SERV
Jozef II-straat 12-16
1000 BRUSSEL
Tel. (00 32) 2 209 01 11
Fax. (00 32) 2 217 70 08
Persbericht
Werkbaar werk in Vlaanderen?
Resultaten van SERV-peiling naar kwaliteit van de arbeid bij 20.000 Vlaamse werknemers
Brussel, 24 mei 2004
T.a.v. de redactie,
Begin dit jaar peilde STV -Innovatie & Arbeid, een onderzoekscel binnen de SERV, naar 'welzijn en stress op het werk' bij 20.000 Vlaamse werknemers. Vandaag zijn de eerste onderzoeksresultaten beschikbaar. Hieruit blijkt dat voor de helft van de Vlaamse werknemers (52,3%) de kwaliteit van de arbeid het label 'OK' meekrijgt. Bij de andere helft (47,7%) detecteert het onderzoek knelpunten op het vlak van 'werkbaar werk'.
In het Pact van Vilvoorde van november 2001 engageerden de Vlaamse sociale partners en de Vlaamse Regering zich om tegen 2010 substantiële stappen vooruit te zetten op de weg naar meer kwaliteit van werk en leven. De doelstelling om meer mensen langer aan het werk te houden op de Vlaamse arbeidsmarkt ('een hogere werkzaamheidsgraad') is slechts realiseerbaar als dit voor de betrokkenen ook haalbaar is vanuit het oogpunt van werkstress, welbevinden in het werk, leermogelijkheden en de combinatie van gezin en arbeid. Vandaar de noodzaak van kwalitatief betere jobs en een hogere werkbaarheidsgraad, zo luidde de redenering.
Vandaag levert de SERV met de resultaten van 'nulmeting Vlaamse werkbaarheidsmonitor' een wetenschappelijk toetsingsinstrument voor deze beleidsengagementen. En voor het eerst ook een representatief beeld van de kwaliteit van de arbeid op de Vlaamse arbeidsmarkt anno 2004.
De SERV-monitor komt daarbij uit op een werkbaarheidsgraad van 52,3% (Vlaamse werknemers die geen kwalitatieve knelpunten ervaren en de job op alle vlakken als 'werkbaar werk' beoordelen). De andere kant van de medaille is dat 47.7% wel met één of meerdere werkbaarheidsproblemen geconfronteerd wordt.
Vier meetindicatoren geven aan waar de problemen zitten en hoe acuut ze zijn:
§ Psychische vermoeidheid: 28,9% (of 600.000) Vlaamse werknemers heeft werkstressklachten, bij 10,2% gaat het zelfs om acute werkstress;
§ Welbevinden in het werk: 18,7% (of 390.000) Vlaamse werknemers ervaren de job niet (langer) als boeiend en kampen daardoor met motivatieproblemen, 8.0% is zelfs ernstig gedemotiveerd;
§ Leermogelijkheden: 22,6% (of 470.000) Vlaamse werknemers hebben onvoldoende mogelijkheden tot competentie-ontwikkeling in de job, 8,4% hebben zelfs helemaal geen leermogelijkheden;
§ Werk-privé-balans: 11,8% (of 245.000) Vlaamse werknemers ondervindt systematisch moeilijkheden met de combinatie van arbeid en gezinsleven, bij 3,1% is er zelfs sprake van een acuut werk-privé-conflict.
Problemen met kwaliteit van de arbeid worden doorgaans als 'zachte materie' benaderd. Ten onrechte, zo leert het SERV-onderzoek: knelpunten op het 'vlak van werkbaar werk' vormen een ernstig risico voor de gezondheid van de betrokken werknemers en hun functioneren in de onderneming en op de arbeidsmarkt.
Zo blijkt bijvoorbeeld dat werknemers met werkstressklachten of gebrekkige leermogelijkheden de uitoefening van hun job tot de pensioenleeftijd twee maal zo vaak als onhaalbaar inschatten, in vergelijking met hun collega's zonder die werkbaarheidsproblemen. En daarmee zitten we terug bij het Pact van Vilvoorde: mensen langer aan het werk houden veronderstelt (meer) aandacht voor de kwaliteit van de arbeid.
Bovenstaande gegevens werpen slechts een eerste blik op de schat aan informatie in de Vlaamse werkbaarheidsmonitor. Het SERV-onderzoeksteam werkt inmiddels aan sectorale werkbaarheidsprofielen en speurt in verdere analyses op het databestand naar specifieke risicogroepen en -situaties op de Vlaamse arbeidsmarkt, met de bedoeling inzichten aan te leveren die bruikbaar zijn voor remediëring en voor een concrete beleidsaanpak. Deze bijkomende onderzoeksresultaten zullen in het najaar voorgesteld worden.
Voor meer informatie over dit persbericht kan u contact opnemen met de SERV, Christine Jacobs, Communicatieverantwoordelijke, tel. 02/20.90.188, cjacobs@serv.be
Een beperkte samenvatting van de eerste onderzoeksresultaten vindt u op onze website www.serv.be :
Nulmeting Vlaamse werkbaarheidsmonitor: indicatoren voor de kwaliteit van de arbeid op de Vlaamse arbeidsmarkt 2004, een onderzoek van SERV/STV - Innovatie & Arbeid, met de steun van de Vlaamse minister van Werkgelegenheid en Toerisme i.h.k.v. VIONA en het Europees Sociaal Fonds.