Stafdienst Voorlichting telefoonnummer 070-3183040
Inbreng Crone (PvdA) notitie Post
----------
Inbreng van PVDA-fractie bij overleg Notitie Post
Woordvoerder Ferd Crone
.
De kern van de zaak
Het kabinet heeft in de Notitie Post haar visie neergelegd op de postsector. Belangrijke onderdelen van PvdA- inbreng zijn: liberalisering postmarkt; tarieven postzegel; toegang tot het netwerk van TPG; overheidsaandeel overheid; capaciteit Opta. Kernvraag: hoe ga je om met een monopolist in een liberaliserende markt, met grote maatschappelijk belangen. Visie van het kabinet is erg kort, weinig uitgewerkt en daarmee dus onvoldoende duidelijkheid scheppend voor de betrokken partijen.
De PvdA wil
- duidelijkheid van kabinet hoe groot de behaalde winst (monopolywinst) op post nu is; er was twee jaar gelden nog zeer hoge winst en dan moet het tarief niet bevroren maar ontdooid (omlaag) of ,
- als dat nog zo is, moet die winst worden aangewend voor meer postservice (meer vestigingen op platteland en in stadswijken waar service nu achteruit is gehold,
- of wil de minister dat TPG heel rijk blijft om sterk te staan in de (internationale) concurrentieslag. Daar is ook iets voor te zeggen, maar hoe vorkkom je dan marktbederf door misbruik als kruissubsidies?
- het netwerk zou toegankelijk worden voor concurrenten: we willen meer bevoegdheden en vroegtijdiger ingrijpen van OPTA
- welke visie heeft de minister eigenlijke: komt er over enkele jaren een markt van een paar postgiganten uit Duitsland, UK en Frankrijk? En heeft TPG c.q. Nederland dan nog wat in de melk te brokkelen? We willen betere garanties over universele dienstverlening.
Liberalisering postmarkt
- het kabinet wil de Nederlandse postmarkt liberaliseren in 2007, onder de voorwaarde dat dit ook in Engeland en Duitsland gebeurt. Op deze manier heeft TPG een eerlijke kans om zich op die markten te begeven, zoals dit ook voor Royal Mail en Deutsche Post voor ons land zal gelden.
Wij zijn het eens met het besluit om de ontwikkelingen in Engeland en Duitsland af te wachten. Wel vragen we ons af waarom Frankrijk en België niet van belang zijn. Bovendien vinden we het veel beter voor de zekerheid van andere spelers in deze markt dat de minister een principedatum voor liberalisering noemt en precies aangeeft aan welke voorwaarden voor liberalisering voldaan moet worden. Voor ons is de belangrijkste toetsvraag: komt er voldoende concurrentie tot stand voor alle partijen post en hoe wordt de universele dienstverlening gegarandeerd. En hoe zit het met de reciprociteit met Frankrijk en België?
Wat voor markt ziet de Minister eigenlijk ontstaan: wordt het een gevecht van enkele grote giganten, waarin TPG weliswaar een sterke positie heeft wat betreft efficiency, maar het blijft een relatief klein bedrijf vergeleken met Duitsland, Frankrijk en Engeland.
En zo ja, welke kansen zijn er dan nog voor kleine spelers, die kunnen zelfs uit niche s worden gedrukt en gehouden. Wil de minister ons eens een marktanalyse sturen, ik neem aan dat hij en OPTA daar een visie op hebben?
- De minister redeneert wel heel makkelijk dat de universele dienstverlening gehandhaafd blijft. Toch hebben we hierover enkele kritische vragen: is de universele dienstverlening en de concessie dan nog wel houdbaar en wie garandeert dat TPG op lange termijn de concessie nog uitvoert? En bijvoorbeeld begint te procederen?De vraag is ook wat de concessie nog waard is als er geen rechten meer aan verbonden zijn, maar wel plichten? Wat doen we als TPG de concessie na 2009 geheel vrijwillig teruggeeft aan de overheid en weigert de universele dienstverlening uit te voeren? In hoeverre is het dwingend opleggen van de concessietaken aan de grootste aanbieder, zonder financiële compensatie, zoals op blz. 7 wordt voorgesteld, (Europees-)juridisch houdbaar? Wat gebeurt er als deze grootste aanbieder zichzelf opsplitst in kleinere, regionaal georiënteerde, bedrijven? Genoeg vragen die nog beantwoord moeten worden.
Toegang tot het netwerk van TPG, misbruik
- Andere postaanbieders moeten gebruik kunnen maken van het netwerk van TPG. Volgens het kabinet moet over het tarief onderhandeld worden. Dit in tegenstelling tot de telecom-sector waar vaste tarieven aan de orde zijn. Wij zijn nog niet overtuigd van deze keuze. Dit geeft TPG veel macht in handen om concurrenten te weren, hetzij via de tarieven, hetzij via de aanvullende voorwaarden. De PvdA vraagt de minister om een betere onderbouwing van deze keuze. Bovendien wil de PvdA de garantie dat Opta sneller kan besluiten bij een geschil (zie ook volgend punt): wat zijn hiervoor de procedures? Kan OPTA nu pas beslissen bij een uitonderhandeld geschil? Dat is vaak na veel te lange tijd soebatten, beter is dan tussentijdse beroepsmogelijkheden bij OPTA te scheppen!
