Gemeente Zwolle

Opgraving Achter de Broeren levert bijzondere borden op

Naast de overblijfselen van twee stadsmuren en een aantal spaarpotten zijn nu bij de opgraving Achter de Broeren ook in een beerkelder talloze gebroken voorwerpen aangetroffen. Uit de zeer vele scherven kunnen vele tientallen voorwerpen gerestaureerd worden. Daaronder bevinden zich fragmenten van een achttal borden.

Het zijn bijzondere borden omdat ze voorzien zijn van een gele sliblaag waarin figuren gekrast zijn. Het bord zelf is van roodbakkende klei gemaakt zodat de ingekraste lijnen rood kleuren. Deze borden zijn voornamelijk gemaakt in de 15de en de 16de eeuw. Ze komen overal in Nederland voor, maar in uiterst bescheiden aantallen. In Zwolle is eerder al zo'n bijzonder bord gevonden met de zogenaamde arma Christi er op. Dat zijn de lijdenswerktuigen van Christus (kruis, ladder, speer, spons). Dit bord staat op het ogenblik in een tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
De meeste afbeeldingen op deze borden zijn religieus van aard. Maar er komen ook heraldische afbeeldingen voor. De wapenschilden die op de borden staan kunnen echt zijn, of pure verzinsels. Een derde soort afbeeldingen bestaat uit kastelen. In de 16de eeuw worden de afbeeldingen onduidelijker en vaak ook ornamentaal.

Op de Zwolse borden komt één compleet wapenschild voor en er zijn fragmenten van een tweede gevonden. Een ander bord heeft in het centrum waarschijnlijk de letters IHS staan en op weer een ander bord staat een vis afgebeeld. De vis komt vaak voor met de letters MARIA. Het bord met het wapenschild lijkt op het wapen van Frederik van Baden, bisschop van Utrecht in het begin van de 16de eeuw volgens een medewerker van het HCO (Historisch Centrum Overijssel). Het is echter niet zijn wapen omdat er een kroon boven het schild staat en bij een bisschop zou dat een mijter moeten zijn.

Het is de archeologen volstrekt onduidelijk hoe het komt dat er maar liefst acht van deze toch vrij zeldzame borden uit één beerkelder te voorschijn kunnen komen, terwijl het grootste deel van de overige voorwerpen heel gewoon gebruiksgoed is.


---