Ministerie van Sociale Zaken
en WerkgelegenheidDirectie
Communicatie
24 mei 2004
Nr. 04/119
Vier op de vijf CAO`s bieden werknemers mogelijkheid om klacht in te dienen
Vier op de vijf collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO s) bevatten een of meerdere regelingen voor werknemers om een klacht in te dienen. Dat blijkt uit representatief onderzoek dat minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Driekwart van deze individuele klachtregelingen heeft betrekking op de arbeidsovereenkomst. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om klachten van werknemers over functie-indeling, beoordeling van het functioneren of (verzoeken om) wijziging van werktijden.
In het onderzoek is bij 111 CAO s van ondernemingen en bedrijfstakken nagegaan in hoeverre er klachtregelingen in zijn opgenomen en wat de aard is van deze regelingen. In deze 111 CAO s zijn de arbeidsvoorwaarden geregeld van 4,3 miljoen werknemers. Dit is 72 procent van alle werknemers die onder een CAO vallen. Van de 111 onderzochte CAO s kennen 89 CAO s bij elkaar 162 klachtregelingen. Vergelijking met een eerder onderzoek van de Arbeidsinspectie uit 1996 leert dat klachtregelingen in CAO s nu een prominentere plaats innemen dan destijds.
Behalve om regelingen voor klachten over de arbeidsovereenkomst gaat het vooral om regelingen die het werknemers mogelijk maken klachten in te dienen over bijvoorbeeld agressie, seksuele intimidatie of verplichting ondanks gewetensbezwaren - tot het verrichten van bepaalde taken. Dit is bij een op de vijf onderzochte klachtenregelingen het geval. Bij 7 procent van de regelingen ten slotte gaat het om klachten rond ziekte, zoals de beoordeling door de bedrijfsarts van het ziekteverzuim.
Uit het onderzoek blijkt verder dat de klachten even vaak worden behandeld door een interne instantie (doorgaans een klachten- of geschillencommissie) als door een instantie die binnen de hele bedrijfstak werkzaam is. Drie op de tien klachten die werknemers bij zo n klachteninstantie indienen leiden tot een zogeheten bindend advies . Dat wil zeggen dat zowel werkgever als werknemer het advies moet opvolgen. Een op de vijf klachten leiden tot een niet-bindend advies . Beroep tegen de uitspraak is bij een op de vijf regelingen mogelijk. In de meeste regelingen (77 procent) bevat de CAO hier geen informatie over.
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid