Ministerie van Buitenlandse Zaken

aanbieding verslag informele bijeenkomst OS-bewindslieden te Dublin op 31 mei en 1 juni 2004

Kamerbrief inzake aanbieding verslag informele bijeenkomst OS-bewindslieden te Dublin op 31 mei en 1 juni 2004

Aan de Voorzitter van de

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Binnenhof 4

Den Haag

Directie Integratie Europa

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag

Datum

7 juni 2004

Behandeld

Directie Integratie Europa

Kenmerk

DIE-272/04

Telefoon

+31 (0)70 348 5409

Blad

Fax

+31 (0)70 348 6381

Bijlage(n)


1

andre.haspels@minbuza.nl

Betreft

Aanbieding van verslag informele bijeenkomst OS-bewindslieden te Dublin op 31 mei en 1 juni 2004

Graag bied ik u hierbij het verslag aan van de informele bijeenkomst van bewindslieden verantwoordelijk voor ontwikkelingssamenwerking die op 31 mei en 1 juni 2004 werd gehouden in Dublin, Ierland.

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,

A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven

Verslag van de informele bijeenkomst van OS-bewindslieden

Dublin, 31 mei en 1 juni 2004

Samenvatting

De bewindslieden voor ontwikkelingssamenwerking uit de EU-lidstaten en de toetredende landen kwamen op 31 mei en 1 juni bijeen voor een informele vergadering te Dublin, Ierland. Aan de orde kwamen onderwerpen die de komende periode hoog op Brusselse OS-agenda zullen staan, en daarmee ook tijdens het Nederlandse voorzitterschap een belangrijk deel van de lopende agenda zullen bepalen, zoals de relatie tussen ontwikkeling en veiligheid, de effectiviteit van het Europees ontwikkelingsbeleid en Afrika, toegespitst op de situatie in Darfur, Soedan.

Ontwikkeling en Veiligheid

Alle lidstaten waren ten aanzien van de relatie ontwikkeling en veiligheid van mening dat duurzame armoedebestrijding en het realiseren van de Millennium Development Goals niet plaats zouden kunnen hebben zonder ook aandacht te schenken aan veiligheid en stabiliteit. Geen ontwikkeling zonder veiligheid en stabiliteit, en geen veiligheid en stabiliteit zonder ontwikkeling was de stelling van de meeste lidstaten. Verscheidene lidstaten verwezen in dit verband naar lessen die zij hadden getrokken uit conflictsituaties die bestonden of bestaan in Burundi, Congo, Soedan, Rwanda, Liberia en Haiti. De meeste lidstaten benadrukten tevens het grote belang van intensieve samenwerking tussen multilaterale organisaties, nationale overheden en het maatschappelijke middenveld op het gebied van veiligheid en ontwikkeling.

Nederland heeft, naast bovenstaande elementen, voor verdere aanpassing van de ODA-criteria gepleit (zie Kamerbrief 29 200V, nr.67). De EU-lidstaten zijn onderling verdeeld over de afbakening van het begrip veiligheid, over de vraag welke concrete activiteiten precies onder het begrip veiligheid vallen en over de vraag welke van deze activiteiten ten laste van ODA gefinancieerd zouden kunnen worden. Geprobeerd zal worden om, voor de OECD/DAC High Level bijeenkomst in oktober 2004, tot een gemeenschappelijke EU-positie te komen.

Afrika/Darfur

Vrijwel alle lidstaten spraken hun grote zorg uit over de humanitaire crisis in Darfur. De meeste lidstaten, waaronder Nederland, riepen de Commissie op de Afrikaanse Unie uit het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) financieel te steunen voor de oprichting van een 'Ceasefire Commission' en het sturen van waarnemers. De Commissie zegde toe zo spoedig mogelijk 10 miljoen Euro ter beschikking te stellen in het kader van de African Peace Facility. Nederland, bijgevallen door andere Lidstaten, kon zich echter niet vinden in de termijn van zes weken die de Europese Commissie nodig heeft om het bedrag beschikbaar te stellen en drong bij de Commissie aan op bespoediging van de procedure. Samen met de Minister van Buitenlandse Zaken heb ik deze oproep kort na de vergadering schriftelijk herhaald aan het adres van de verantwoordelijke Commissarissen Nielson en Patten. Nederland is bereid fondsen voor te schieten bij wijze van overbrugging.

