Inhoud
Proef bij evenementen binnenstad: geluidssterke naar 80 dB
Bestemmingsplan Terworm ongeschonden door de raad
Schouwburg wordt gerenoveerd, definitief besluit middenzaal uitgesteld.
. Algemene opmerking vooraf
. De schouwburg
. De middenzaal
Pleinenplan fase 1 en 2 akkoord
Wet werk en bijstand - bijzondere bijstand: kan beter!
. Opmerkingen vooraf
Heroverweging vakantieregeling 57½ jaar en ouder
Door de raad aanvaarde GroenLinks - motie langdurigheidstoeslag niet uitgevoerd!
. Geen glijdende schaal bij bijzonder bijstand
. Aanvulling van uitkering van jongere tot 21 wordt niet gehandhaafd.
Legeskosten verblijfsvergunningen worden wel vergoed
Inkomensafhankelijke voorzieningen worden weer vergoed
Al in het eerste jaar recht op bijzondere bijstand
Drempelbedrag bijzondere bijstand behoorlijk omlaag
Onderzoek naar declaratie- of kortingsregeling
. De balans
Vraagtekens!
Mededelingen
Proef bij evenementen binnenstad: geluidssterke naar 80 dB
(door Marijke Winteraeken)
Heerlen - Gemeente Heerlen gaat deze zomer beginnen met een proef voor de geluidssterkte bij evenementen in de binnenstad. Dit werd duidelijk tijdens de gemeenteraadsvergadering gisteren. Dit heeft de gemeenteraad van Heerlen gisteren besloten. Tijdens drie van de vijf kermisdagen daalt de maximale geluidssterkte van 85 dB naar 80 dB. "Er is een evenwicht tussen bewoners en evenementen in de binnenstad nodig. Je kunt niet voor één van beide kiezen", aldus R. de Wit-Romans (SP), wethouder Stadsontwikkeling.
Alle partijen waren het erover eens. Er moet absoluut iets gedaan worden tegen de geluidsoverlast die evenementen veroorzaken in de binnenstad. Veel bewoners hadden hier al vaak over geklaagd (dat is niet echt zo). Ook de gevels van de oude panden in de stad kunnen de grote geluidssterkte niet goed dragen. "Er moet overheidssubsidie komen voor isolatie van de huizen binnen het geluidsgebied. Deze situatie is vergelijkbaar met huizen die dichtbij een vliegveld liggen", aldus raadslid A. Winkens, VVD.
Deze zomer begint een proef die alleen de kermissen betreft. Deze mogen dan drie dagen de geluidssterkte van 80 dB (decibel) op de gevel van de nabij gelegen woningen niet overschrijden. Omdat de afstand tot de woningen mee bepalend is, mogen de attracties / evenementen zelf zo'n 5 dB meer produceren. De grote attracties krijgen hiervoor een geluidsbegrenzer. Ook moet om twaalf uur de muziek uit. De kermissen zijn volgens de wethouder om een logische reden eruit gepikt. "Dit evenement duurt anders dan andere vijf à zes dagen lang van 's-middags tot 's-avonds. Ook zal het voor de kermissen niet zo veel uitmaken dat de maximale geluidssterkte daalt. De meeste attracties halen dit niet eens." Mochten er om bijvoorbeeld elf uur al veel minder mensen zijn, moet de geluidssterkte hier al op worden aangepast. "De achtergrond is ook belangrijk. Als er nog maar honderd mensen aanwezig zijn, hoeft de muziek ook niet meer loeihard te dreunen", aldus Winkens.
De andere lawaai - evenementen, zoals popconcerten en dj's mogen voorlopig een geluidsniveau van 85 dB blijven produceren. Hier was Groenlinks het echter niet mee eens. "Kermissen moeten niet anders behandeld worden dan andere evenementen", aldus fractievoorzitter H. Winteraeken. Een geluidsniveau van 85 dB is te hoog en komt te vaak voor. En bij 85 dB is in die woningen een gesprek op een normaal geluidsniveau niet meer mogelijk.
Het CDA was van mening dat duidelijk moest worden welke evenementen wel en niet de geluidssterkte van 80 dB mogen overschrijden. Ook de VVD vond dat er sprake moest zijn van uitzonderingsmogelijkheden.
M. Wouters (Ouderenpartij) maakte zich nog zorgen over de gehoorsproblemen die mede door het hoge geluidsniveau ontstaan. "Er is een vervaging van het ervaren van geluid. Te veel jongeren hebben een te slecht gehoor." De Wit ontkrachtte dit voorstel echter. "Van beschadiging van de oren is bij evenementen geen sprake. Dit staat er los van. Beschadiging ontstaat bij het regelmatig en langdurig blootstellen aan hard geluid zoals bijvoorbeeld in een discotheek."
Tot sluit uitte de wethouder haar genoegen over het debat in de raad . "Dit probleem loopt al vanaf 2001. Ik ben blij met alle positieve opmerkingen. We kunnen nu eindelijk aan de slag. Als de proef succesvol blijkt zal 80 dB niet alleen meer voor de binnenstad, maar ook voor de andere stadsdelen Hoensbroek en Heerlerheide gaan gelden."
