Erasmus
14-05-04: Brutons tyrosine kinase en het
pre-B cel receptor controlepunt
Sabine Middendorp promoveert woensdag 19 mei 2004 (Erasmus MC,
faculteitsgebouw, collegezaal 7) op haar proefschrift Brutons tyrosine
kinase en het pre-B cel receptor controlepunt.
Brutons tyrosine kinase (Btk) is een eiwit dat belangrijk is voor de
ontwikkeling van B cellen. Door de productie van antistoffen tegen
bacteriën helpen B cellen het lichaam te beschermen tegen bacteriële
infecties. Btk speelt een zeer belangrijke rol op het zogenaamde pre-B
cel stadium tijdens de vroege B cel ontwikkeling bij de mens.
Afwezigheid van Btk resulteert in een blokkade van de B cel
ontwikkeling waardoor patiënten met deze afwijking amper uitgerijpte B
cellen hebben en daardoor bijna geen antistoffen kunnen aanmaken. Deze
immuundeficiëntie ziekte, X-gebonden agammaglobulinemie (XLA), is een
erfelijke ziekte die voornamelijk bij jongetjes voorkomt. Gelukkig
kunnen de patiëntjes goed worden behandeld met antibiotica en
antistof-cocktails, maar een meer structurele oplossing is zeer
wenselijk.
Btk bij muizen speelt zo komt uit het onderzoek van Middendorp naar
voren - inderdaad een rol in het pre-B cel stadium. Het blijkt een
onderdeel van de signaaltransductie route onder de pre-B cel receptor.
De hoofdfunctie van het Btk eiwit is het activeren van andere eiwitten
met behulp van het kinase-domein van Btk. Dit onderzoek heeft
uitgewezen dat bij Btk deze enzymatische functie niet altijd
essentieel is en dat Btk ook kan functioneren als een verbindingseiwit
die andere eiwitten met elkaar in contact kan brengen. Verder blijkt
dat Btk als tumor-suppressor kan functioneren in pre-B cel
leukemie.Deze bevindingen kunnen op langere termijn erg nuttig zijn
voor onderzoek naar pre-B cel leukemie bij de mens alsmede voor
onderzoek naar een meer structurele oplossingen voor XLA zoals
gentherapie.
Promotor: prof.dr.R. Benner, Immunologie en histologie