Persbericht
Universiteit Maastricht
24 juni 2004
Op de tekst van de rede rust een embargo tot 25 juni 2004, 16:30 uur.
Oratie prof. dr. Gert-Jan Veerman
De kwaliteit van wetgeving
De kwaliteit van de wetgeving is in Nederland dikwijls onderwerp van debat. Weliswaar hebben veel mensen van veel wetten gemak, maar het gaat ook wel mis. Sommige wetten leiden bijvoorbeeld tot het tegenovergestelde effect dan er oorspronkelijk mee beoogd was: de Wet orgaandonatie leidde tot minder donoren. Er wordt ook geklaagd over de grote hoeveelheid regels, die bovendien soms tot tegenstrijdige uitvoeringspraktijken leiden. De functie van de rechtstaat zou door dit woud van wetgeving zelfs in gedrang kunnen komen: de bescherming die wetgeving zou moeten bieden, wordt te niet gedaan door de hoeveelheid en de gedetailleerdheid ervan. In zijn inaugurele rede op 25 juni 2004 gaat prof. dr. Gert-Jan Veerman in op de vraag wat er aan de hand is met de kwaliteit van de wetgeving. Deze rede spreekt hij uit ter gelegenheid van zijn benoeming tot hoogleraar in het recht, in het bijzonder de wetgeving en wetgevingskwaliteit, aan Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Maastr
icht. Hij ziet het probleem van de kwaliteit van wetgeving vooral als een kennisprobleem: kennis van de werkelijkheid waarin de wet moet werken. Een wet is een voertuig voor beleid en dat faalt nog wel eens. De ellende van de wet is de ellende van het beleid.
Beleid omvat meer dan in een wet geregeld is: de bepaling van doel en middelen, de verspreiding, de invoering en de uitvoering van beleid en wetgeving, de maatregelen die ervoor moeten zorgen dat de woorden van de wet werkelijkheid worden. Beleid faalt regelmatig omdat er gebrek aan wetenschappelijke kennis van de effecten van maatregelen en regels in de werkelijkheid is; er is gebrek aan goede beleidstheorieën. De politieke en bureaucratische setting waarin de wetten worden ontworpen werkt dit inde hand. Zo zorgt de gewenste snelheid van het beleid (in reactie op onvrede bij de burgers, omdat politici binnen hun ambtstermijn van vier jaar resultaten willen zien) ervoor dat er te weinig tijd is voor het verkrijgen in inzicht in de werking van een wetsvoorstel en voor studie naar de verhouding tot andere regels. Het wetgevingskwaliteitsbeleid kan met name tegen de beleidsmatige kwaliteit niet te veel uitrichten. Daar wordt vooral op de juridische kwaliteit van de wetten gelet. In z
ijn onderzoek als hoogleraar zal Veerman zich onder andere bezig gaan houden met onderzoek naar verkleining van de kloof tussen wet en werkelijkheid. Dat kan door de maatschappelijke effecten van het gebruik van diverse soorten normen (algemene of juist heel specifieke) te onderzoeken, door onderzoek naar de mogelijkheid elk wetsvoorstel van een invoeringsplan te voorzien, of door instrumenten te ontwikkelen als bijvoorbeeld Wetsbegrijpelijkheidstesten. Ook wil hij bezien of een Wet op de wetgevingskwaliteit zin heeft. Last zal men van zo'n wet in elk geval niet hebben.
Prof. dr. Gert-Jan Veerman (1947) is coördinerend raadadviseur bij de Directie Wetgeving van het ministerie van Justitie en hoofd van het Kenniscentrum Wetgeving. Daarvoor was hij bij het ministerie van Justitie betrokken bij het beleid op het terrein van de fraudebestrijding en de politie. Van 1983-1991 werkte hij bij het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (ministerie van Justitie) als raadadviseur voor wetgevings- en rechtsplegingsonderzoek. Hij begon zijn ambtelijke loopbaan bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, als wetgevingsjurist bij de stafafdeling Constitutionele Zaken en Wetgeving en vervolgens als coördinator bij de Directie Minderhedenbeleid. Hij studeerde rechten aan de Vrije Universiteit, en promoveerde daar op het proefschrift 'Het zelfbeschikkingsrecht der naties en de rechten van de mens' (1977). Hij publiceerde over de diverse onderwerpen waarbij hij betrokken was, in het bijzonder over vragen rond wetgeving. Hij was rechtswinkelier en een aant
al jaren bestuurslid van de Nederlandse afdeling van Amnesty International. Sinds 1 november 2003 is hij hoogleraar (in deeltijd) in wetgeving en wetgevingskwaliteit aan de Juridische Faculteit van de Universiteit Maastricht.
Noot voor de pers
In de attachment vindt u onder embargo de tekst van de inaugurele rede. Het embargo is geldig tot 25 juni 2004, 16:30 uur. De rede is aangeleverd als een pdf-bestand.
De inaugurele rede van prof. dr. Gert-Jan Veerman vindt plaats op 25 juni 2004, om 16.30 uur in de aula van de Minderbroedersberg 4-6 te Maastricht.
Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij prof. mr. dr. Gert-Jan Veerman , tel 043 3883231, e-mail
Universiteit Maastricht