Bestemmingsplan Terworm ongeschonden door de raad
Het zou normaal gesproken geen verdere aandacht krijgen. Bestemmingsplannen worden, mede vanwege de zorgvuldige voorbereiding en inspraakprocedure, meestal zonder veel discussie door de gemeenteraad vastgesteld. De raad kan eigenlijk niet eigenstandig zaken wijzigen, die niet in de inspraak zijn geweest. Dan had de gemeente dat maar eerder moeten voorstellen, maar het kan eventueel ook in een vervolgprocedure worden geregeld.
Maar bij het bestemmingsplan Terworm leek het er in eerste instantie op dat de raad het plan op een onderdeel wel effetjes gewijzigd zou vaststellen. Tussen de Hogeschool Zuyd en de sportvelden van Weltania ligt nog een akker. Dat is best een mooie plek voor nog een school, bijvoorbeeld de nieuw te bouwen unilocatie voor het Arcus - college. De eigenaar van deze akker is niemand minder dan projectontwikkelaar Grouwels Daelmans. Mooi beleggingsobject, eens kijken of we dat kunnen verzilveren, moet men gedacht hebben toen ze een zienswijze voor het bestemmingsplan indienden.
En natuurlijk zijn er dan raadsleden en partijen die zo'n club gelijk ten dienste willen staan om deze grondspeculatie te honoreren. In de commissie SO wierpen zich het CDA (Huub Savelsbergh), Leefbaar Heerlen (Rein Hummel) en de VVD (Ans Winkens) op als beschermheren van Grouwels Daelmans. Men wilde ten minste graag uitstel van vaststelling van het bestemmingsplan. Maar omdat er nogal wat (natuur)projecten in Terworm nog dit jaar uitgevoerd moeten worden, mede vanwege toegezegde subsidies, kon deze vaststelling niet verder worden uitgesteld.
In de gemeenteraad bleef de VVD als de meest stijfkoppige over. Harrie Winteraeken vond dat hij het college moest helpen bij de verdediging van het plan. Zo'n wijziging van het bestemmingsplan, zeker voor de bouw van zo'n grote school, kan alleen zorgvuldig gebeuren, waarbij alle belangen worden afgewogen. En bij het Arcus zijn er meer en betere plekken in beeld, zoals in stadspark Oranje Nassau.
Als een bestemmingsplan gewijzigd wordt vastgesteld, dan mag iedereen over die wijzigingen weer bij de provincie bedenkingen indienen. De provincie moet het bestemmingsplan immers goedkeuren. Nu zijn op die plek snel bedenkingen te verwachten. Deze akker maakt namelijk deel uit van de ecologische hoofdstructuur. Het is de bedoeling dat daar natuur komt. Ontwikkelingen die met dit doel strijdig zijn, worden normaal gesproken niet toestaan. Het ministerie van LNV is verantwoordelijk voor de bescherming van de EHS. En zij zijn vaak goede beschermers van de natuur. Met bedenkingen en het ministerie van LNV als indringend adviseur is de kans levensgroot dat de provincie dat deel van het bestemmingsplan niet goedkeurt. Het gevolg is dan dat de nieuw te volgen procedure jaren vertraging oploopt.
En je moet van goeden huize komen wil je in de EHS überhaupt iets gebouwd krijgen.
Daarvoor zijn er ook voor het Arcus - college goede alternatieven.
Harrie Winteraeken vond dan ook dat het bestuur van het Arcus er op gewezen moet worden dat inzetten op deze akker bij Terworm waarschijnlijk een lange procedure tot gevolg heeft met een hoogst onzeker resultaat. Bij dit soort discussies ontstaan ook regelmatig geruchten dat het bestuur van Arcus per sé op die plek wil bouwen en anders naar Sittard verhuisd. Nu is Arcus geen (bovenregionale) Hogeschool die dit kunstje ook al geflikt heeft. Als het bestuur van Arcus naar Sittard wil, dan gaan ze maar. We richten gewoon een nieuw schoolbestuur op dat de school en de leerlingen in Heerlen houdt. Niet (meer) toegeven aan chantage dus!
Het bestemmingsplan werd met de tegenstemmen van de VVD (nu niet voor rede vatbaar) vastgesteld.
Schouwburg wordt gerenoveerd, definitief besluit middenzaal uitgesteld.
Algemene opmerking vooraf
Deze raadsvergadering is zeker een van de belangrijkste van de hele raadsperiode. Dat komt door de agendering van zowel de renovatie van de schouwburg, het pleinenplan als de bijzondere bijstand. Aan deze vergadering is veel discussie vooraf gegaan, maar nu komt het op de besluitvorming aan. GroenLinks pleitte voor een evenwichtige besluitvorming; voor elk wat wils. Daarbij verwachten we dat niet alleen de voorstellen van het college het zullen halen maar ook raadsvoorstellen. Onze fractie doelde daarbij op de voorstellen van de SP en GroenLinks over de bijzondere bijstand. Wij hoopten dat we niet alleen een raad zijn met veel oog voor culturele belangen of de openbare ruimte, maar ook voor de minima. Dat deze raad ook een sociale raad mag zijn!
