Gemeente Lingewaard


De Kinkelenburg vijftig jaar na restauratie

foto kinkelenburg Vijftig jaar geleden was het in de toenmalige gemeente Bemmel vier dagen feest. Bewoners defileerden massaal langs het gemeentebestuur. Er was onder meer een zomerkermis, een concert van zang- en muziekverenigingen en een wagenspel. Het hoogtepunt was donderdagmiddag 13 mei 1954. Met veel klaroengeschal kreeg burgemeester Willem van Elk de kasteelsteutel overhandigd.

Dit was de feestelijke opening van De Kinkelenburg die een grondige restauratie achter de rug had. De restauratie van het gemeentehuis werd gezien als het hoogtepunt van de wederopbouw in de gemeente Bemmel.

Omdat het oude gemeentehuis aan de Dorpsstraat te krap was geworden, besloot het gemeentebestuur direct na de oorlog om De Kinkelenburg te huren. Na wat herstelwerkzaamheden konden de ambtenaren in juni 1945 hun nieuwe werkplek in gebruik nemen. Het noodgemeentehuis werd het hart van de wederopbouw van de gemeente Bemmel.

Net zoals nu stond ook vijftig jaar geleden een nieuw gemeentehuis op de politieke agenda. Historicus Ferdinand van Hemmen beschrijft in het boek Motor van het dorpsleven dat tijdens de oorlog nog werd gesproken over nieuwbouw. In 1948 werd echter overgegaan tot aankoop van De Kinkelenburg. Het gemeentehuis was wel hard toe aan herstel. De granaatinslagen in de muren waren nog zichtbaar. De vloeren waren vermolmd en bij de ramen en kozijnen tochtte het als de ziekte.

Oude glorie
Drie jaar na aankoop werd een grootschalige restauratie in gang gezet. Een groot deel van het gebouw werd zelfs afgebroken. Aan de hand van oude pentekeningen kreeg De Kinkelenburg zijn oude glorie weer terug. Van verschillende kanten werd het materiaal naar Bemmel gehaald. Zo komen de twee zeventiende-eeuwse zandstenen zuilen van de schouw in de burgemeesterkamer uit een bakkerij van een kazerne uit Deventer. De eiken lambrisering in de raadzaal is afkomstig van een oud Amsterdams grachtenhuis.

In 1994 stond De Kinkelenburg wederom in de steigers. Buiten kregen onder meer het metselwerk en de leien dakbedekking een onderhoudsbeurt. Binnen werd rigoureuzer te werk gegaan. Het raadsvoorstel van september 1993 omschrijft de inwendige onderhoudstoestand van De Kinkelenburg als zéér slecht. Met name de hal, de entree en de raadzaal. De raad stelde voor de werkzaamheden een krediet beschikbaar van 892.500 gulden.

De raadzaal werd toen uitgebreid met de bodekamer en publieke tribune. De muurpanelen en het prachtig beschilderde plafond werden hersteld. De verlichting en geluidsinstallatie werden aangepast aan de moderne eisen. Op 11 april 1994 werd de gerestaureerde raad- en trouwzaal officieel in gebruik genomen.

Geschiedenis
De geschiedenis van het kasteel gaat terug naar omstreeks 1300. Op een laag gedeelte van Bemmel werd een ommuurd eiland gemaakt, omgeven door brede grachten. Op dit eiland bouwde men een zware stenen woontoren. De oudst bekende bewoner is Johan van Ambe. Deze familie bezat veel grond in Bemmel. Tot omstreeks 1600 was De Kinkelenburg een verdedigbaar fort. Na 1800 werd het gebouw bewoond door welgestelde lieden, die het huis alsmaar moderniseerden. Het middeleeuwse karakter verdween en de buitengrachten werden gedempt. Het kasteel was uiteindelijk een villa geworden.

Artikel geplaatst op 10 mei 2004