Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

persbericht

Nummer:
54

Directie:
voorlichting

20-07-2004

Status:
informatie

Voorkeur voor Unesco in plaats van Unidroit

Staatssecretaris Medy van der Laan van Cultuur en Media en minister Donner van Justitie willen het Unesco-verdrag (1970) ratificeren in plaats van het Unidroit-verdrag (1995). Beide verdragen beogen cultureel erfgoed wereldwijd te beschermen en de illegale handel in cultuurgoederen te bestrijden. De bewindslieden geven de voorkeur aan het Unesco-verdrag omdat dit beter op het Nederlandse rechtssysteem aansluit en omdat veel meer landen zich bij dit verdrag hebben aangesloten. Van der Laan en Donner bereiden een wetsvoorstel voor om het Unesco-verdrag te implementeren.

In 1996 was het toenmalige kabinet voorstander van het Unidroit-verdrag. Maar na grondige bestudering van de juridische consequenties zijn Van der Laan en Donner tot de conclusie gekomen dat Unesco beter past bij de Nederlandse situatie. Unidroit richt zich op een zeer ruime en daardoor vage categorie kunstvoorwerpen. Dat heeft tot gevolg dat het verdrag een zware last zou leggen op de reguliere handel in kunst, antiek, oude boeken, munten, postzegels, prenten, etnografica etc. Bij een verzoek om teruggave van een kunstvoorwerp drukt de bewijslast volledig op de verkrijger (ook al is hij te goeder trouw) zonder dat er voor hem voldoende financiële zekerheden zijn ingebouwd. Verder geldt een zeer lange verjaringstermijn van 50 jaar. Ook dat legt een zware claim op het normale handelsverkeer omdat men al die tijd rekening moet houden met de mogelijkheid dat er alsnog verborgen claims opduiken. Juist vanwege deze consequenties voor het bedrijfsleven verwachten de bewindslieden ook een grotere werklast voor de rechterlijke macht. Bovendien heeft tot nu toe slechts een gering aantal landen (23) het Unidroit-verdrag geratificeerd.

Het Unesco-verdrag dat in november 1970 in Parijs tot stand is gekomen, richt zich op een duidelijke categorie kunstvoorwerpen die door een land zijn aangewezen als belangrijk voor zijn cultureel erfgoed (in Nederland is dat in de Wet Behoud Cultuurbezit geregeld). Belangrijk argument is verder dat inmiddels ruim 100 landen het Unesco-verdrag bekrachtigd hebben, waaronder grote kunsthandelslanden zoals Zwitserland, Frankrijk en Engeland.

Het bekrachtigen van het Unesco-verdrag betekent voor Nederland dat cultuurgoederen die belangrijk zijn voor het nationale culturele erfgoed wereldwijd beschermd zijn tegen onrechtmatige uitvoer en eigendomsoverdracht. Voor de andere verdragspartijen betekent de deelname van Nederland dat hun cultureel erfgoed in Nederland is beschermd.

Ministerie van OCW
Rijnstraat 50
Postbus 16375
2500 BJ Den Haag
T: 070 412 34 56
F: 070 412 34 50
E: info@minocw.nl