http://www.minez.nl
MINEZ: Vragen van het lid Gerkens ingezonden 22 juni 2004
De minister van Economische Zaken mr. L.J. Brinkhorst heeft deze
vragen als volgt beantoord.
1. Wat is uw reactie op de heroverweging van het standpunt van de
NMa over de relevante energiemarkt1 waardoor fusies wellicht mogelijk
worden?
Het behoort tot de taken van de NMa om een open blik te hebben voor
veranderingen in marktomstandigheden, die mogelijk gevolgen hebben
voor de wijze waarop markten worden afgebakend. Gelet op de recente
ontwikkelingen in de energiemarkt, zoals het vrijgeven van de markt
voor kleinverbruikers en de voorgenomen splitsing van de
energiebedrijven in een netwerkbedrijf en een commercieel
leveringsbedrijf, is het dan ook logisch dat de NMa beziet of, en zo
ja in hoeverre, deze ontwikkelingen invloed kunnen hebben op de manier
waarop naar markten moet worden gekeken. Het feit dat de NMa een
studie doet naar de gevolgen van dergelijke ontwikkelingen op de voor
de beoordeling van een fusie relevante markt, betekent natuurlijk niet
dat de conclusies ten aanzien van deze marktafbakening in de nabije
toekomst ook daadwerkelijk anders zullen zijn. Essentieel punt blijft
of in de Nederlandse markt een voldoende mate van marktwerking
aanwezig blijft.
Daartoe is het van belang dat bij de beoordeling van fusies en
overnames wordt vastgesteld of er een economische machtspositie
ontstaat of wordt versterkt. De bepaling van de relevante markt is
daarbij een hulpmiddel. Soms kan een analyse plaatsvinden die beter
recht doet aan een juiste beoordeling van het belang van importen.
Zo heeft de NMa bij de recente beoordeling van de overname van Reliant
door Nuon zich niet beperkt tot een analyse op nationaal niveau. Bij
die beoordeling is gekeken naar alle bestaande importmogelijkheden en
is ook al rekening gehouden met een mogelijke uitbreiding van deze
importmogelijkheden. Zelfs als deze mogelijkheden allemaal mee worden
genomen in de beoordeling zou die overname volgens het onderzoek van
de NMa hebben geleid tot (mogelijk aanzienlijke) prijsstijgingen.
Daarom heeft de NMa toen als voorwaarde gesteld dat Nuon een deel van
zijn capaciteit beschikbaar zou stellen aan andere bedrijven.
2. Vindt u fusies tussen Nederlandse energiebedrijven wenselijk? Zo
ja, onder welke voorwaarden? Zo neen, waarom niet?
Het is primair aan de NMa om fusies en overnames in Nederland te
beoordelen. De NMa beoordeelt of er als gevolg van een fusie een
economische machtspositie ontstaat of wordt versterkt. Dit zou
namelijk de marktwerking verstoren. Indien er geen machtspositie
ontstaat, wordt de fusie goedgekeurd.
3. In hoeverre verwacht u dat fusies en overnames consequenties
zullen hebben voor de energieprijzen in Nederland? Kunt u dit
toelichten?
Dat valt op voorhand moeilijk te zeggen. Als een fusie bij de NMa
wordt gemeld, maakt de NMa een analyse van de mogelijke gevolgen voor
de concurrentie en het verwachte effect op de prijzen. In het geval
van de overname van Reliant door Nuon constateerde de NMa dat de
prijzen naar verwachting zouden stijgen. Daardoor zijn er voorwaarden
gesteld, die tot doel hebben om dat prijseffect teniet te doen.
4. Wat is mening over het feit dat de heroverweging van de NMa in deze
kwestie ingaat tegen het advies van de Algemene Energieraad?
Zoals onder 1 is aangegeven is sprake van een studie die analyseert of
recente ontwikkelingen in de energiemarkt van invloed zijn op de wijze
van afbakening van de voor een beoordeling relevante markt. De
uitkomst van die studie is nog niet bekend. De analyse van de
relevante geografische markt die de NMa bij recente besluiten heeft
toegepast komt overigens volledig overeen met die van de
Energieraad.
5. Kunt u aangeven wie uiteindelijk het beleid maakt voor wat betreft
fusies en overnames van energiebedrijven: de minister, de NMa of de
Dienst uitvoering en toezicht Energie? Wat vindt u hiervan?
Fusies en overnames worden in Nederland getoetst door de NMa. De DTe
kan daarbij, net als organisaties in de sector, worden gevraagd om met
specifieke kennis behulpzaam te zijn.
Wanneer de NMa geen vergunning verleent voor een bepaalde fusie, dan
kan volgens de wet de minister een vergunning verlenen, indien er naar
zijn oordeel gewichtige redenen van algemeen belang zijn die zwaarder
wegen dan de te verwachten belemmering van de mededinging. Overigens
is het de rechter die de besluiten van de NMa toetst, indien een
onderneming daartegen in beroep gaat.
12 jul 04 17:31
Ministerie van Economische Zaken