Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Arib over informatieverstrekking over de
kosten van vruchtbaarheidsbehandelingen (2030417070).
1
Hebt u kennisgenomen van het persbericht van de patiëntenvereniging voor
vruchtbaarheidsproblematiek Freya? 1)
1
Ja.
2
Kloppen de berichten dat veel cliënten, sinds de bezuiniging op
vruchtbaarheidsbehandelingen, onverwacht worden geconfronteerd met hoge kosten voor
vruchtbaarheidsbehandeling? Zo ja, wat is uw reactie op deze berichten? Bent u bereid te
onderzoeken wat de gevolgen zijn voor grote groepen vrouwen en mannen met
vruchtbaarheidsproblemen?
2
Sinds de maatregelen op 1 januari van dit jaar van kracht zijn gegaan moeten cliënten de
eerste IVF-behandeling zelf betalen. Vanwege de uitgelopen begrotingsbehandeling van het
afgelopen jaar heeft er maar korte tijd gezeten tussen de aankondiging van de maatregeling
en de invoering ervan. Ik kan mij daarom voorstellen dat dit de eerste weken tot
onduidelijkheden heeft geleid. Echter, de maatregel is nu reeds meer dan 6 maanden
bekend. Ik ga er dus vanuit dat de behandelaars en cliënten op de hoogte zijn van de
maatregelen en dus bekend zijn met het feit dat de kosten voor de eerste IVF-behandeling
niet vergoed worden.
Het gevolg van de bezuiniging, namelijk dat cliënten de eerste IVF-behandeling zelf betalen,
is conform het doel van de maatregel. Ik zie dus geen aanleiding om daar verder onderzoek
naar te doen.
3
Kunt u aangeven wat de precieze kosten zijn die mensen zelf moeten opbrengen voor de
eerste IVF-behandeling, inclusief de fertiliteitmedicamenten?
3
De kosten voor een IVF-behandeling zijn afhankelijk van de benodigde dosering en het soort
medicamenten. Globaal komen de totale kosten per behandeling uit op 2500. Hiervan
bedragen de behandelkosten ongeveer 1200 en de kosten voor de medicatie variëren
tussen de 900 en 1500 per behandeling.
4
Klopt het dat de informatievoorziening aan cliënten over deze bezuinigingsmaatregel ernstig
tekort schiet? Welke taak heeft u in de informatieverstrekking naar burgers en verzekeraars
over vruchtbaarheid en over de vergoeding van vruchtbaarheidsbehandeling? Welke
mogelijkheden ziet u om zorgvuldige en volledige informatieverstrekking aan zowel
zorgverzekeraars als cliënten te bevorderen? Welke acties gaat u ondernemen? Bent u bereid
bij verzekeraars aan te dringen op een duidelijker voorlichting over hun polisvoorwaarden?
4
Zie hiervoor ook mijn antwoord op vraag 2. Op mijn verzoek heeft het College voor
Zorgverzekeringen (CVZ) een informatiecampagne gevoerd over de maatregelen met
betrekking tot het ziekenfondspakket. Om alle verzekerden tijdig op de hoogte te stellen van
de maatregelen in de ziekenfondsverzekering, standaardpakketpolis en AWBZ per
2
1 januari 2004 heeft het CVZ in alle belangrijke dagbladen eind vorig jaar een paginagrote
advertentie geplaatst waarin de maatregelen zijn uiteengezet. Ik acht de huidige
informatievoorziening over vruchtbaarheidsbehandelingen adequaat.
5
Deelt u de mening dat cliënten met vruchtbaarheidsproblemen beperkt worden in hun keuze
voor een zorgverzekeraar doordat niet iedere zorgverzekeraar vruchtbaarheidsbehandelingen
(gedeeltelijk)vergoedt? Klopt het dat zorgverzekeraars medische selectiecriteria hanteren
voor acceptatie? Zo ja, vindt u dit acceptabel? Wat gaat u concreet ondernemen om de vrije
keus voor cliënten te waarborgen?
5
In een zorgstelsel met meer marktwerking is het juist de bedoeling dat verzekeraars zich
onderling gaan onderscheiden. Op het terrein van de aanvullende verzekering zullen
verzekeraars dat ook doen onder meer door de invulling van het aanvullende pakket.
