FNV

voorjaarsoverleg

Vakcentrales: "Kabinet schendt internationale verdragen"

Het kabinet is hard op weg om van het algemeen verbindend verklaren (avv) van cao's een politiek instrument te maken, vinden FNV, CNV en MHP. Wanneer het kabinet de plannen doorzet om cao-bepalingen met een stijging van de contractlonen en aanvullingen in het tweede ziektejaar niet te avv'en, tast zij de vrijheid van collectief onderhandelen aan. Dat is in strijd met internationale verdragen.

De voorzitters van de vakcentrales FNV, CNV en MHP vragen in een brief aan kabinet en Kamer de cao's ongemoeid te laten en geen wetgeving te introduceren waarmee WAO-rechten worden aangetast. De vakcentrales starten - mochten kabinet en Kamer anders besluiten - bij de arbeidsorganisatie van de VN (ILO) en de Raad van Europa een klachtprocedure tegen de Staat.

De drie reageren in hun brief formeel op maatregelen die het kabinet aankondigde na het mislukken van het voorjaarsoverleg met werknemers en werkgevers. Door het uitblijven van een akkoord over het prepensioen en de WAO waren de vakcentrales niet meer gebonden aan een centrale aanbeveling om op voorhand volgend jaar `bij de nul' te blijven.

Hetzelfde gold voor de toezegging om in het tweede ziektejaar in ieder geval geen bovenwettelijke aanvulling te eisen. Het kabinet dreigt nu eventuele afspraken over hoger loon en aanvullingen in het tweede ziektejaar niet langer algemeen verbindend te verklaren waardoor alleen nog de georganiseerde werkgevers zich aan deze afspraken hoeven te houden.

FNV, CNV en MHP wijzen erop dat het juridisch vastgelegde doel van het avv'en "het ondersteunen van de arbeidsvoorwaardenvorming en evenwichtige arbeidsverhoudingen" is. Het stelsel van arbeidsverhoudingen wordt uitgehold omdat werkgevers er door het niet avv'en belang bij hebben juist niet georganiseerd te zijn. Het draagvlak onder de cao, maar ook de bedrijfstakpensioenfondsen verdwijnt dan.

Het kabinet "perverteert" nu het avv-instrument om "doelbewust en naar believen" de uitkomsten van vrije onderhandelingen te beïnvloeden. Elk argument daartoe ontbreekt of is ongeloofwaardig, zo stellen de voorzitters De Waal, Terpstra en Verhoeven namens hun vakcentrale. Volgens hen geeft het kabinet blijk van misplaatst wantrouwen door - nu er geen centrale aanbeveling is over de lonen - er vanuit te gaan dat de loonkosten onverantwoord de pan uitrijzen.

Het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid bereidt op dit moment een wet voor om de WAO-rechten te beperken van werknemers die wel rechtstreeks onder een cao vallen waarin afspraken staan over aanvullingen.

Volgens de vakcentrales is deze zogeheten wet Baltz in strijd met fundamentele rechtsbeginselen. Niet alleen geldt voor deze werknemers een extra wachttijd, ook verliezen zij, wanneer ze onvoldoende gereïntegreerd zijn, het recht op een WAO-uitkering die aan het loon is gerelateerd. Zij krijgen dan hoogstens de zogeheten vervolguitkering van 70 procent van het minimumloon.

De overheid maakt volgens de vakcentrales inbreuk op de onderhandelingsvrijheid omdat zij met wettelijke sancties loonaanvullingen onmogelijk wil maken. "Onze conclusie kan niet anders zijn dan dat het kabinet zich opmaakt om gelegenheidswetgeving in gang te zetten", aldus FNV, CNV en MHP.

4 augustus 2004
brief aan sociale zaken 040804.doc