Ingezonden persbericht


Embargo 15 mei 2004 tot 8.00 uur

PERSBERICHT

Opening Internationaal Jaar van het Gezin

Vandaag 15 mei, op de internationale dag van het gezin, opent Staatssecretaris Ross-Van Dorp (VWS) het door de VN uitgeroepen internationale Jaar van het Gezin in Madurodam. De opening vindt plaats tijdens een door de Nederlandse Gezinsraad (NGR) georganiseerd congres "Emancipatie en Gezin over de grens". De Staatssecretaris presenteert haar visie op gezinsbeleid. De eerste resultaten van de door de NGR en het Nibud in samenwerking met Trouw uitgevoerde gezinsenquête worden naar voren gebracht. Daarnaast vindt er een debat plaats over Nederlands gezinsbeleid in internationaal perspectief met gastsprekers uit Zweden, Duitsland en België. Dit debat is mede georganiseerd door E-Quality en de Directie Coördinatie Emancipatiebeleid (SZW).

Nederlands beleid voor gezinnen loopt achter

Vergeleken bij andere Europese landen kent Nederland erg weinig voorzieningen voor arbeid en zorg. Meer in zijn algemeenheid loopt Nederland achter als het gaat om beleid gericht op gezinnen. In een modern land als Zweden wordt er al veel langer familiebeleid gevoerd. Met als gevolg een lagere leeftijd waarop vrouwen aan kinderen beginnen, een veel hogere arbeidsparticipatie van moeders, meer vaders die zorgen en meer gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Investeringen in voorzieningen voor gezinnen die de combinatie van arbeid en zorg vergemakkelijken verdienen zich terug. Niet alleen de gezinnen profiteren ervan, maar ook de overheid.

Nederland en het gezin: van spruitjeslucht naar nestgeur

In Nederland werd het gezin lange tijd geassocieerd met een sterke spruitjeslucht. Inmiddels lijkt het tij bij de bevolking te keren: de meerderheid van de ondervraagden in de gezinsenquête denkt anno 2004 bij gezin aan zaken als 'een gezamenlijke band', 'geborgenheid','warmte' en 'gezelligheid'. Bij emancipatiebeleid denkt de gemiddelde Nederlander aan 'gelijkwaardigheid', 'vrouwen' en 'keuzevrijheid'. De overheid heeft lang geleden voor emancipatiebeleid gekozen. Dit beleid heeft bijgedragen aan meer gelijkheid tussen de seksen en een sterke toename van het aantal werkende vrouwen. Uit de enquête blijkt dat de combinatie werken en de zorg voor kinderen, ondanks het beleid, volgens 48% van de ondervraagden de laatste tien jaar alleen maar problematischer is geworden. In de gezinsfase is nog geen sprake van voltooide emancipatie.

Twee-oudergezin favoriet, meer tolerantie voor andere gezinnen

Kinderen gedijen het best in een klassiek twee-oudergezin is de algemene mening. Toch is de tolerantie voor andere gezinsvormen vergeleken bij 10 jaar geleden duidelijk toegenomen. Vond, bijvoorbeeld, 10 jaar geleden nog maar een derde van de ouders dat kinderen net zo goed door een homostel opgevoed konden worden, anno 2004 onderschrijft al 44% deze stelling. Ook is de mening over opvoeding door een alleenstaande ouder bijgesteld. Tien jaar geleden zag slechts 7% hier geen probleem van in, in 2004 is dit 14%. Opvallend is dat bijna driekwart van de alleenstaande ouders vindt dat kinderen uiteindelijk het beste af zijn in een twee-oudergezin.

Ouders vinden opvoeden steeds moeilijker

De opvoeding van kinderen en met name tieners wordt als een steeds grotere last ervaren. Bijna 7 van de 10 Nederlanders vindt het moeilijker dan 10 jaar geleden om tieners op te voeden. Ruim de helft van de ondervraagden vindt dat opvoeding niet alleen een privé-zaak is. Een meerderheid is van mening dat de overheid bij de opvoeding een voorwaardenscheppende rol moet vervullen. En op dit op dit punt kan nog veel worden verbeterd. De overheid, zo vindt twee derde, besteedt onvoldoende aandacht aan het gezin.

Operatie Gezin

Nederlandse ouders staan er meer alleen voor dan elders. Dat heeft belangrijke maatschappelijke consequenties, betogen Trudie Knijn en Erna Hooghiemstra in hun vandaag door de NGR uitgebrachte essay: naar een vruchtbaar, productief en zorgzaam emancipatie- en gezinsbeleid. Het relatief sobere en ongestructureerde overheidsbeleid in Nederland draagt bij aan uitstel van het krijgen van kinderen, afzien van het moederschap, een hoog aandeel vrouwen dat kiest voor zeer beperkte arbeidsdeelname en een hoge tijdsdruk van ouders van jonge kinderen. Alleen in landen waar emancipatie- en gezinsbeleid aan elkaar zijn gekoppeld zijn er oplossingen voor dit soort problemen gevonden. Zolang een visie op de gemeenschappelijke belangen van vrouwen en gezinnen ontbreekt, wordt zowel het gezinsleven als de belangen van gezinsleden tekort gedaan. Om een inhaalslag te maken zou een breed gedragen, interdepartementale Operatie Gezin geen overbodige luxe zijn.

Noot voor de redactie,