De schouwburg
Er is het afgelopen jaar verschrikkelijk veel vergaderd over de renovatie van de stadsschouwburg / Parkstad Limburg theater Heerlen. In de raadsvergadering werd daar door een enkele partij nog op teruggekeken, maar aan de renovatie werd niet zoveel aandacht meer besteed. Het voorstel van het college van B&W om voor een maximumbedrag van dik 37 miljoen E de schouwburg te renoveren, was voor een grote meerderheid van de raad geen probleem meer. Ik geloof dat alleen de VVD uiteindelijk tegenstemde omdat ze het grote geheel niet meer konden overzien. (De achterkant van een bierviltje is daar waarschijnlijk ook niet groot genoeg voor.) Wel was nog een raadsmeerderheid voor het vergroten van de afschrijvingstermijn van 20 naar 30 jaar. Dit levert met een lineaire afschrijving een jaarlijks voordeel op van E 400.000. Dat de uiteindelijke kosten een stuk hoger liggen (je betaalt immers globaal genomen 10 jaar langer rente), was niet de zorg van deze raad.
De middenzaal
De discussie ging over het wel of niet aanbouwen van een middenzaal. Kort omschreven is een middenzaal een functionele zaal die op verschillende manieren kan worden ingericht. De capaciteit is zo'n 300 zitplaatsen of zo'n 1000 staanplaatsen. Ook het podium kan per voorstelling worden veranderd. Heel modern dus, en volgens de kenners ook voor Heerlen onmisbaar. Alle andere steden in Nederland hebben er een of meerdere. De hele raad wilde dus best een middenzaal. Kosten bijna 9 miljoen E. Maar hoe wordt die gefinancierd?
Het voorstel van B&W was helder en duidelijk: niet kiezen voor de nieuwbouw en exploitatie van de middenzaal, maar wel de bouwkundige faciliteiten treffen om in de toekomst een middenzaal aan de schouwburg te kunnen bouwen. Maar een gelegenheidscoalitie van CDA, Leefbaar Heerlen, Stadspartij Heerlen en Ouderenpartij Heerlen wilden per sé wel een middenzaal en hadden een amendement voorbereid. We zullen het hier verder niet hebben over de gevolgen van dit pact van het CDA met de lokalo's, maar PvdA en SP zagen het gebeuren en keken toe hoe Rein Hummel als haantje de voorste deed alsof hij een nieuwe coalitie aan het smeden was.
Het voorstel van de gelegenheidscoalitie was echter inhoudelijk uitzonderlijk slecht. Naast het verlengen van de afschrijvingstermijn van 20 naar 30 jaar voor de schouwburg, wordt volgens het voorstel het ontbrekende deel gefinancierd door sponsoring door het bedrijfsleven en subsidies van de provincie en overige dekkingsmiddelen nader door B&W aan de raad voor te stellen. Het besluit over de middenzaal wordt echter genomen, ongeacht of dat geld er ook komt.
Het belangrijkste verweer van het college was dan ook dat je niet moet besluiten zonder de aansporing aan derden - financiers dat hun bijdragen noodzakelijk zijn voor de realisatie. Niemand gaat er meebetalen als die middenzaal er zonder bijdragen ook komt.
Het was eigenlijk ongelofelijk dat ze hiermee kwamen. Bij het Glaspaleis heeft de raad eenmaal een besluit is genomen, waarbij het college toezei dat er voor 3 tot 4 miljoen gulden subsidie zou worden gezocht om dit besluit te betalen. Daarbij werden behoorlijke verwachtingen gecreëerd dat dit waarschijnlijk wel zou lukken. Van die "verzekering" is uiteindelijk geen cent waargemaakt. Ontelbare malen is door diezelfde partijen betoogd dat dit nooit meer mocht gebeuren en dat het de raad ook nooit mee zou gebeuren. En nu kwamen ze met een voorstel dat gelijkelijk op drijfzand was gebouwd als toen, met die wezenlijke verschillen dat het nu euro's waren i.p.v. guldens en dat nu de raad niet het college volgde maar het zelf voorstelde!
GroenLinks had deze discussie voorzien en een motie voorbereidt. "Omdat een middenzaal gewenst is, maar de financiële haalbaarheid en de dekking op dit moment nog niet bekend zijn", stelden we voor om het besluit tot bouw van een middenzaal uit te stellen tot de vergadering van februari 2005. Daarbij kreeg het college de opdracht om door te gaan met de voorbereidingen voor de bouw van de middenzaal, inclusief het besteksklaar maken en aanbesteden van de middenzaal. Daarbij diende het college zoveel mogelijk subsidies en bijdragen van derden te verwerven. Een en ander moet echter gebeuren onder het uitdrukkelijke voorbehoud van definitieve besluitvorming door de gemeenteraad. Dus de raad beslist pas over de middenzaal als de kosten beter bekend zijn en voldoende subsidie en sponsorgeld verworven is. De PvdA kwam staande de vergadering met een amendement van deels gelijke strekking.
Wethouder Frans Hol zat natuurlijk in een lastig parket. Het amendement van CDA cs. vond hij maar niks. Hij zag de bui al hangen dat hij nauwelijks geld meer zou binnenhalen nu de noodzaak was weggevallen. In de commissie had hij al voor uitstel gepleit, maar hij durfde dat blijkbaar ook niet via het college voor te stellen. Maar het amendement was wel ondertekend door een raadsmeerderheid. Dus negeren kon hij het ook niet.
