VU ziekenhuis

Publicatie Science leidt tot bijstelling leertheorie Aanleg ziekte van Alzheimer door nieuwe vinding mogelijk vroeg te voorspellen.

Onderzoekers van het VU medisch centrum hebben, in samenwerking met collegas van de Technische en Medische universiteit in Trondheim, Noorwegen, ontdekt dat de activiteit in de entorhinale schors essentieel is bij het ruimtelijk geheugen, dat bij de ziekte van Alzheimer is aangetast. Hierdoor is het mogelijk de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer bij patiënten met een Mild Cognitive Impairment (MCI) in een vroeg stadium te voorspellen en verbeteren de diagnosemogelijkheden van de ziekte. Ook maakt de vinding het mogelijk gerichter behandelingsmogelijkheden tegen de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen.

De entorhinale schors vormt de schakel tussen de hippocampus en de rest van de hersenschors. Onderzoekers veronderstelden lange tijd dat de hippocampus essentieel is bij het ruimtelijk of spatieel geheugen, de oriëntatie in de ruimte op basis van eerdere ervaringen. Zij gingen er ook vanuit dat de vermindering van het besef van plaats in dit gedeelte plaatsvindt. Bij de ziekte van Alzheimer is dit spatieel geheugen in een vroeg stadium van de ziekte aangedaan.

Maar de hippocampus blijkt afhankelijk te zijn van processen die beginnen in de entorhinaleschors.DeNederlandseenNoorse onderzoekers ontdekten dat de ruimtelijke representatie in de entorhinale schors aanwezig is. Dit is van belang omdat patiënten die lijden aan milde cognitieve achteruitgang, waarbij ook het volume van de entorhinale schors vermindert, de ziekte van Alzheimer ontwikkelen. Tests om het ruimtelijk vermogen vast te stellen kunnen dus worden gebruikt als een snelle en goedkope methode voor vroegtijdige diagnostiek. Ook kunnen de vroege veranderingen in de entorhinale schors gebruikt worden voor onderzoek naar behandelmethoden.

De Nederlandse anatomen en de Noorse psychologen ontdekten via tests bij ratten, waarbij elektroden in de hersenschors waren geplaatst, de precieze locatie van het ruimtelijke geheugen. Het resultaat is verkregen door voor het eerst kennis over de topografische organisatie in het experiment in te bouwen.

De onderzoeksresultaten zijn deze week gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift Science.