Jaarrekening 2003; Een jaar van investeren in de stad
Het afgelopen jaar heeft de gemeente Nieuwegein veel geïnvesteerd in de
kwaliteit van de samenleving en in de kwaliteit van wonen, werken en
winkelen. Op 9 juni 2004 biedt het College van Nieuwegein de raad zijn
jaarverslag 2003 aan. Dit jaarverslag bestaat uit een verslag van de
activiteiten die het college het afgelopen jaar heeft ondernomen en de
financiële gevolgen daarvan. Met het jaarverslag krijgen de gemeenteraad en
de burgers inzicht in de financiële situatie van de gemeente. Zo kunnen
gemeenteraad en burgers controleren waar het gemeenschapsgeld aan uitgegeven
wordt. De afgelopen jaren sloot de jaarrekening van de gemeente Nieuwegein
doorgaans positief. In de jaarrekening wordt de financiële positie van het
grondbedrijf en die van de Algemene Dienst tezamen gepresenteerd. Voor de
overzichtelijkheid bespreken we hierna eerst de resultaten van de Algemene
Dienst en daarna die van het grondbedrijf.
Algemene Dienst
Rekeningresultaat
De Algemene Dienst heeft dit jaar een rekeningresultaat van 3,9 miljoen euro
positief. Het geld dat beschikbaar is voor de Algemene Dienst wordt
uitgegeven aan de reguliere taken van de gemeente. Dit jaar is niet al het
begrote geld uitgegeven doordat een aantal werkzaamheden nog niet volledig
is afgerond. Het betreft hier de reconstructie van het gebied rond De Oude
Sluis, de inhaalslag op de bestemmingsplannen en diverse investeringen in de
openbare ruimte, zoals wegen en bruggenonderhoud. Het college wil de raad
daarom voorstellen om van het overschot een bedrag van ¤ 3,1 miljoen opnieuw
ter beschikking te stellen om in 2004 deze werkzaamheden alsnog te kunnen
uitvoeren.
Wat is daarvoor gedaan?
Het afgelopen jaar is weer flink veel geld en energie gestoken in de stad en
de Nieuwegeinse samenleving. Naast het uitvoeren van de reguliere
werkzaamheden is ook een aantal langlopende knelpunten tot een goed einde
gebracht en zijn nieuwe initiatieven genomen. Te noemen zijn de volgende
zaken:
* De reorganisatie van de brandweer is voltooid, waardoor er kan worden
begonnen met een dagdienstbezetting.
* De invoering van de nieuwe Wet Werk en Bijstand heeft ingrijpende
gevolgen voor de inwoners en de organisatie. Het college heeft
geprobeerd de ruimte die de wet bood maximaal te benutten, zodat een zo
sociaal mogelijke invulling kan worden gerealiseerd.
* Verder is het college begonnen met een groot investeringsprogramma voor
de schoolgebouwen in Nieuwegein.
* In 2003 is ook gestart met de voorbereiding van de discussie Nieuwegein
Kiest! In gesprekken tussen burgers, instellingen, bedrijfsleven en
gemeentebestuur worden daarin belangrijke keuzes gemaakt in de ambities
en de rol van de gemeente in de toekomst.
Het grondbedrijf
Rekeningresultaat
Voor de jaarrekening van het grondbedrijf geldt een ander verhaal. Het
grondbedrijf heeft een eigen onderdeel in de gemeentelijke begroting om
bouwactiviteiten tot een goed einde te brengen omdat deze activiteiten over
meerdere jaren lopen. Ieder jaar wordt bekeken of de financiën in de pas
lopen met de oorspronkelijke plannen. Voor onvoorziene tegenvallers is
vanuit een deel van het geld dat door de jaren heen is verdiend met verkoop
van grond een reserve gevormd die thans 42 miljoen euro bevat. Hieruit
kunnen nieuwe bouwprojecten worden gerealiseerd. Elk jaar bekijkt het
grondbedrijf met de zogenaamde risicoanalyse hoeveel geld er in de reserve
beschikbaar moet blijven om de risico's van de bestaande bouwprojecten af te
dekken. Het grondbedrijf sluit met een negatief resultaat van ¤ 25 miljoen.
Dit komt omdat er deze jaarrekening is gewerkt met nieuwe
verslaggevingregels voor grondexploitaties die de raad van Nieuwegein in
oktober 2003 heeft vastgesteld. De bestaande regels waren verouderd.
De kern van de nieuwe regels is dat i.t.t. de bestaande regel dat winst pas
wordt verantwoord in de boeken als deze daadwerkelijk is gerealiseerd, voor
een investeringsproject dat zich naar verwachting niet meteen terug zal
verdienen een zogenaamde voorziening wordt getroffen. De raad besluit dan op
het moment dat het project van start gaat, deze investering voorafgaand
reeds te 'betalen'. Dus in plaats van een grote reserve hebben we nu een
kleinere reserve. Daartegenover staat dat we nu beter dan in het verleden
financiële nadelen hebben afgedekt. Met de nieuwe regels wordt dan ook een
beter beeld gegeven van de grondexploitaties.