Hij vond de sleutel door de opzet van de GroenLinkse motie in het amendement te verwerken. Daarbij noemde hij een bedrag van E 5½ miljoen extern te verwerven bijdragen. En en passant verschoof hij de beslissing tot uiterlijk oktober 2005. Dat gaf het college niet alleen meer tijd, het is dan ook al kort voor de verkiezingen. Maar Frans Hol hield ook vol dat hij dan eerst naar de raad komt voor de definitieve beslissing.
Met name tijdelijk coalitiewoordvoerder Rein Hummel vond dat dit niet kon vanwege het dan al doorlopen aanbestedingstraject. GroenLinks steunde de wethouder echter door op een interruptie van Hummel (nogmaals) goed uit te leggen dat je bij de aanbesteding helder en duidelijk maakt dat je dit project alleen gunt na nadere goedkeuring door de raad. Dan weten de inschrijvende aannemers ook waar ze aan toe zijn. Als men het er niet mee eens is, dan dingt men toch gewoon niet mee met deze opdracht.
De gelegenheidscoalitie maakte van die 5,5 miljoen E nog maar 4,5. Daarbij gaf men aan dat het college, als dit niet gehaald wordt, nog voorstellen moet doen voor anderszins dekken van het tekort. Wethouder Frans Hol hield echter vol dat het niet vanzelfsprekend is dat dit zou lukken en dat hij dan naar de gemeenteraad zou komen.
Het herziene amendement kreeg de steun van het CDA, de Stadspartij, Leefbaar en Ouderenpartij -Heerlen plus GroenLinks. Wij zijn tevreden over het inhoudelijk resultaat en onze nuttige rol daarbij. En van de problemen in de coalitie hebben wij geen last.
Pleinenplan fase 1 en 2 akkoord
Mooi plan, dat pleinenplan. Maar knap duur. En sterk verbeterd na de overweldigende kritiek die de eerste versie kreeg een paar jaar geleden. En de bijzonder mooie (en waarschijnlijk ook dure) presentatie bewees dat een goede communicatie een enorme winst kan betekenen bij het creëren van draagvlak. Het pleinenplan omvat kort samengevat:
fase 1 Pancratiusplein noord en zuid (omgeving Glaspaleis) E 4.640.000
fase 2 Akerstraat, Morenhoek, Plaarstraat (P-garage Putgraaf) E 1.550.000
fase 3 Pancratiusstraat E 1.310.000
fase 4 Wilheminaplein en Bongerd E 2.500.000
totale kosten (alles inclusief BTW) E 10.000.000
Het college stelde voor met het nu beschikbare geld ad E 5.363.858 de fasen 1 en 2 aan te leggen. Als er dan later weer geld vrij komt, dan kunnen de volgende delen aan de beurt komen.
GroenLinks had over de inhoud niet zo veel op te merken. Alleen de opmerking om op de pleinen te kunnen vertoeven "zonder overlast te ervaren van welke aard dan ook", vonden we te veel verwachtingen wekken. Dat geldt niet alleen voor auto's waarvan de discodreun tot over de terrassen uitschalt. (Mevrouw Wouters pleitte voor het open houden van de Akerstraat en Pancratiusplein voor auto's, vooral voor ouderen en minder goed ter been zijnde; blijkbaar is de nieuwe parkeergarage aan de Putgraaf nog te ver af). Ook leek er een verband te worden gelegd met het mogelijk weren van mensen waar andere mensen zich aan ergeren. Dat gaat GroenLinks toch te ver. Ook de pleinen zijn openbare ruimte waar iedereen vrijelijk mag vertoeven.
De discussie ging vanzelfsprekend over de nieuwe financiële constructie. Terwijl de uitvoering nog allerminst vaststaat, wilde het college ook nu al alle vier de fasen aanbesteden. We kregen deels een herhaling van de discussie met de middenzaal. Ook hier moet zorgvuldig worden omgegaan met de voorwaarden bij aanbesteding. En natuurlijk zullen aannemers het niet prettig vinden dat ze aanbesteden op een werk dat wellicht erg laat (of niet) wordt uitgevoerd. Daar zullen ze met hun aanbieding ook rekening houden (later wordt duurder?).
Maar waar met name GroenLinks op heeft moeten aandringen, is dat de kredietverlening in twee fasen ook werkelijk leidt tot twee raadsbesluiten. Het kan niet zo zijn dat nu in principe al toestemming wordt gegeven voor fase 3 & 4. Te zijner tijd moet er weer een geheel onafhankelijke afweging kunnen plaatsvinden. Wellicht vinden we bijvoorbeeld fase 4 voorlopig nog niet nodig of zijn er dan belangrijkere zaken. Het duurde even eer het college bij monde van wethouder Thei Vrolings dit bevestigde.
Wet werk en bijstand - bijzondere bijstand: kan beter!
Opmerkingen vooraf
Dit onderwerp was voor onze fractie veruit het belangrijkste wat op de raadsagenda stond, vooral omdat hier politiek het meest te winnen was. De voorstellen van het college waren echt voor verbetering vatbaar. Onze fractie had bij eerdere onderwerpen als opgemerkt dat we het zeer zouden waarderen dat de raad evenwichtig besluit. En dat niet de minima als het ware het gelag betalen. Er was immers bij de vaststelling van de begroting fors bezuinigd. Om deze bezuinigingen acceptabel te maken, schreef wethouder Karel Scholtissen nog daags voor de algemene beschouwingen een brief, waarin hij stelde dat ondanks de forse bezuinigingen er "niet getornd zal worden aan het minimabeleid". Op een aantal onderdelen waren de voorstellen van het college wel degelijk een verslechtering.
