novem