Nieuwegein heeft een aantal grote projecten lopen om de kwaliteit van de
stad te verbeteren: De Binnenstad, Vreeswijk, Het Klooster en Lekboulevard.
Voor deze projecten zijn voorzieningen getroffen. De laatste drie projecten
zijn door de raad inmiddels goedgekeurd. Hoewel het strikt genomen nog niet
nodig was om een voorziening voor de Binnenstad te treffen (plan is nog niet
vastgesteld), heeft het college besloten dit toch te doen voor een goede en
juiste weergave van de financiële positie. De jaarrekening geeft nu een
beter inzicht in de financiële positie doordat de investeringsprojecten die
geld kosten, zijn afgedekt.
Bouwen in 2003
Nieuwegein zit op dit moment in een investeringspiek wat betreft het
grondbedrijf. Op veel locaties in Nieuwegein wordt gebouwd of gaat gebouwd
worden. Het afgelopen jaar is er weer een flinke impuls gegeven voor nieuwe
woningen. Zo is in Blokhoeve de eerste paal geslagen voor een serie van 700
woningen. Ook in Nieuw vreeswijk is de eerste paal geslagen. In het project
Bosruiter zijn 23 woningen opgeleverd. Binnenkort zal gebouwd gaan worden in
Galecopperzoom. Op termijn komen ook Lekboulevard en Binnenstad toe aan
bouwen. Het bouwen op bestaande locaties is een stuk duurder dan bouwen op
de zogenaamde uitleggebieden. Uitleggebieden kunnen tegen veel minder kosten
bouwrijp gemaakt worden. De uitleggebieden zijn nu bijna allemaal
volgebouwd. Nieuwe projecten zullen dan ook op bestaande locaties
gerealiseerd moeten worden. Dat is duurder, omdat bestaande bebouwing moet
worden aangepast of gesloopt.
Reeds geïnvesteerde bedragen afboeken
Om de kwaliteit van de stad op het gebied van wonen, werken en winkelen te
vergroten, is in het verleden een aantal grote projecten gestart. Kwaliteit
verbeteren kan alleen als de gemeente bereid is om hierin te investeren en
om de daarbij behorende risico's te lopen. n.
Binnenstad
Het huidige project Binnenstad bijvoorbeeld, is zo'n 10 jaar geleden gestart
omdat er binnen de samenleving veel behoefte was aan een modern gezellig
stadshart, met ruimte voor wonen, werken en winkelen. Er is de afgelopen 10
jaar veel werk verricht in de voorbereiding. Er zijn berekeningen,
tekeningen en schetsen gemaakt. Er is gesloopt, verhuisd, gepraat met
bewoners en het betaald parkeren is voorbereid. Voor al deze activiteiten
hebben opeenvolgende colleges bij de raad om krediet gevraagd en deze ook
gekregen. Bij de planvorming is altijd binnen deze kredieten gewerkt. In
totaal is er de afgelopen 10 jaar zo'n 14,5 miljoen euro geïnvesteerd in de
planvorming van de binnenstad. Verwacht wordt dat deze investering niet met
opbrengsten kan worden goedgemaakt. Deze afboeking is het eerste deel van de
investeringen van de gereserveerde 45 miljoen euro in het nieuwe stadshart.
Het Klooster
Het project Het Klooster nadert nu de exploitatiefase. Het Klooster is een
nieuw duurzaam bedrijvenpark. Naar verwachting zal gedurende de gehele
looptijd van het project een investering van ¤ 122,8 miljoen nodig zijn.
Vanuit voorzichtige berekeningen van de grondopbrengst verwacht het college
dat aan het eind van de looptijd in elk geval ¤ 114,1 miljoen terugverdiend
kan worden. ¤ 8,7 miljoen wordt nu alvast afgeboekt. Daarmee neemt het
college alvast een voorschot op het investeren in werkgelegenheid en
bedrijvigheid.
Recapitulerend
De Algemene Dienst sluit af met een positief resultaat van ¤ 3,9 miljoen. Er
zijn in 2003 grote bedragen geïnvesteerd in de kwaliteit van de stad. Met
het afschrijven ineens van de investeringen (noodzakelijke
planvoorbereiding) voor de Binnenstad en de verwachte investeringen in Het
Klooster sluit de rekening van het grondbedrijf met een negatief resultaat
van ¤ 25 miljoen. De totale jaarrekening komt daarmee uit op een negatief
resultaat van ¤ 21,7 miljoen. Het resultaat van het grondbedrijf wordt ten
laste van de reserve grondbedrijf gebracht. Hierdoor zijn de bekende
risico's van het grondbedrijf echter wel afgedekt. De financiële positie van
de gemeentelijk grondbedrijf is toereikend om deze ontwikkelingen te kunnen
Invoerdatum 18-5-2004
Gemeente Nieuwegein