Raad voor Werk en Inkomen


Nieuws/Persbericht

Den Haag, 19 augustus 2004

RWI: gemeenten pakken langdurige
bijstandsafhankelijkheid aan

Gemeenten doen er steeds meer aan om te voorkomen dat mensen langdurig in de bijstand raken; ze passen daarbij een groot aantal gevarieerde maatregelen en instrumenten toe. Gemeenten geven hun preventiebeleid vorm door bijvoorbeeld cliënten meteen een werkstage of parttime dienstverband aan te bieden (`work first'), gecombineerd met verplichte sollicitatieactiviteiten. Daarnaast hebben gemeenten de controles van bijstandsgerechtigden geïntensiveerd en bevorderen ze actief de uitstroom uit de bijstand. Zo wordt het huidige bestand van bijstandscliënten doorgelicht op eventuele reïntegratiemogelijkheden. Gemeenten stellen ook steeds meer eisen aan reïntegratiebedrijven, met als doel dat cliënten daadwerkelijk reguliere inkomsten uit arbeid gaan verwerven.

Vaak is echter onduidelijk wat de resultaten van de specifieke beleidsinstrumenten zijn. Ook is het lokale beleid nog altijd overwegend aanbodgericht (op de situatie en mogelijkheden van de bijstandscliënt) en speelt het beperkt in op de wensen en mogelijkheden van de potentiële werkgevers van bijstandsgerechtigden, dus op de vraag naar arbeid.
Dit blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van de Raad voor Werk en Inkomen (RWI) is verricht.

Aan het onderzoek `Vangnet met veerkracht' hebben twaalf gemeenten meegewerkt, die een representatief beeld geven van de manier waarop de Wet Werk en Bijstand (WWB) in de praktijk wordt uitgevoerd. De RWI verwerkt de uitkomsten van dit onderzoek in adviezen over gemeentelijk arbeidsmarktbeleid en gesubsidieerde arbeid.

Hoewel gemeenten hun preventiebeleid zelfstandig vaststellen, blijkt dat ze zich voor een belangrijk deel nog baseren op landelijke richtlijnen. De verwachting is dat door de recent ingevoerde WWB (2004) en de nieuwe Gemeentewet (2002) gemeenten steeds meer eigen keuzes gaan maken. De WWB is daarbij voor gemeenten, nu zij zelf de financiële consequenties moeten dragen, een extra stimulans om reïntegratiebedrijven meer op hun resultaten af te rekenen.

Het lokale beleid is vooral nog gericht op aanbodversterking, dus op de cliënt. De vraagzijde van de arbeidsmarkt blijft onderbelicht: gemeenten richten zich niet of nauwelijks op de potentiële werkgevers voor de bijstandsgerechtigden. De RWI neemt op dit moment initiatieven die een meer vraaggerichte reïntegratie stimuleren.

Ten slotte blijkt uit het onderzoek dat vaak onduidelijk blijft wat de precieze effecten van de afzonderlijke maatregelen en beleidsinstrumenten zijn. Dit komt omdat de interne informatievoorziening binnen gemeenten niet altijd goed op orde is. De mogelijkheden om het beleid op basis van zulke gegevens bij te stellen zijn daardoor beperkt.

Klik hier voor het rapport Vangnet met veerkracht (PDF-bestand 432 KB)

De Raad voor Werk en Inkomen is het overleg- en adviesorgaan van werkgevers, werknemers en gemeenten. De RWI adviseert de bewindslieden van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over arbeidsmarktbeleid. Doel van deze adviezen is een goed functionerende arbeidsmarkt te bevorderen. Een andere taak is het vergroten van transparantie en kwaliteit op de reïntegratiemarkt.

Voor de redactie,