NED. CENTRUM VOOR VOLKSCULTUUR
http://www.volkscultuur.nl
Jan Piekedaan, een nieuwe Nederlandse held?
Jan Piekedaan, een nieuwe Nederlandse held?
Tijl Uilenspiegel, Pietje Bel, Dick Trom: Nederlandse
(jeugd)boekenhelden. Past Jan Piekedaan binnenkort ook in dat het
rijtje schelmen? Dat vraagt volksverhalenonderzoeker Theo Meder zich
af naar aanleiding van een verkiezing van Nederlands populairste
verhaal opgezet door het het Nederlands Centrum voor Volkscultuur, de
Stichting Vertellen en het Meertens Instituut.
Onbekend verhaal
Iedereen die deelneemt aan de verkiezing, te vinden op
www.nationaleverteldag.nl, kan een favoriet verhaal uit een lijst
kiezen , maar ook een eigen vertelling doorgeven. Dat levert tot nu
toe verhalen op die zelden meer dan één stem ontvangen, maar één
verhaal wordt meerdere malen opgegeven als favoriet: 'Jan Pikkedan'
of 'De wonderbaarlijke avonturen van Jan Piekedaan'. Het verhaal is
echter niet bekend op het Meertens instituut en staat niet in hun
volksverhalenbank met meer dan 30:000 verhalen. Ook Theo Meder, een
deskundige op het gebied van volksverhalen, kent het verhaal totaal
niet. Dus rijst de vraag om wat voor een verhaal het gaat en wat voor
een figuur die Piekedaan is. 'De verhalen zijn doorgegeven door mannen
die eind jaren vijftig geboren zijn,' zegt Theo Meder, die de
verkiezingsuitslag analyseert. Hij vraagt zich dan ook af of het
misschien gaat om een held van een inmiddels in vergetelheid geraakt
jeugdboek? Ook dat is natuurlijk niet zeker, dus oppert Meder: 'Wie
het weet mag het zeggen!' Misschien dat Nederland binnenkort weer wat
mondeling erfgoed rijker is.
Sprookjes en broodje-aapverhalen
Vele bezoekers hebben de afgelopen maanden de verkiezing ingevuld:
Nederlands blijken een voorliefde voor sprookjes te hebben én
broodje-aapverhalen, zoals 'De kat in de magnetron' of 'Sperma in de
knoflooksaus'. Het zijn de zogenaamde urban legends: gefantaseerde
verhalen die waar gebeurd lijken te zijn, omdat iedereen ze gehoord
heeft van 'een vriend van een vriend'. Ze zijn in ieder geval altijd
goed voor een smeuïg verhaal. De eigen verhalen die mensen doorgeven
variëren van exotische volksverhalen als 'Kantjil en de Tijgers' tot
een Iers verhaal over 'De Man die Eeuwig Moest Dansen'. Ook de invloed
van Disneyfilms is merkbaar: bij Peter Pan kan men het nog vermoeden,
maar bij Pocahontas weet men het zeker, aldus Meder.
Uitslag verkiezing door Jan Marijnissen
Wat nu uiteindelijke Nederlands meest favoriete verhaal is, maakt Jan
Marijnissen bekend tijdens een persconferentie op 1 juni op het
Meertens Instituut: ook Marijnissen heeft iets met vertellen, zal op
de conferentie blijken! En natuurlijk vertelt hij wat z¡jn meest
geliefde volksverhaal is.
Tijdens de persconferentie gaat ook de volksverhalenbank van het
Meertens Instituut on line: de database met de meer dan 30:000
verhalen zal dan voor iedereen te raadplegen zijn. Allerlei
Nederlandse volksverhalen die een tijdje in het mondelinge circuit
zijn rondverteld, zijn erin te vinden. En wie weet! Misschien kan
Nederland straks ook het verhaal van Jan Piekedaan erin vinden?