Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties



Rob/RVZ: Rijk moet medische zorg bij rampen garanderen

8 juli 2004

Samenwerking met brandweer en politie moet beter

Het is de hoogste tijd dat het kabinet verantwoordelijkheid neemt voor de geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen (GHOR). De onduidelijke verhoudingen op het raakvlak van veiligheid en gezondheid werken toekomstige missers in de hand. Het rijk moet geld beschikbaar stellen om te kunnen oefenen, er moet een duidelijke bevelstructuur komen voor de geneeskundige hulp, en de meldkamer voor acute ambulancehulp moet een publieke functie worden. Dit stellen de Externe link Raad voor het openbaar bestuur (Rob) en de RealAudio of RealVideo Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) in hun gezamenlijke advies De GHORdiaanse knoop doorgehakt. Herkenbare geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen in de veiligheidsregio. De adviesraden hebben dit advies op donderdag 8 juli jl. aangeboden aan de ministers van VWS en BZK.
---

De mate waarin de geneeskundige hulpverlening is voorbereid op rampen is al lang een punt van zorg. De bevindingen van de commissie Cafébrand Volendam logen er wat dat betreft niet om. De centrale problemen zijn een gebrek aan herkenbaarheid en aan voorbereiding samen met anderen, zoals politie, brandweer en gemeentelijke diensten. Een belangrijke oorzaak is dat de relatie tussen veiligheid en gezondheid niet vanzelfsprekend is, ook omdat het bij de geneeskundige hulpverlening vaak gaat om private partijen. Omdat de financiering een belangrijk punt is, hebben de Rob en de RVZ hun advies afgestemd met de Raad voor de financiële verhoudingen.

De nieuwe 25 veiligheidsregio's zijn bedoeld om het samenwerken tussen de politie, brandweer en de geneeskundige hulpverleningsdiensten in de regio te vergemakkelijken. Maar het kabinet schiet op een aantal cruciale punten tekort bij het toekennen van verantwoordelijkheden en het verdelen van de gelden.

In de eerste plaats dienen de bevoegdheden van het veiligheidsbestuur ten opzichte van de geneeskundige diensten glashelder te zijn. Bij de voorbereiding op rampen speelt de Regionaal Geneeskundig Functionaris (RGF) een belangrijke rol. Die heeft nu wel veel taken, maar eigenlijk geen bevoegdheden.

De Raden stellen dat het noodzakelijk is dat de RGF meer bevoegdheden krijgt om een einde te maken aan de vrijblijvendheid die veel van de afspraken met partijen in de zorg tot nu toe kenmerken. En de RGF moet in de regio fungeren als boegbeeld voor de samenwerkende geneeskundige partners.

In de tweede plaats moet er meer geoefend worden, en vooral ook met de andere hulpdiensten. Het grootste probleem daarbij is dat onduidelijk is wie de kosten voor private partijen betaalt. De Raden zijn duidelijk: er moet geld van het rijk naar de veiligheidsregio waarmee de door de RGF gevorderde oefenactiviteiten worden betaald. Overigens moet de gezondheidszorg wel zorgen dat zij ook zonder andere hulpdiensten oefenen voor grootschalig optreden, en ook daar schort het aan.

In de derde plaats spreken de Raden zich uit over wat al heel lang een heet hangijzer is: de gemeenschappelijke meldkamer. Het kabinet streeft naar gemeenschappelijke meldkamers met politie, brandweer en ambulancezorg. Keer op keer is gebleken dat de meldkamer bij rampen en crises cruciaal is. Het is daarom ernstig dat het kabinet in het midden laat wie het bij de meldkamer voor het zeggen heeft en wie wat betaalt. De Raden zijn van mening dat de meldkamer voor acute ambulancezorg een publieke functie is. Het veiligheidsbestuur is dus volledig verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke meldkamer en betaalt hem ook. Alleen dan kan het openbaar bestuur zijn verantwoordelijkheid voor veiligheid en gezondheid van de burgers waarmaken.

---

---

---

---