Openbaar Ministerie

27 mei 2004

Tot nu toe geen verdachte in onderzoek serieverkrachter

De laatste tijd circuleren er berichten dat de Utrechtse serieverkrachter al enige tijd zou vastzitten en dat politie en openbaar ministerie dit zouden verzwijgen. Ook zou er geknoeid zijn met DNA. Dit berust niet op de waarheid. Het opsporingsonderzoek is niet afgesloten en richt zich nog steeds volledig op het opsporen en aanhouden van de serieverkrachter, die kan worden geïndentificeerd door zijn DNA-profiel waarover de politie beschikt.

Gedurende de loop van een onderzoek wordt niet naar buiten getreden met informatie over dat onderzoek. Met het oog op recente media-aandacht en de gevolgen daarvan voor het onderzoek menen politie en OM dat in dit geval een éénmalige uitzondering gerechtvaardigd is. Allereerst om erop te wijzen dat voorzichtigheid nog steeds geboden is omdat de serieverkrachter mogelijk nog vrij rondloopt. Daarnaast om te benadrukken - en dit is belangrijk voor de voortgang van het onderzoek - dat tips of aanwijzingen betreffende het onderzoek naar de serieverkrachter rechtstreeks aan de politie moeten worden gegeven.
Het rechtstreeks benaderen van media of politiek kan de voortgang van het onderzoek belemmeren. Alleen al omdat in een langdurig en complex onderzoek als dat naar de serieverkrachter het essentieel is dat alle relevante informatie consequent zo snel mogelijk op één centraal punt bijeen komt, namelijk bij het onderzoeksteam van de politie. Het is ook niet denkbeeldig dat als gevolg van het bekend worden van de inhoud van een tip via de media, een gealarmeerde betrokkene belangrijke sporen vernietigt.
Recent is bovendien gebleken dat door onjuiste en onvolledige berichtgeving er onnodig onduidelijkheid bij de Utrechtse bevolking lijkt te ontstaan. Door het éénmalig geven van inhoudelijke informatie over het onderzoek willen politie en OM meer duidelijkheid geven over de status van het onderzoek.

Het onderzoek naar de serieverkrachter is gestart in augustus 1995. Tot nu toe zijn 3500 tips naar voren gekomen en onderzocht. Van 288 mannen is op vrijwillige basis het DNA-profiel vastgesteld en vergeleken met dat van de serieverkrachter, met als resultaat dat zij allen uitgesloten konden worden als mogelijke dader daar hun DNA-profiel niet overeenkwam met het DNA-profiel van de dader. Daarnaast zijn detentiebestanden nagetrokken op basis van het signalement van de serieverkrachter. Hetzelfde is gedaan bij tbs-klinieken. Tevens is gebruik gemaakt van opsporingsberichtgeving en is een beloning uitgeloofd voor de tip die leidt tot de oplossing van de misdrijven. Er werken gemiddeld vijf rechercheurs aan het onderzoek, afhankelijk van het werkaanbod in deze zaak. Alle onderzoekshandelingen en tips ten spijt, heeft dit tot nu toe niet geleid tot een concrete verdenking, dus ook niet tot een aanhouding.

Nog steeds blijven tips en aanwijzingen binnenkomen die stuk voor stuk zorgvuldig worden onderzocht. Gegeven de ernst van de feiten, de maatschappelijke impact van de zaak en het recidivegevaar zolang de dader nog niet is aangehouden, zullen tips in deze zaak altijd zorgvuldig worden onderzocht. Dit is ook gebeurd met het anonieme emailbericht dat vorige week indirect ook bij de politie en het openbaar ministerie binnen kwam. Onderzocht is onder meer of de mail voor de politienieuwe feiten bevatte waarop nader onderzoek kon worden verricht. Dit onderzoek naar de inhoud van de mail is afgerond en heeft de identiteit van de serieverkrachter niet dichterbij heeft gebracht.

Het OM en de politie wordt veel informatie toevertrouwd en er wordt veel informatie vergaard in de loop van een opsporingsonderzoek. De zorgvuldigheid gebiedt politie en OM dat er gedurende een opsporingsonderzoek géén uitspraken worden gedaan of vragen worden beantwoord over individuen die op enige wijze in dit onderzoek betrokken zijn.
Om deze reden wordt in veel gevallen het resultaat van het politieonderzoek op een tip of melding niet aan de tipgever of melder teruggekoppeld. In de praktijk betekent dit dat een tipgever na het geven van de tip meestal niets meer hoort van de politie. Informatie van tipgevers wordt met dezelfde vertrouwelijkheid behandeld door politie en OM als informatie over tipgevers.

DNA speelt in het onderzoek een belangrijke rol. Niet voor niets wordt gesproken over een serieverkrachter, de man wordt verdacht van meerdere verkrachtingen en pogingen daartoe. Bij meerdere slachtoffers van de serieverkrachter is, geheel los van elkaar, hetzelfde DNA-profiel uit veiliggestelde spermasporen vastgesteld. Het feit dat de politie beschikt over het DNA-profiel dat met zekerheid aan de dader toebehoort is een belangrijk gegeven. Met behulp van vergelijking van dit profiel met het DNA-profiel van andere mannen kan in voorkomende gevallen definitief en met zekerheid een persoon van het verdere onderzoek worden uitgesloten of als de verdachte worden aangewezen.
Mocht de serieverkrachter worden aangehouden, dan zal dit bekend worden gemaakt.

De Utrechtse serieverkrachter was aanvankelijk actief in de periode augustus 1995 tot en met februari 1996. In die periode pleegde hij zes verkrachtingen en deed hij hier twaalf pogingen toe. Op 24 oktober 2001 sloeg hij opnieuw toe in Bilthoven. De beroving van een vrouw twee dagen hiervoor wordt ook in verband gebracht met de serieverkrachter. Ondanks de publiciteit en het grootschalige onderzoek kon de serieverkrachter tot op heden niet worden aangehouden. De beloning voor de tip die leidt tot de oplossing van de misdrijven bedraagt 35.000 euro.