Capaciteit OPTA
- De Opta wordt geacht goed toezicht te houden op de postmarkt. Wij hebben vernomen dat de Opta hiervoor weinig menskracht beschikbaar heeft (1,5 fte!), op een bedrijf met meer dan 160.000 medewerkers. Klopt dit bericht? Zo ja, gaat de minister in overleg met de Opta om zowel kwantitatief als kwalitatief voldoende posttoezichthouders aan te stellen?
Overig
- TPG heeft enige tijd geleden in een bodemprocedure een zaak tegen de belastingdienst gewonnen: de aangiftebiljetten vallen onder de definitie brief en daarmee onder het monopolie van TPG. Dit is merkwaardig, want zo n grote partij post is ook eenvoudig voor een concurrent te verwerken, en zou dus het monopolie in onze ogen niet gelden. Deelt de minister deze mening, en is hij van plan de wet op dit punt te wijzigen?
Tarieven postzegel
- De tarieven voor de postzegel blijven tot 2007 bevroren. Opvallend is echter dat de minister zijn juridische mening heeft bijgesteld, n.a.v. het bezwaarschrift van TPG. Blijkbaar hebben we het nu aan de coulance van TPG te danken dat de prijs gelijk blijft, en niet aan de minister. Kan hij aangeven waarom hij zijn mening heeft bijgesteld? Ook zijn wij nog niet overtuigd van deze bevriezing. Dit hangt namelijk af van de monopoliewinst van TPG. Als deze te hoog is, zou de prijs van de postzegel omlaag kunnen of het serviceniveau omhoog. Daarom wil de PvdA een up-date van de Opta over de monopoliewinsten van TPG. Vorig jaar was hier veel discussie over. We zijn nu een jaar verder. TPG heeft haar jaarverslag gepubliceerd. Kan de minister aangeven hoe hoog de monopoliewinst in 2003 is geweest en of hij dit redelijk vindt? Hoe kan hij beslissen dat bevriezing goed is, terwijl we de basiscijfers niet eens hebben?
- Het kabinet kiest voor een price-capsysteem voor de postzegel na 2007, met alleen inflatie als correctiefactor. (welk inflatiecijfer eigenlijk, u noemt inflatiecijfer of de consumentenprijsindex: wat is het verschil?). Principiëler is de vraag dat efficiencyvoordelen dus niet aan de consument worden teruggegeven. De PvdA vindt dat via de zogenaamde x-factor deze winst wel ten goede moet komen aan de consument. (CPI min X) Waarom heeft de minister niet voor dit systeem gekozen zoals wij vorig jaar hebben gevraagd en de OpTA heeft aanbevolen? En is hij bereid het aan te passen? Dit zou de consument in 4 jaar 800 mln opleveren, zelfs bij een volumedaling in de markt van 4% per jaar.
- En dan het serviceniveau, want niet alleen de prijs is bepalend. In lijn met het bankeninitiatief willen we het aantal servicepunten voor de post gelijk trekken met de beoogde norm voor banken: binnen een straal van 3 km en 5000 inwoners (nu is het 5 km) Hiervoor moet het Besluit algemene richtlijnen post worden aangepast. Is de minister bereid dit te doen?.
- De minister is over het hanteren van een uniform tarief in heel Nederland niet stellig genoeg: hij houdt vooralsnog vast aan de handhaving van dit tarief. Dit accepteren we niet. Het is een groot goed in Nederland dat iedereen, zowel de burger in hartje Amsterdam, als de burger in Appelscha, hetzelfde tarief betaalt voor dezelfde brief. Wij verwachten van de minister 100% helderheid: het uniforme tarief blijft gehandhaafd.
Overheidsaandeel TPG:
- Vorige week verschenen berichten in de krant dat TPG de staatsaandelen wil gaan kopen, waarmee het overheidsaandeel zou dalen van 35% naar 10%. We begrijpen dat dit koersgevoelige informatie is, maar kan de minister hierop een toelichting geven? Er zijn veel punten van belang: goed toezicht; inzicht in kostenstructuur; concurrentie etc. Het is opvallend dat de minister hierover niets schrijft in de postvisie, terwijl het een relevant punt is. Niet alleen het slechte beursklimaat, maar ook de monopoliepositie tot in ieder geval 2007 en eerdere standpunten van de regering maken dat een aandelenvervreemding nu niet voor de hand ligt. De PvdA stelt voor pass met aandelenverkoop akkoord te gaan als de universele dienst is gegarandeerd (wetgeving en golden share?)
Partij van de Arbeid