Gemeente Zwolle

ING-project bovenop middeleeuwse spaarpotten

Bij de opgraving Achter de Broeren in Zwolle, waar onlangs twee middeleeuwse stadsmuren zijn gevonden, is nog een bijzondere vondst gedaan: uit een beerkelder van een 16de-eeuws pand komen maar liefst 6 (gebroken) spaarpotten uit de periode 1525-1575. Op de opgravingslocatie realiseert de ING-bank binnenkort een nieuwe winkel- en woonruimte.

De spaarpotten zijn van het zogenaamde borstmodel. De moederborst staat symbool voor welvaart. In latere eeuwen verschijnt ook het varken als spaarpot.
Spaarpotten zijn in gebruik vanaf het moment dat er geld in omloop is. De vroegste spaarpotten in Nederland dateren dan ook uit de Romeinse tijd. Qua vorm lijken ze ook op een moederborst. Na de Romeinse tijd komen ze eeuwenlang niet meer voor. In de 13de eeuw lijkt de spaarpot opnieuw uitgevonden te zijn en komt nu regelmatig voor.

De zes spaarpotten zijn niet allemaal stuk gegooid. Bij verschillende exemplaren lijkt het er op dat men met een scherp voorwerp geld uit de gleuf heeft willen verwijderen en dat hierbij te veel kracht is gebruikt waardoor er een stuk uit de spaarpot brak. De vraag is natuurlijk of de gebruiker telkens een nieuwe spaarpot gekocht heeft of dat ze alle zes tegelijk geopend zijn om iets aan te schaffen waarvoor 'de bankrekening' geleegd moest worden. Zijn er dan zes leden in het gezin geweest? We weten ook niet of spaarpotten alleen door kinderen zijn gebruikt, of ook door volwassenen. Het is wel een feit dat er toen nog geen bank was waar men geld kon sparen. Dat de opgravingslocatie een 'bank' verleden heeft is wel duidelijk.


---