Dit agendapunt had eigenlijk al een maand geleden behandeld moeten zijn. Vanwege de lange duur van de raadsvergadering toen is het verschoven (zie vanuit de raad 45 4-4). Toen hadden GroenLinks 6 moties en SP en 6 amendementen ingediend. Hierin zat nogal wat overlap. We hebben de afgelopen maand gebruikt om waar mogelijk en gewenst de voorstellen op elkaar af te stemmen en (grotendeels) mede ondertekend. Daarbij heeft GroenLinks hier en daar voorrang gegeven aan de SP - amendementen. De moties beoogden inhoudelijk wel hetzelfde maar een amendement geeft sterker aan wat de raad wil en besluit. Daarbij heeft de SP meer invloed bij de besluitvorming en ook bij het vormen van meerderheden binnen de coalitie.
Dat laatste is in de praktijk wel gebleken. De centrale vraag voor de SP of deelname aan de coalitie zich politiek wel nog voldoende loont, was nu zeker aan de orde. Het hoofdonderwerp minimabeleid van de SP mag niet ondersneeuwen. In het college was er al scheuring opgetreden. Bij de reeks voorstellen waren Riet de Wit en Peter van Zutphen (SP) al eens tegen geweest maar ook de (aanwezige) wethouders van CDA en Stadspartij hadden al 'ns een minderheidsstandpunt ingenomen. Nu moest bewezen worden dat deelname aan de coalitie voldoende rendement oplevert en dat de SP ook in het college wat bereikt. Dat laatste was dus maar gedeeltelijk gelukt. In de raad moesten met amendementen de voorstellen nog verder worden verbeterd.
Al in het coalitieoverleg daags voor de raadsvergadering moet het behoorlijk gedonderd hebben. Zo kwam Annie Cobben (SP) uit het coalitieoverleg met het gezicht op onweer naar een bijeenkomst van de rekeningencommissie.
Na de behandeling van de stadsschouwburg en de middenzaal hadden de coalitiepartners wel weer wat te bespreken. Omdat de agenda niet op de dinsdag kon worden afgewerkt, was er al een vervolgvergadering voor woensdag voorzien. Voor deze vergadering had men 1½ uur coalitieoverleg! Uit de behandeling van de bijzondere bijstand bleek dat het ook CDA en Stadspartij Heerlen duidelijk was geworden dat alle coalitiepartners zich voldoende moeten vinden in de raadsbesluiten en dat er dus een redelijke balans moet zijn in de uitvoering van de politieke wensen.
Heroverweging vakantieregeling 57½ jaar en ouder
In de raadsvergadering van februari waren de algemene beleidsregels voor de Wet Werk en Bijstand al aan de orde geweest (zie vanuit de raad 43 2-4). Toen pleitte GroenLinks er via een motie voor dat mensen ouder dan 57½ jaar de mogelijkheid moeten houden om maximaal 13 weken weg te gaan. Dat werd toen afgewezen. Iedereen moet voor de arbeidsmarkt beschikbaar blijven. Echter in de afgelopen maanden is herhaaldelijk bewezen dat dit in de praktijk onzin is. Diverse overheden en centra voor werk en inkomen hebben aangegeven om voor mensen die in categorie 4 zitten (nauwelijks bemiddelbaar) er geen werk is en ook geen inspanningen worden verricht. Het is gewoon belachelijk dat deze mensen in de vakantie- periode in de startblokken moeten staan voor werk dat er niet is.
GroenLinks vroeg het college om deze regeling alsnog te heroverwegen. Echter wethouder Scholtissen was van mening dat de wet geen mogelijkheden hiertoe biedt. GroenLinks twijfelt hieraan maar we zullen dus andere wegen moeten bewandelen om hier nog wat proberen te bereiken.
Door de raad aanvaarde GroenLinks - motie langdurigheidstoeslag niet uitgevoerd!
Eveneens in de vergadering van februari had de raad in meerderheid een motie GroenLinks aanvaard over een minder stringente uitvoering van de langdurigheidstoeslag (zie vanuit de raad 43 2-4). De Wet Werk en Bijstand heeft een langdurigheidstoeslag ingesteld voor mensen die al minstens 5 jaar op het minimumniveau leven. Men heeft echter pas recht op deze langdurigheidstoeslag als men gedurende een ononderbroken termijn van 5 jaar (60 maanden) wel heeft geprobeerd werk te vinden maar gedurende deze periode geen inkomsten uit arbeid heeft gehad.
Bij de uitvoering blijkt nu dat dit criterium leidt tot zeer zware onrechtvaardigheid. Mensen die "even" gewerkt hebben, zelfs zonder er financieel veel beter van geworden te zijn, worden soms voor jaren uitgesloten van de langdurigheidstoeslag. Je zou zelfs kunnen stellen dat dit het zoeken naar werk behoorlijk risicovol maakt en dat deze voorwaarde wel eens averechts kan werken op de doelstellingen van het rijk om iedereen richting arbeid te leiden.
