Ministerie van Economische Zaken
Berichtnaam: Brinkhorst waarborgt leveringszekerheid elektriciteit
Nummer: 571
Datum: 09-06-2004
Met een goede marktordening, een goed investeringsklimaat, een mechanisme dat voldoende productiecapaciteit bij een hoge piekvraag stimuleert én door een goede monitoring zorgt minister Brinkhorst van Economische Zaken dat de leveringszekerheid van elektriciteit ook op de lange termijn gewaarborgd is. In een brief aan de Tweede Kamer maakt de minister duidelijk dat er in ieder geval de komende jaren geen problemen met de leveringszekerheid zijn te verwachten. Tot en met 2011 is er, volgens een monitoring van TenneT, voldoende aanbod om aan de binnenlandse vraag te voldoen. Na 2008 wordt de importafhankelijkheid groter als er in Nederland niet in nieuwe productiecapaciteit zou worden geïnvesteerd. Het beleid van de minister is er echter op gericht investeringen aan te trekken.
Met de liberalisering van de elektriciteitsmarkt is er in Europa voor gekozen om het evenwicht van vraag en aanbod door marktpartijen te laten waarborgen via het prijsmechanisme op de markt. Een goed werkende elektriciteitsmarkt draagt volgens minister Brinkhorst bij aan een structurele economische groei in Europa omdat hierdoor de leveringszekerheid zo efficiënt mogelijk wordt gewaarborgd. De minister zet zich daarom in eerste instantie in voor een goede marktordening en een goed investeringsklimaat. Ervaringen in andere landen waar in tijden van schaarste is ingegrepen in de prijsvorming op de vrije markt, hebben laten zien dat dit leidt tot hoge overheidsuitgaven en minder private investeringen. In het Europese verband werkt de minister aan het wegnemen van onzekerheden die bij import een rol kunnen spelen. Zo verwacht hij nog dit jaar afspraken met België en Duitsland te kunnen maken waarbij contracten tussen Nederlandse en buitenlandse partijen even betrouwbaar zijn als die tussen Nederlandse partijen.
Een goede marktordening en een scherp toezicht zijn nodig om te komen tot een juist evenwicht waarbij investeringsrisicos kunnen worden afgedekt en tegelijkertijd scherpe prijzen tot stand kunnen komen. Om dit te verbeteren zal de minister de transparantie op de markt verder verbeteren, onder meer door het laten publiceren van verhandelde volumes en gerealiseerde elektriciteitsproductie. Door het vergroten van de transparantie wil de minister ook stimuleren dat afnemers beter reageren op actuele marktprijzen. Hierdoor kan de vraag afnemen bij schaarste, waardoor de leveringszekerheid efficiënter wordt gewaarborgd.
Vangnet voor piekvraag
Ook in een goed functionerende markt is het niet vanzelfsprekend dat in extreme omstandigheden het licht altijd blijft branden. Het kan voorkomen dat er onvoldoende wordt geïnvesteerd in productiecapaciteit die alleen wordt gebruikt bij extreme vraagpieken. Dergelijke capaciteit is erg risicovol voor private investeerders. Daarom stimuleert minister Brinkhorst de beschikbaarheid van voldoende capaciteit, die als vangnet kan dienen als marktpartijen bij extreme schaarste niet meer in staat zijn om vraag en aanbod in evenwicht te houden. Daartoe zal de beheerder van het hoogspanningsnet, TenneT, extra capaciteit op een veiling op een zo marktconform mogelijke manier contracteren en apart zetten. Als een marktpartij niet meer in staat is om op de markt voldoende aanbod te contracteren om in zijn vraag (of levering aan derden) te voorzien, wordt deze capaciteit op verzoek van deze marktpartij ingezet. Deze partij betaalt hiervoor een prijs die substantieel hoger is dan de marktprijs op dat moment. Minister Brinkhorst vraagt TenneT dit mechanisme verder uit te werken, zodat het medio 2005 geïmplementeerd kan worden. Dan bepaalt de minister ook de exacte hoeveelheid capaciteit die gecontracteerd moet gaan worden. Te denken valt aan zon 500 tot 750 Megawatt, bovenop het nu al door TenneT gecontracteerde regel- en reservevermogen voor de korte termijn balanshandhaving.
Door de integrale aanpak die de minister in zijn brief aan de Tweede Kamer schetst, verwacht hij het hoge niveau van de leveringszekerheid van elektriciteit in Nederland ook op de lange termijn te waarborgen. Hij acht dat van groot maatschappelijk belang, nodig voor een sterke en concurrerende economie en bovenal goed voor de afnemers, die in zijn beleid centraal staan.