Gemeente Dongen
Ondertekening intentieverklaring 30-08-2004 11:10
Samenwerking gemeenten in openbaar basisonderwijs
Op vrijdag 3 september ondertekenen de onderwijswethouders van de
gemeenten Loon op Zand. Dongen, Geertruidenberg en het bestuur van de
Stichting Openbaar Onderwijs Waalwijk (SOOW) een intentieverklaring om
gezamenlijk een onderzoek te starten naar mogelijke nieuwe
bestuursvormen voor het openbaar basisonderwijs. Het onderzoek vindt
plaats in het kader van een eventuele verzelfstandiging van het
openbaar primair onderwijs binnen de gemeenten. De gemeenten en de
SOOW willen daarmee tevens komen tot een bestuurlijke
schaalvergroting. Zij gaan onderzoeken of dit bereikt kan worden door
een fusie van de bestaande schoolbesturen. Het onderzoek start direct
na de schoolvakantie en zal uiterlijk in januari 2005 afgerond zijn.
Afhankelijk van de onderzoeksresultaten zullen de besturen besluiten
om te fuseren. Deze fusie moet dan per 1 januari 2006 gerealiseerd
zijn, waarna het proces van eenwording van de organisatie begint.
Verzelfstandiging
Veel gemeenten in Nederland verkeren momenteel in een dubbele rol die
moeilijk verenigbaar is. Naast het besturen van de openbare school
zijn de gemeenten namelijk ook verantwoordelijk voor een goed lokaal
onderwijsbeleid. Deze regierol is voor gemeenten moeilijk te vervullen
als zij zelf ook belanghebbend bestuurder zijn. De regierol neemt
verder toe aangezien de Rijksoverheid zich terugtrekt uit het
onderwijsveld en meer ruimte biedt aan de onderwijsinstellingen zelf.
Als een fusie tot stand komt dan betekent dit dat het openbaar
onderwijs in de bovengenoemde gemeenten bestuurlijk verzelfstandigt.
De gemeenten trekken zich dan terug uit het schoolbestuur.
Schaalvergroting
Door samen te werken kan een professionele onderwijsorganisatie
opgezet worden met een eigen managementstructuur en
ondersteuningsapparaat. De schooldirecteur kan zo bijvoorbeeld qua
werkdruk ontlast worden door de aanstelling van een bovenschools
manager. Schaalvergroting leidt bovendien tot een optimalisering van
de dienstverlening en het voorzieningenniveau. Ook kunnen de scholen
hun regionale positie versterken. Een belangrijke drijfveer voor het
onderzoek tot samenwerking is de spreiding van financiële risicos. Het
primair onderwijs wordt vanaf 2006 anders gefinancierd, waardoor de
schoolbesturen meer verantwoordelijkheden krijgen. Dit vraagt om
sterke professioneel geleide organisaties waarin het bestuur op
afstand bestuurt en de schoolleiding zorgt voor goed onderwijs.
Ervaring
De gemeente Waalwijk heeft dit proces in 2003 al doorgemaakt. Sinds 1
januari 2004 is het openbaar onderwijs in deze gemeente
verzelfstandigd. Er is een Stichting Openbaar Onderwijs Waalwijk
opgericht, die het bestuur vormt van de openbare scholen. Omdat het
leerlingenaantal op de openbare scholen in Waalwijk te beperkt van
omvang is om een bovenschools manager en een bestuursbureau te kunnen
bekostigen, is aansluiting gezocht bij de besturen van openbare
scholen in de omgeving. De mogelijkheid bestaat dat gedurende het
traject meer besturen uit de regio zich zullen aansluiten.