De aangenomen motie had uitdrukkelijk tot doel om dit te voorkomen. En we waren ervan overtuigd dat de wet deze mogelijkheden toestond.
Toen GroenLinks in de raad vroeg naar de uitvoering van deze motie kregen we een bijzonder teleurstellend antwoord van Karel Scholtissen. De Wet Werk & Bijstand geeft ons college geen millimeter ruimte. Hier zijn wijzigingen op rijksniveau noodzakelijk. Ook hier zijn we nog niet overtuigd van het gelijk van de wethouder en zullen we proberen te achterhalen wat de werkelijke mogelijkheden zijn.
Geen glijdende schaal bij bijzondere bijstand
Volgens de voorstellen van het college moet iedereen die net boven het minimuminkomen zit eerst het meergeld opmaken voordat men voor bijzondere bijstand in aanmerking komt. De besparing is ± E 37.000,--. In de oude regeling zat wel een glijdende schaal bij de bepaling van de eigen draagkracht. De SP (mede ondertekend door GroenLinks) stelde voor de glijdende schaal bij vaststelling van draagkracht uit inkomen te handhaven. Alleen de ondertekenaars stemden voor dit amendement.
Aanvulling van uitkering van jongere tot 21 wordt niet gehandhaafd.
Het college stelde voor om de uitkering van zelfstandig wonende jongeren van 18 t/m 20 jaar niet meer aan te vullen tot 50 % van de bijstandsnorm. Daarmee komt de uitkering op E 486 per maand. Het voorstel leidt tot een bezuiniging op de aanvullende bijstandsuitkering met E 83 per maand ofwel bijna 15 %. Voor de gemeente een voordeel van ± E 85.000,--. Dat is voor de betreffende ± 85 jongeren een aanzienlijke verslechtering van zijn inkomen. Het college had als belangrijkste argument dat dit de jongeren extra prikkelt om een baan te zoeken.
Het weerwoord was een motie van GroenLinks, mede ondertekend door de SP. Met een uitkering van E 486 kan nagenoeg niemand zelfstandig leven. De vaak gemaakte relatie met het inkomen van studenten gaat daarbij mank. Studenten zijn vaak in het weekeinde thuis wat geld spaart. Daarbij zijn de meeste studenten ook gedwongen om er een baantje bij te nemen. En er zijn nogal wat ouders die hun kinderen nog wel wat extra toestoppen. De stimulans om te gaan werken mag dan groot zijn, er is een groot tekort aan banen. De jongeren hebben dus ook zelf onvoldoende mogelijkheden om zich een eigen inkomen te verschaffen.
De motie voor aanvulling van de uitkering haalde het niet. Alleen GroenLinks en SP voor. Wel deed de wethouder nog de toezegging om individuele probleemgevallen te helpen. Hij dacht bijvoorbeeld aan de jongeren die in pension Mijnzicht wonen. Maar de grote groep is hiermee niet geholpen.
Legeskosten verblijfsvergunningen worden wel vergoed
Tijdens de vergadering van 2 december 2003 had het college "onder volstrekte ondersteuning" een motie van SP en GroenLinks overgenomen om "snel met een regeling te komen dat mensen die van een minimuminkomen moeten leven in aanmerking komen voor bijzondere bijstand voor de legeskosten van een vergunning tot voortgezet verblijf van vreemdelingen met een verblijfsvergunning"; (zie vanuit de raad 41 12-3).
In de eerst aan de commissie SIG voorgelegde voorstellen was hier ook ruimte voor gecreëerd. Maar in het raadsvoorstel was deze post ad ± E 75.000,-- wegbezuinigd. Het college wilde eerst het overleg afwachten met het rijk.
Dat was tegen het zere been van GroenLinks en SP: alweer een (overgenomen) motie niet uitvoeren? En dat terwijl de wethouder alleen de smoes had van overleg met het rijk dat je niet moest dwarsbomen. Er was die 2e december zelfs door de raad in twee moties uitdrukkelijk om een tweesporenbeleid beleid gevraagd, zonder onderling verband of afhankelijkheid.
Wethouder Scholtissen kwam terug op zijn voorstel. Het overleg met de minister Verdonk had niets opgeleverd en dus zal hij een voorstel maken ter vergoeding van de leges van de verblijfsvergunningen. Naar mijn mening kon hij niet anders. Weigering zou absolute minachting van de raad hebben betekend. De nieuwe motie van GroenLinks en het amendement van de SP werden na deze toezegging ingetrokken. En de allochtonen met meer dan een minimuminkomen worden blijvend geconfronteerd met exorbitante legeskosten.
Inkomensafhankelijke voorzieningen worden weer vergoed
Voor nogal wat voorzieningen moeten mensen een eigen bijdrage betalen, waarvan de hoogte afhankelijk is van het inkomen. Mensen op het minimumniveau hebben niet de mogelijkheid om die eigen bijdrage geheel te betalen en dienen dan ook een beroep te kunnen doen op de bijzondere bijstand. Het college stelde voor om de kosten voor thuiszorg te blijven vergoeden, maar niet de kosten voor rechtshulp en woonkosten boven de huurgrens. Zo dreigt bij het vragen van rechtshulp er een tweedeling te ontstaan, zodat het rechthalen alleen nog maar voor draagkrachtigen is weggelegd.
