Gemeente Zwolle

Opgravingen Maagjesbolwerk en Jufferenwal geven inzicht in stadsverdediging

De zware keermuur onder de Jufferenwal blijkt in 1583-1584 gebouwd te zijn. De archeologen kunnen dit zeggen op basis van het jaarringenonderzoek dat verricht is op houtmonsters van de fundering van deze muur. Rondom de west-, zuid- en oostzijde van de stad is zo'n keermuur of tweede ommuring gebouwd.

Op de stadsplattegrond van Braun & Hogenberg uit 1581 is hier slechts een aarden wal te zien. Die keermuur of tweede ommuring is gemaakt op de plaats waar eerder de middeleeuwse gracht lag. De middeleeuwse gracht is gedempt tussen 1560 en 1581.

Verdedigingswerk
Het Maagjesbolwerk kende een voorganger als verdedigingswerk, die al te zien is bij Braun & Hogenberg. Het echte bastion is volgens historische bronnen tussen 1606 en 1650 aangelegd. Uit de ophogingslagen van het grondlichaam van het bastion haalden de archeologen scherven die allemaal tussen 1600 en 1650 gedateerd kunnen worden.

Pijpenkoppen
Er zaten echter ook pijpenkoppen tussen en die dateerden uit de periode 1640-1650. Het lijkt er op dat het bastion dus meer richting 1650 gereed is gekomen. Aan de noordzijde van het bastion lag een gemetselde keermuur die tevens kademuur was van de Grote Aa. Die is in 1857 vervangen.

Grote Aa
Uit de bedding van de Grote Aa konden de archeologen geen vondsten meer halen. Dit was een grote drijfzandmassa geworden en oorspronkelijk materiaal was verdwenen.


---