Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Speech van minister Dekker van VROM bij de officiële start van Point Eurocenter Zuidas in Amsterdam op 18 mei 2004

De Zuidas is een plek met grote mogelijkheden. Een economische motor, strategisch gelegen tussen de hoofdstad en de nationale luchthaven. Centraal in de Noordvleugel van de Randstad en dus centraal in de enorme verstedelijkingsopgave die langs de lijn Haarlemmermeer-Amsterdam-Almere gestalte moet krijgen. De Zuidas, een gebied ontsloten door diverse vormen van vervoer en verbinding. Van HST tot ICT. Een locatie met kansen voor bedrijven en kantoren, maar ook voor een tweede bruisend stadshart aan de zuidrand van Amsterdam.

Voor de ontwikkeling van het stadskarakter is het van groot belang dat dichte bebouwing met een veilige en kwalitatief hoogstaande mix van functies ontstaat. Mensen moeten hier kunnen werken, reizen en uitgaan en zich dag en nacht op hun gemak voelen. Dat is een complexe opgave. Niet alleen voor de gemeente Amsterdam en de private partners die hier het voortouw hebben, maar ook voor het rijk dat aan de Zuidas voor een grote uitdaging staat. Het gaat hier immers om een belangrijk onderdeel van de nationale Ruimtelijke Hoofdstructuur. Op een ander schaalniveau spelen vraagstukken van veiligheid, functiemenging en verdichting ook bij de vijf andere nationale sleutelprojecten langs het HST-traject. Ik zie wegen en spoorlijnen bij de sleutelprojecten (en de Zuidas in het bijzonder) niet als bedreiging voor het realiseren van stedelijke kwaliteit. Integendeel. Als ze goed en veilig zijn ingepast hebben ze een dynamische meerwaarde. Het station, de overstapmachine, kan in een gebied als de Zuidas een brandpunt van activiteit worden. Gemeente en rijk zetten daarom hoog in voor een multimodaal knooppunt voor openbaar vervoer volgens het ambitieuze dokmodel. Samen werken we aan een constructie die private partijen uitnodigt te participeren. Tot nu toe is de Zuidas vooral een toplocatie voor kantoren, waaronder hoofdkwartieren van internationale ondernemingen. De meest markante gebouwen kregen in de volksmond al bijnamen zoals De Kruimeldief (ING) en De Waterkoker(ABN-AMRO).Met de overeenstemming over het Joop van den Ende Droomtheater wordt nu ook de culturele component concreet. En vandaag geven we een feestelijke start aan het woonproject Vivaldi. Zo hebben we de hele trits aan stadse functies op de rails: vervoer, werken, cultuur én wonen.
Het project Eurocenter is met zijn 75 appartementen maar een bescheiden begin voor het wonen aan de Zuidas. Toch ben ik er blij mee. Niet alleen met het oog op functiemenging rond belangrijke vervoersknooppunten, maar ook vanuit het belang van woningproductie en een sterke stad.
Daarover kort een enkele opmerking. Ik wil mijn waardering uitspreken voor het feit dat Amsterdam, onder leiding van Wethouder Stadig en de speciaal aangestelde woningbouwregisseur Verdellen, een grondige analyse maakt van alle factoren die van invloed zijn op de stagnerende woningproductie in Amsterdam. Ik begrijp dat zowel op het vlak van de bouwcultuur als op het vlak van de inrichting van bouwprocessen knelpunten zijn gesignaleerd en oplossingsrichtingen gevonden. Het lijkt er overigens op dat de Amsterdamse aanjagers de wind iets meer meekrijgen en de productie weer wat gaat toenemen. Woningschaarste is echter niet alleen een kwestie van aantallen, maar ook van kwaliteit en doelgroepen. Voor de doorstroming op de woningmarkt én voor de vitaliteit van de stad is het zaak om ook hogere inkomensgroepen te binden. De inrichting van dit nieuwe centrumgebied is hiervoor zeer geschikt. De Zuidas biedt: hoogwaardige werkgelegenheid, toparchitectuur, fraaie appartementen en een openbare ruimte met prachtige pleinen die uitnodigen tot levendige terrassen.

Dames en heren,
Het moet er goed toeven zijn, met een drankje in de zon! Dat ligt misschien aan de tijd van het jaar, maar zeker ook aan de aansprekende initiatieven van marktpartijen en het Amsterdams stadsbestuur dat zich sinds 1994 met grote inzet en slagvaardigheid op dit gebied richt. En niet - zoals wel eens wordt beweerd - om de grondopbrengsten te incasseren. Er is immers gekozen om alle opbrengsten te herinvesteringen in het gebied. Dat getuigt van commitment. Het is bovendien een sterk gebaar naar investeerders en ontwikkelaars waarvan we vragen om ook de nek uit te steken voor de Zuidas.

Het rijk op haar beurt wil de forse investeringen in de Ruimtelijke Hoofdstructuur, waaronder het HST-netwerk, benutten voor versterking van het internationale vestigingsklimaat. We hebben dat in de onlangs gepresenteerde Nota Ruimte zeer duidelijk gemaakt. De Nieuwe Sleutelprojecten - en in het bijzonder de Zuidas - geven de economische positie van ons land een nieuwe stimulans. Zo moet Nederland zich als internationale vestigingsplaats voor hoogwaardige zakelijke dienstverlening weer opnieuw breed kunnen maken. Dat vereist integrale ontwikkeling van een kansrijk gebied als dit. Daar hoort ruimte voor wonen zeker bij. Vandaag maken we een begin.

Ik dank u wel.