Een amendement van de SP, mede ondertekend door GroenLinks, om deze kosten wel te blijven vergoeden (tenminste totdat er een betere regeling is) werd door het college overgenomen. Een bezuiniging van E 40.000,-- is hiermee ongedaan gemaakt.
Al in het eerste jaar recht op bijzondere bijstand
Het college stelde voor om mensen die op het minimumniveau terechtkomen in het eerste jaar nog geen recht hebben op vergoeding van kosten uit de bijzondere bijstand. Volgens het college behoort het tot de eigen verantwoordelijkheid om een buffer te creëren om het eerste magere jaar door te komen.
De SP, gesteund door GroenLinks, diende een amendement in om ook mensen die pas in de bijstand zitten recht te geven op bijzondere bijstand. Het kan goed zijn dat mensen bijvoorbeeld vanuit een echtscheidingssituatie in de bijstand komen en/of vanuit een schuldenpositie. Het eerste jaar kan dus zelfs zorgen voor extra kosten. Zo kan de schuldenlast nog worden verergerd.
Het college neemt het amendement voor één jaar over en zal daarna evalueren. Daarmee werd akkoord gegaan. Het betekent een ongedaan maken van een bezuiniging met ± E 218.000 (bedrag 2002).
Drempelbedrag bijzondere bijstand behoorlijk omlaag
Om voor bijzondere bijstand in aanmerking te komen stelde het college voor om hiervoor een drempelbedrag in te stellen van E 111,-- per aanvraag. Hiermee wordt de bureaucratie ontlast. De vorige vergadering had de SP een amendement voorbereid om hier een eenmalige drempel van te maken van E 50 per jaar. GroenLinks had een motie met een drempelbedrag van 25 E.
In de voorbereidende commissievergadering heeft de wethouder al aangegeven om het voorstel van de SP over te nemen. GroenLinks is hier ook akkoord mee gegaan. De lagere bezuiniging is maximaal zo'n E 10.000,--.
Onderzoek naar declaratie- of kortingsregeling
De voor GroenLinks belangrijkste motie beoogde de declaratie- of kortingsregeling te handhaven. Met deze regeling konden onder het oude regime van de bijstandswet mensen op het minimumniveau korting krijgen op diverse kosten. Lang was men van mening dat de nieuwe Wet Werk en Bijstand deze kortingsregeling niet meer mogelijk maakte. Dit heeft ook veel weerstand opgeworpen tegen de motie. Zelfs de SP heeft deze motie niet mee ondertekend omdat ze die ingeprente mening niet bij voorbaat durfden te verlaten.
Echter, het raadsvoorstel gaf duidelijk aan dat een declaratie- of kortingsregeling door de Wet Werk en Bijstand (zie artikel 35) nog steeds wordt toegestaan. Deze moet dan passen in de individuele uitvoering van de bijzondere bijstand, waarbij de individueel gemaakte kosten noodzakelijk zijn en ook gemaakt zijn. Het recht op bijzondere bijstand is in de Wet Werk en Bijstand niet naar kostensoort is begrensd. Met name voorzieningen die betrekking hebben op sociaal / culturele en sportieve activiteiten zijn (blijven) door de Wet Werk en Bijstand toegestaan.
De declaratie- of kortingsregeling behoort tot de voorzieningen voor maatschappelijke participatie. Het is duidelijk dat de kortingsregeling vooral van groot belang is om minima en in het bijzonder gezinnen met kinderen, niet in een sociaal isolement te laten geraken. Het was vooral het CDA die ook gevraagd had om een regeling voor gezinnen met kinderen.
Door wethouder Scholtissen werd vooral de nog te ontwerpen stadspas als alternatief aangeboden. Met een (voor minima gratis) stadspas kan men ook op veel plaatsen korting krijgen. Alleen moet dat allemaal nog geregeld worden. Nu was het gemeenteblad daar nogal onduidelijk over. GroenLinks was ook voorstander van het introduceren van een stadspas en heeft daarom een motie ingediend om al voor de zomer van 2004 te starten met een breed haalbaarheidsonderzoek voor de Stadspas Heerlen. Wethouder Scholtissen deelde mee dat de dienst hier al mee bezig was. Het college nam de motie over.
Maar volgens GroenLinks is een stadspas geen voldoende vervanging van de kortingsregeling. Je moet nog maar afwachten waar je korting op kan krijgen. En de korting wordt gegeven aan iedereen met een stadspas. Dus zullen winkels en instellingen niet zo scheutig zijn met grote aanbiedingen. Ze zullen voor een belangrijk deel uit eigen zak betaald moeten worden. Bij de (nieuwe) declaratieregeling gaat het vooral om culturele en sportieve activiteiten. Het zijn dan ook bijvoorbeeld de contributies van verenigingen. Men betaalt de contributie en declareert een deel van de kosten bij de gemeente. De medewerking zal dus veel groter zijn als de gemeente het verschil bijpast.
Voor een kortingsregeling zoals GroenLinks die voorstelt zal op basis van ervaring in het verleden ± E 200.000 per jaar nodig zijn.