Daarnaast hebben veel landen aangegeven extra fondsen beschikbaar te stellen tijdens de Soedan donorconferentie op 3 juni 2004 in Geneve. Nederland heeft 5 miljoen euro extra toegezegd, bovenop de reeds eerder toegezegde 8.3 miljoen euro. Nederland is tevens voornemens twee van de zes gevraagde EU-waarnemers naar Darfur te sturen.

Effectiviteit van het Europese Ontwikkelingsbeleid

In de discussie bleek dat veel lidstaten voorstander waren van een actualisering van de Algemene Beleidsverklaring uit 2000. Armoedebestrijding wordt hierin als hoofddoelstelling geformuleerd en er worden zes prioritaire beleidsterreinen voor hulp van de Unie onderscheiden. Tijdens de informele Ministeriële bijeenkomst bleek dat het inpassen van de Millennium Development Goals en de internationale verplichtingen aangegaan tijdens de World Summit on Sustainable Development in Johannesburg en de conferentie Financing for Development in Monterrey door veel Lidstaten als noodzakelijk wordt ervaren. Ook moest er ruimte komen voor thema's als reproductieve rechten en gezondheid, bestrijding van HIV/AIDS en migratie. Tevens bleek er steun onder de lidstaten te bestaan voor het betrekken van het Europees Parlement bij deze exercitie; de nieuwe OS beleidsverklaring zou derhalve een interinstitutioneel EU document moeten worden.

Tevens waren de lidstaten van mening dat het hervormingsproces, en dan vooral versterkte aandacht voor verdere deconcentratie; dit staat voor de delegatie van bevoegdheden naar de Europese Unie-vertegenwoordigingen in het veld, zou moeten worden voortgezet. Zoals bekend is de Europese Commissie in 2000 begonnen met hervormingen van het management van de hulp. Op vier terreinen zijn er hervormingen doorgevoerd, namelijk: oprichting van het Europese Aid-Co-operation Office (AidCo); radicale veranderingen op het gebied van de programmering van de hulp; (her)bundeling van de projectcyclus; en delegatie van bevoegdheden naar Europese Unie vertegenwoordigingen in het veld. Op het gebied van de delegatie van bevoegdheden naar de EU-vertegenwoordigingen waren veel lidstaten van mening dat de Commissie de doelstelling nog niet bereikt had.

De institutionele inbedding van het beleidsterrein ontwikkelingssamenwerking zal in het najaar bij de inrichting van de nieuwe Commissie haar beslag krijgen. Een Benelux-memorandum over de wenselijke inrichting van de Commissie vanuit het perspectief van Ontwikkelingssamenwerking heeft er in belangrijke mate toe geleid dat het Iers Voorzitterschap dit onderwerp op de agenda heeft gezet. Nederland heeft met een eigen document verdere input geleverd voor de discussie, die verder vorm zal krijgen in de tweede helft van dit jaar onder Nederlands Voorzitterschap. Nederland en verscheidene andere lidstaten brachten de noodzaak van een sterke Commissaris voor Ontwikkelingssamenwerking naar voren, met inbegrip van een sterk ondersteunend apparaat en verantwoordelijkheid voor het gehele EU ontwikkelingssamenwerkingsbudget. Ik heb daarbij nogmaals aangegeven dat ik van de huidige en de nieuwe Commissaris verwacht dat deze coherent optreedt. Dat vertaalt zich in een actieve betrokkenheid bij besluitvorming op aanverwante terreinen, zoals bijvoorbeeld handel, landbouw, milieu en migratie, die consequenties hebben voor ontwikkelingslanden.

Tijdens een en marge gesprek met Commissaris Nielson heb ik de prioriteiten van het Nederlands voorzitterschap besproken waarbij vooral de onderwerpen vrede, veiligheid en ontwikkeling, reproductieve rechten en gezondheid en coherentie aan de orde kwamen. Daarnaast heb ik over verdergaande bilaterale samenwerking gesproken met mijn Hongaarse en Griekse collegae.