Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
logoocw
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Den Haag Ons kenmerk Uw brief van
27 mei 2004 ADdir200425652 27 mei 2004
Onderwerp Bijlage(n)
Anonieme brief inzake ARK-rapport jaarrekening Reactie OCW op het conceptrapport bij het
OCW 2003 Jaarverslag 2003 van de ARK
Naar aanleiding van uw verzoek om een toelichting op een anonieme brief over vermeende
onregelmatigheden bij het ministerie van OCW (kenmerk M-04-26) deel ik u het volgende mee.
Op basis van een eigen risico-analyse heeft de Audit Dienst van OCW in 2003 de controle op de
bedrijfsvoering geintensiveerd. Hierop zijn zowel door de Audit Dienst als door de Algemene
Rekenkamer lacunes met betrekking tot de procedures geconstateerd. In mijn uitgebreide reactie (zie
bijlage) van 29 april op het jaarverslag van de ARK, die niet integraal deel uitmaakt van het jaarverslag
(maar wel op de site van de ARK is geplaatst), geef ik een overzicht van alle acties die in gang zijn of
worden gezet naar aanleiding van deze bevindingen. De ARK geeft in zijn reactie aan zich te kunnen
vinden in deze aanpak. Over het Jaarverslag van de ARK is reeds op verzoek van uw Kamer een debat
gepland op 9 juni aanstaande.
Ter aanvulling hierop teken ik aan dat de dossiers van alle personeelsleden bij OCW die niet op orde
zijn, alsnog op orde worden gebracht. Bovendien vindt er een legal check plaats op alle dossiers van de
schalen 16 en hoger. Dit betekent een controle of de dossiers voldoen aan de regelgeving. Deze actie
loopt.Ik zal in de loop van de komende week nader reageren op de nieuwe punten die door de schrijvers
van de brief naar voren worden gebracht.
Ik wil benadrukken dat ik buitengewoon onaangenaam verrast ben door de teneur van de brief. Hierin
wordt een beeld geschetst van een departement waarbinnen de ambtelijke leiding zichzelf "zeer riante
vergoedingen" toeeigent. In dat verband valt te lezen: "De AD heeft nimmer voorschotten van de top
gecontroleerd. Op die rekening staan bedragen, die niet worden verrekend met declaraties, uitbetaald
aan directeuren, SG, PSG en zelfs ministers. Het is graaien uit de ruif voor miljoenen euro's van
gemeenschapsgeld." Bovendien stellen de schrijvers dat "iedereen, die deze zaken heeft aangebracht
bij de top, "vrijwillig" d.m.v. een arbeidsconflict (is) verdwenen!" En: "wie niet loyaal is moet
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Rijnstraat 50, Postbus 16375, 2500 BJ Den Haag T +31-70-412 3456 F +31-70-412 3450 W www.minocw.nl
blad 2/2
verdwijnen, hetgeen nu massaal gebeurt onder het mom van de taakstelling." Ook melden de schrijvers
dat de ARK een bedrag noemt van "ad 192,8 miljoen euro als zijnde een ernstige onvolkomenheid".
Vooruit lopend op een uitgebreidere reactie van mijn kant wil ik graag kort op bovenstaande punten
ingaan:
· De genoemde 192,8 miljoen betreft het totaal van de apparaatskosten van het
bestuursdepartement OCW. De ARK constateert op pagina 44 dat met het niet naleven van
regelgeving inzake personele vergoedingen mogelijk 1,4 miljoen is gemoeid. Dit gaat niet om
onterechte vergoedingen, maar om vergoedingen waarbij administratieve fouten zijn gemaakt.
· In tegenstelling tot wat door de schrijvers van de brief wordt gesuggereerd, bestaat er geen
rekening met voorschotten van de top. Er bestaan wel algemene rekeningen voorschotten (voor
bijvoorbeeld buitenlandse dienstreizen en aangevraagde voorschotten van vakantie-uitkeringen).
Deze rekeningen maken jaarlijks onderdeel uit van de reguliere controle door de Audit Dienst. Uit
de controle is niet gebleken dat er onverantwoordelijk met deze middelen is omgesprongen, wel
moet de administratieve organisatie worden verbeterd.
· De door de schrijvers gelegde relatie met het aan de orde stellen van dergelijke zaken en een
gedwongen vertrek is onjuist. Hetzelfde geldt voor de bewering dat wie niet `loyaal' is, moet
verdwijnen, onder het mom van de taakstelling.
· Zowel de politieke als ambtelijke leiding hecht zeer aan een open cultuur op het departement. Dat
vergt blijvende aandacht voor en aanpak van mogelijke misstanden. Ik betreur het overigens zeer
dat de schrijvers op anonieme basis hun ongenoegen hebben geuit. Het ministerie kent een
vertrouwenspersoon voor dergelijke zaken. Bovendien kunnen ambtenaren zonodig altijd bij
ondergetekende of de secretaris-generaal terecht.
Tot slot, de ARK heeft in 2003 rijksbreed 83 gevallen onvolkomenheden in de bedrijfsvoering (interne
processen) geconstateerd, waarvan 5 bij OCW. In 2002 ging het nog om 8 onvolkomenheden bij OCW.
De 5 onvolkomenheden van OCW zullen in 2004 worden opgelost. Van de door de ARK geconstateerde
83 onvolkomenheden bij de gehele rijksoverheid, zijn vijf gevallen niet binnen OCW - aangemerkt als
`ernstig' .
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
(Maria J.A. van der Hoeven)