26 mei 2004
Donner: meer bevoegdheden om tbs-ers op te sporen
Politie en het Openbaar Ministerie krijgen meer bevoegdheden om
tbs'ers die niet terugkeren van een verlof of die ontsnappen, op te
sporen en terug in de kliniek te krijgen. Minister Donner (Justitie)
wil dit zo snel mogelijk regelen, zo zei hij woensdagmiddag in de
Tweede Kamer. De bewindsman overlegde met de kamer over het stelsel
van de terbeschikkingstelling.
Het kamerdebat over de terbeschikkingstelling, dat reeds lang
geagendeerd was, stond voor een groot deel in het teken van de
ontvoering van het 13-jarige meisje uit Eibergen door een tbs-er die
niet was teruggekeerd van verlof. In het debat zei de minister ook dat
hij een centraal informatiepunt in het leven wil roepen voor
informatie over tbs'ers die niet tijdig van verlof zijn teruggekeerd.
Politie en OM mogen tot nu toe slechts beperkte opsporingshandelingen
verrichten als een tbs-er niet terugkeert van verlof. De tbs-er wordt
op 'de telex' gezet. Dat houdt in dat alle politiekorpsen in het land
worden ingeseind dat de persoon wordt gezocht. Politiemensen die
tijdens de surveillance in aanraking komen met personen die zich
vreemd gedragen of die om andere redenen opvallen, kunnen in dit
register kijken of deze persoon gesignaleerd staat.
De politie kan ook bij de woning van de tbs-er gaan kijken,
familieleden, vrienden of bekenden inseinen, extra surveilleren als ze
denken dat de tbs-er zich ergens zal vertonen, maar er mogen geen
dwangmiddelen worden ingezet. Dat betekent: er mogen geen telefoons
worden getapt, geen zoekingen worden gedaan etc. Dat heeft ermee te
maken dat het onvluchten van een tbs-instelling of een gevangenis geen
zelfstandig strafbaar feit is. Om die reden heeft de officier van
justitie ook geen wettelijke mogelijkheden om dit soort dwangmiddelen
in te zetten.
Het is ook niet mogelijk om zomaar een met naam en toenaam bekende
persoon, (verdachte of veroordeelde) met foto in beeld te brengen op
de televisie. Om een aantal redenen (het risico van een heksenjacht,
eigenrichting, gevaar voor anderen, bijvoorbeeld gegijzelden,
schending van de privacy) is dit aan strenge regels gebonden. Het OM
moet hiervoor de minister van Justitie om toestemming vragen. In de
afgelopen jaren is slechts een aantal keren via de korte
opsporingsberichten rond de nieuwsrubrieken en bij Opsporing Verzocht
een bekende verdachte/dader in beeld gebracht. In al die gevallen
waren de meer traditionele opsporingsmiddelen onvoldoende gebleken en
vormde de gezochte persoon een direct gevaar voor burgers.
Openbaar Ministerie