Hierdoor zal meer keuzevrijheid ontstaan, doordat cliënten zelf meer keuzes kunnen maken
over hun verzekeringen en de dekking van risico's. Voor de acceptatie van cliënten voor de
aanvullende verzekeringen is het noodzakelijk dat zorgverzekeraars een risico-inschatting
kunnen maken. Ik heb daar geen bezwaren tegen.
6
Herinnert u zich de eerdere schriftelijke vragen van de leden Arib en Kant over mogelijke
zwarte verkoop van IVF-hormonen? Welke onbedoelde gevolgen van de bezuiniging op
vruchtbaarheidsbehandelingen zijn nu nog meer bekend? Had u deze gevolgen kunnen
voorzien toen u de maatregel voorstelde? Bent u nog steeds van mening dat het afschaffen
van de eerste IVF-behandeling een juiste beslissing is? 2)
6
Ik herinner mij de eerdere vragen. Er was vooraf geen aanleiding om rekening te houden met
illegale verkoop van hormonen door patiënten.
Er zijn mij geen andere onbedoelde gevolgen van de maatregel bekend.
De maatregel leidt tot bezuiniging op de collectieve uitgaven, doordat cliënten de eerste IVF-
behandeling zelf betalen. Dit is wat ik met de maatregel heb beoogd. Ik acht het daarom een
juiste beslissing.
7
Deelt u de mening dat de rapportage van ZON/MW in mei 2005 erg laat is, en dat een
tussenevaluatie van de bezuinigingsmaatregel, gezien de gevolgen hiervan voor cliënten,
noodzakelijk is?
7
Zoals ik heb aangeven in de beantwoording van de vragen 2, 4 en 6, acht ik de gevolgen
van de maatregel niet in strijd met het doel. Ik zie dan ook geen aanleiding voor een
tussenevaluatie.
8
Deelt u de mening dat met een beperking van het aantal terug te plaatsen embryo's,
namelijk bij IVF de eerste twee keer 1 embryo en de derde keer ten hoogste 2, het grootste
deel van de opbrengst van de bezuiniging kan worden gehaald?
3
8
De doelmatigheid van het terugplaatsen van één of meerdere embryo's zal onderdeel
uitmaken van de rapportage van ZON/MW. Ik wacht deze resultaten af alvorens daar een
oordeel over te vormen.
Ik ben overigens wel van mening dat de medisch gezien meest gewenste optie niet
afhankelijk mag zijn van de vergoedingsstatus van de behandeling. Wanneer de reductie van
het aantal terug te plaatsen embryo's om professionele redenen voorkeur geniet, acht ik het
onverantwoord wanneer er door de zorgverlener toch een andere keuze wordt gemaakt die
gebaseerd is op de wens van de cliënten om kosten te besparen.
9
Deelt u de mening dat de arts-patiënt-relatie onder druk komt te staan door het wel of niet
kunnen betalen van een benodigde behandeling, en dat de patiënten zich gedwongen voelen
financiële aspecten boven effectiviteit van een behandeling te stellen, door meer embryo's
te laten terugplaatsen?
9
Zie hiervoor mijn antwoord op vraag 8. Het al dan niet vergoed worden van een behandeling
mag geen rol spelen bij het professionele oordeel over de te prefereren behandeling. Omdat
de tweede en derde IVF-behandeling wel worden vergoed bestaat er voor de wensouders
geen dringende financiële reden om meerdere embryo's terug te laten plaatsen. Door het zo
vormgeven van de maatregel is juist rekening mee gehouden met deze mogelijk ongewenste
effecten.
10
Klopt het dat kennis van vrouwen op het gebied van vruchtbaarheid ernstig tekort schiet?
Bent u bereid op dit gebied samen met seksuele voorlichting concrete maatregelen te
nemen?
10
Ik heb, anders dan middels het bericht van Freya, geen inzicht in het kennisniveau van
vrouwen op het gebied van vruchtbaarheid.
Op het terrein van vruchtbaarheid en zwangerschap wordt momenteel ook voor andere
aspecten, zoals prenatale screening, bekeken of de informatievoorziening aan vrouwen kan
worden verbeterd. Indien er door mijn ministerie stappen worden ondernomen om de
preconceptuele voorlichting te verbeteren, zal ik nagaan of ook dit aspect onderdeel uit
moet maken van de informatievoorziening.
1) Persbericht Freya, Patiëntenvereniging voor Vruchtbaarheidsproblematiek, 23 juni jl.
2) Aanhangsel-Handelingen nrs. 1663 en 1657, vergaderjaar 2003-2004
---- --
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport