Aftrap van de campagne `waarden in de opvoeding'.
Op 24 en 25 april werden in Kontakt der Kontinenten in Soesterberg de
kaderdagen van het HV gehouden. Tijdens dit weekend vond de interne
aftrap van de campagne `zelf denken samen leven, waarden in de
opvoeding' plaats. Het HV heeft besloten ieder jaar een nieuw thema te
kiezen dat aansluit bij zelf denken samen leven. Vanaf september 2004
zal met het thema grootschalig naar buiten worden getreden.Met het
thema opvoeding hoopt het HV nieuwe doelgroepen aan te spreken. Met
name ouders van kinderen op de basis- en middelbare school, hoopt het
HV door het kiezen van dit onderwerp te bereiken. Tijdens de
kaderdagen werd op zaterdag het thema inhoudelijk toegelicht; waarom
heeft het HV voor dit thema gekozen, met welke achtergrond gaan we dit
thema naar buiten dragen. Vragen als wat zijn onze waarden, hoe komen
we eraan, wat willen we doorgeven aan onze kinderen en hoe vormen onze
kinderen hun eigen waarden staan daarbij centraal. Zondag werden de
afdelingen inzichtelijk gemaakt in het campagne voeren op lokaal
niveau.
Het kind zélf
Roger van Boxtel benadrukt in zijn inleiding, dat de belangrijkste
waarde in de opvoeding het kind zelf is. "Kinderen en jongeren zijn
nogal eens het onderwerp van bezuinigingen, om een nieuwe pedagogische
stijl op uit te proberen, om fatsoensnormen in te prenten, om
producten aan kwijt te kunnen en om een levensbeschouwelijke zuil mee
in stand te houden of te scheppen. Dit komt niet altijd ten goede van
het kind, daarom is de eerste waarde de ontwikkeling en ontplooiing
van het kind." Ook de `waarde' democratie krijgt van hem extra
aandacht: "Het humanisme gaat uit van seculiere waarden als
democratische, sociale en humanitaire waarden. Waarden krijgen
betekenis door ze steeds opnieuw voelbaar en ervaarbaar te maken. Om
daadwerkelijk een eigen levensvisie te kunnen ontwikkelen is ruimte
nodig om zelfstandig met ingewikkelde vragen bezig te zijn. Die
levensvisie geeft het leven van kinderen en jongeren betekenis en zin,
omdat ze een doel of richting hebben."
Roger van Boxtel heeft zelf ook kinderen en kent uit ervaring de
vragen waar je als opvoeder tegenaan loopt en het belang van het
doorgeven van waarden (en normen) aan kinderen. Van Boxtel besluit
zijn lezing met een citaat van Tzvetan Todorov uit het Financieel
Dagblad. Todorov ontving de Spinozalens 2004. `We zijn vreemde sociale
dieren. We vinden die bevestiging vaak in groepen, via liefde,
aandacht en lof van de andere groepsleden. Maar als we die bevestiging
niet krijgen, omdat we immigrant zijn, of werk- of dakloos zijn, dan
zoeken we bevestiging in het gebruik van gewelddadige middelen. Door
andere mensen te vernederen, door hun onze wil op te leggen. We
vergelijken ons steeds met anderen, de inferioriteit van de ander
toont en versterkt onze eigen superioriteit. Dat doen we niet in
naam van het kwaad, maar omdat we bevestiging zoeken. Daarom moeten we
ons goed realiseren dat wij kwaad doen als wij besluiten om menselijk
leven op te offeren, hoe lovenswaardig onze motieven ook zijn.
Factor van betekenis
Na van Boxtel neemt Ineke de Vries het over om het te hebben over de
praktische kant van campagnevoeren. "Zonder de steun van de
afdelingen, kán er geen campagne gevoerd worden." Uitgangspunt bij De
Vries is de noodzaak om de vereniging bloeiend te houden. Want: "Om
een factor van betekenis te zijn in de samenleving en om mogelijk te
houden dat humanistisch werk wordt gedaan - het geestelijk werk in de
zorg, het leger en bij justitie, de uitvaartbegeleiding en
relatieviering - moet er een groter draagvlak voor het HV komen."
Naast de eigen diensten heeft het HV een verantwoordelijkheid richting
Universiteit voor Humanistiek (UvH), de Humanistische Omroep (Human)
en het Humanistisch Vormingsonderwijs (HVO). Het voeren van campagnes
begint volgens Ineke de Vries bij jezelf. "Gewoon door te zeggen dat u
humanist bent en waarom u het belangrijk vindt dat een humanistisch
geluid gehoord wordt, humanistisch geestelijk werk wordt gedaan en
onderwijs wordt gegeven met de belangrijke waarden autonomie,
zelfbeschikking, vrijheid, respect en rechtvaardigheid."
Om de campagne tot een groot succes te maken, kent deze twee
componenten, een interne en een externe. Met de interne campagne
bedoelt De Vries dat de jaarlijkse thema's in de vereniging worden
uitgekozen, uitgewerkt en uitgedragen in de vorm van activiteiten op
regionaal en lokaal niveau. Het LB ondersteunt in de vorm van
inhoudelijke visie, foldermateriaal, formats voor advertenties,
persberichten e.d. De externe campagne wordt gevoerd via een
publiekscampagne. Ineke de Vries in haar speech: "Aan de ene kant
willen we het HV profileren door met onze thema's naar buiten te
treden en het debat op te zoeken maar ook door aan te sluiten bij
andere organisaties die zich met deze thema's bezig houden. Aan de
andere kant zullen we actief, landelijk leden gaan werven door
advertenties, spotjes en alle andere mogelijke, wellicht ludieke
middelen om potentiële leden te bereiken en simpelweg te roepen dat we
bestaan en dat je lid of donateur kunt worden. Ook denken we na over
andere vormen van binding dan lidmaatschap, omdat tegenwoordig mensen
makkelijker bereid lijken ad hoc hun (financiële) steun te geven dan
zich meteen aan te melden als lid." Om de publiekscampagne straks te
doen slagen wordt er momenteel gewerkt aan een aantal praktische
zaken. De nieuwe site van het HV is in ontwikkeling en moet vóór
september in de lucht zijn en de bereikbaarheid van het LB wordt
verbeterd door het automatisch menu af te schaffen. Met ingang van 1
mei krijgt iedereen gewoon weer iemand aan de lijn die zegt:
Goedemorgen, met het Humanistisch Verbond, wat kan ik voor u doen? De
directeur van het HV benadrukt nog eens dat beide campagnes niet op
zichzelf staan: "Het moet een spannend, creatief en effectief
samenspel zijn van landelijke en lokale activiteiten, waar het
gezamenlijk gevoel voor het belang van humanisme leidraad is." Het
thema waarden in de opvoeding loopt van nu tot september 2005. Vanaf
eind 2005 zal een nieuw thema centraal staan.
Zaalvragen
Zowel Roger van Boxtel als Ineke de Vries vinden in het publiek een
gewillig oor. Zo'n 70 leden uit verschillende delen van het land zijn
op de kaderdagen afgekomen. De aanwezigen maken na afloop van de
lezingen gebruik van de gelegenheid om hun voorzitter en directeur te
bevragen. Zo vraagt een man uit het publiek waarom toch steeds de
nadruk wordt gelegd op nieuwe normen en waarden, waarom wordt er niet
meer vastgehouden aan de oude? Volgens hem komt dit door de invloed
van de vele culturen. Van Boxtel reageert door te zeggen dat de `oude'
waarden niet overboord zijn gezet, maar dat waarden wél aanpassing
vragen aan de huidige samenleving. "Waarden moeten jongeren eigen
worden gemaakt. We moeten ons afvragen of wij ons wel zo gedragen dat
anderen het kunnen overnemen. We leven nu eenmaal samen met andere
culturen. Ongeveer twee miljoen mensen hebben een andere afkomst. Het
humanistische gedachtegoed kan een waardevolle bijdrage leveren. We
moeten géén terugtrekkende beweging maken of mensen in de hoek
drukken.
Verschillende mensen uit de afdeling geven aan dat ze blij zijn dat
het HV de tijd neemt om de campagne voor te bereiden en pas in
september ermee naar buiten zal treden. Het geeft afdelingen de tijd
om het programma voor volgend jaar daarop aan te passen. Enkele leden
verwachten wel dat het HV een duidelijk standpunt inneemt in het kader
van `waarden in de opvoeding'. Moeten we geen concrete norm naar
buiten communiceren. Iemand geeft als voorbeeld `kinderen mag je niet
slaan'. Roger van Boxtel en Ineke de Vries zijn het hier beiden mee
eens. Maar vinden eveneens dat die punten door de aanwezigen zelf
geagendeerd moeten worden. Van Boxtel heeft het over bv. de 10 geboden
van de opvoeding terwijl De Vries het liever heeft over het
aap-noot-mies van de opvoeding. Een ander punt waar de aanwezigen zeer
tevreden over zijn is de aansluiting wat betreft de campagne bij
andere organisaties, zoals het 25-jarig jubileum van Stichting HVO.
Humanistisch Verbond