Wethouder Scholtissen kwam GroenLinks uiteindelijk nog behoorlijk tegemoet. Hij kon nu niet overzien hoever hij kon gaan. Dat was ook niet het probleem van de motie. Die droeg het college op om de bestaande declaratie- of kortingsregeling, binnen de hierboven door de Wet Werk en Bijstand geboden mogelijkheden, zo veel mogelijk in stand te houden.
Maar Scholtissen wilde wel de mogelijkheden gaan onderzoeken. In eerste instantie wilde hij de motie overnemen, maar luid protest van wethouder Frans Hol voorkwam dat. Toen stelde hij dat het college de motie afwees. Omdat hij overbodig zou zijn. Hij had beter kunnen zeggen: "Omdat hij zijn werk had gedaan". GroenLinks heeft de motie toen maar aangehouden. Dat was op dat moment het maximaal haalbare. En zo kunnen we beter afwachten wat het beloofde onderzoek oplevert. (Wellicht leeft Karel Scholtissen nog de gedachte dat hij over een half jaar of zo met een initiatief kan komen, waar de PvdA - wethouder nog landelijk mee kan scoren? Dat klinkt toch heel wat beter dan een GroenLinks - motie moeten uitvoeren?)
De balans
Heeft deze raadsvergadering nu een voldoende evenwichtige besluitvorming gekend? We maken de balans op.
Op 11 november 2003 schreef wethouder Karel Scholtissen een brief over de bijstand. Bij de begroting heeft de dienst WWS E 1,9 miljoen moeten bezuinigen in het kader van de introductie van de Wet Werk en Bijstand. Een deel van dit geld is (later) van het rijk teruggekomen. Zo kwam er eind vorig jaar E 600.000 extra structurele toevoeging van het gemeentefonds. Hierop waren de voorstellen aan de raad gebaseerd.
In april kreeg de algemene uitkering 2004 uit het gemeentefonds nog een extra toevoeging in verband met de bijzondere bijstand van E 388.000. Naar de mening van GroenLinks was dit bedrag vrij besteedbaar. De wethouder ontkende dat, maar naar onze mening onterecht.
Het feit blijft dat op enkele voorzieningen van de bijzondere bijstand ook na de raadsbehandeling is bezuinigd. Daarbij is het instellen van een kortingsregeling nog lang niet zeker. Geld dat tot dit jaar ingezet is bij de bijstand is bij de begroting 2004 naar de algemene middelen omgebogen. Daarvan worden nu (gedeeltelijk) de middenzaal en het pleinenplan betaald. "Aan het minimabeleid wordt niet getornd". Dat heeft het college op 11 november 2003 wel besloten, maar niet geheel waargemaakt.
De gemeenteraad heeft op initiatief van de SP en GroenLinks een aantal bezuinigingen op de bijzondere bijstand ongedaan gemaakt. Maar het had nog behoorlijk beter gekund. Het is bijzonder teleurstellende dat de in februari door de raad aanvaarde GroenLinks - motie langdurigheidstoeslag niet wordt uitgevoerd. GroenLinks is alles overziend niet tevreden. We zijn blij met onze onafhankelijke rol in deze raad. Of de SP tevreden is? Ze hebben erger voorkomen. En de raadsfractie van de PvdA? Ik heb ze niet gehoord. Dat is toch wel raar voor een partij die het dualisme en het minimabeleid hoog acht.
| | |Vraagtekens! | | | |Zinvolle opmerkingen | | | |Het is u wellicht al opgevallen: de eerste bijdrage van deze | |vanuit de raad is geschreven door mijn dochter Marijke. Zij | |studeert journalistiek en had de opdracht om een bericht te | |maken over een onderwerp uit de raadsvergadering. Zij bezocht | |de afgelopen raadsvergadering enkele uren. Omdat ik nogal | |trots op haar ben wil ik u het volgende commentaar niet | |onthouden. | |Marijke: "Pap woor eigelik den enige dèh get versjtennigs te | |zegge houw. Wie kint det, doa waal en thoes neet?" | | | |Hoe blij moet ik met deze opmerking van mijn kritische dochter| |zijn? |Mededeling
De volgende bijeenkomst van de fractie vindt plaats op donderdag 10 juni as., in de fractiekamer van GroenLinks, kamer O.38 van het stadskantoor (ingang naast Its), aanvang 19.30 uur. Het nummer van de telefoon op deze kamer is: 560 39 38.
-----------------------
Nummer 46, mei 2004
Vanuit de raad is een uitgave van de gemeenteraads-fractie van GroenLinks in Heerlen. Per e - mail is vanuit de raad gratis. Per post kost het abonnement E 5,00 per jaar. Abonnees worden uitdrukkelijk verzocht om mee te werke?????n aan de verdere verspreiding van vanuit de raad. Dit kan door dit bericht per elektronische post door te sturen. Ook houdt de fractie zich aanbevolen voor nieuwe adressen. Belangstellenden zijn van harte welkom. Harrie Winteraeken verzorgt de redactie: hwinteraeken@heerlen.nl. Bij hem kunt u terecht voor uw reacties en als u vanuit de raad niet meer wenst te ontvangen. Overigens bestaat de mogelijkheid dat er ook andere (GroenLinkse) berichten worden verzonden via dit elektronische adressenbestand.
---- --